„frolitieke. HwMels"
Oost Europa wringt zich los
Internationale aspecten
Blunders bepalen internationale koers
HET klinkt absurd doch de historie bevestigt onze opinie
dat de blunders" van de politieke leiders de koers bepalen van
menig internationaal conllict.
Wie hierover zijn gedachten laat gaan, zal ons in het gelijk stellen,
hoe apocriel deze bewering ook klinken moge.
Wat voor het verleden gold, geldt ook thans voor het conllict om
het Suez-Kanaal.
Premier Eden beging de pijnlijke
blunder doordat hij gedachtig aan de
fatale gevolgen van Chamberlains
slappe houding in München, een re
prise hiervan in Cairo, coüte que
coüte wilde vermijden. In zijn poli
tiek enthousiasme zag Anthony een
onwrikbare waarheid over het hoofd:
dat men de tijd en de politieke om
standigheden onmogelijk kan achter
uit zetten. Wat voor het München in
Chamberlains ambtsperiode gold
is in het huidige tijdschema volkomen
misplaatst.
Eden betaalt nu voor het feit dat
hij zijn politiek schema niet goed had
„getimed".
TEN rechte heeft Amerika, in de
persoon van John Foster Dulles ver
klaard, dat wapengeweld niet meer
past in het raam van de huidige po
litiek. Nu moet het ons van het hart,
dat Dulles zijn verklaringen eleganter
had kunnen lanceren, zonder dat de
waarde hiervan aan politieke in
houd zou hebben verloren. Edens
dramatische radio-rede van 8 augus
tus, waarin hij met overtuigende lo
gica aantoonde dat het onverant
woord was om zulk een vitaal inter
nationaal belang als de vrije door
vaart van het Suez-kanaal in han
den te leggen van één man die
daarenboven heeft getoond geen eer
bied te hebben voor de onschendbaar
heid van internationale verdragen
werd met volledige instemming door
de wereld aangehoord. Doch Dulles'
botte verklaring hierop dat Amerika
in geen geval geweld zou goedkeuren,
geuit op het meest kritieke moment
der onderhandelingen, heeft Edens
politiek program op losse schroeven
gezet. Want Nasser óók niet van
gisteren profiteerde onmiddellijk
van de verzwakte onderhandelings
positie van Engeland en Frankrijk,
door zijn beste beentje voor te zet
ten en de vrije doorvaart van het
Kanaal niet alleen te garanderen, doch
bovendien alles in het werk te stel
len dat deze doorvaart onbelemmerd
door kon gaan. De Nederlandse ver
klaring van de kapitein van de
„Oranje zullen wij hierbij maar bui
ten beschouwing laten. Ze mag dan
eerlijk en objectief zijn geweest, doch
versterkte in niet geringe mate Nas
sers positie. Want juist de vrije
doorvaart is het knelpunt in deze
buiten haar proporties opgeblazen
affaire.
DLILLES' blunder op het politieke
vlak is, dat hij op de meest kritieke
momenten, zijn bondgenoten zulk een
welgemikte Amerikaanse politieke
„mep" verkoopt, dat de westerse bas
cule uitgerekend naar de verkeerde
kant doorslaat ten voordele van
de tegenpartij.
Wanneer wij Dulles voor het na
geslacht zouden moeten uittekenen,
zouden wij hem willen typeren als
het meest markante voorbeeld van
een voorLreffelijk staatsrechtsgeleerde
zonder het subtiele gevoel voor scha
keringen. En met een groot manco
aan psychologisch inzicht.
Als staatsrechtsgeleerde beheerst hij
als geen ander de internationale po
litiek - - als staatsman brengt hij de
Verenigde Staten en het Amerikaanse
volk in discrediet door zijn gebrek
aan nuanceringen. Met de rede alleen
beheerst men geen volken, noch de
internationale politiek, het is het on
definieerbare element van ,,het juiste
woord op de juiste plaats", dat be
palend is. Hiervan profiteert de Sov
jet in niet geringe mate. Want wat
men van het Russische communisme
moge zeggen, het Russisch politiek
program is volledig ingesteld juist op
de psyche der oosterse volkeren. Het
zwaartepunt van dit politiek program
is gelegd op de subtiele infiltratie van
de geest, de rest komt later dan wel
vanzelf. Enige mooi-klinkende voor
stellen voor economische hulp zon
der tegenprestaties van het land, dat
deze hulp deelachtig wordt en wat
veto-vertoon in de Veiligheidsraad of
by de Verenigde Naties en verzaligd
wordt de versuikerde communistische
wodka-bonbon geslikt. Achter de
schermen wordt echter intensief ge
werkt om de werking hiervan te sti
muleren. De blunders van de Sovjet
liggen echter in Oost-Europa, want
ook Ch roestsjev glijdt wel eens uit
op het glibberige socialistische pad,
dat Tito zich gebaand heeft in dit
deel van de wereld.
NASSERS blunder was toen hij
geïnspireerd of moeten we schrijven
geïnfecteerd door Dulles idee (waar
voor de laatste geen patent-recht
wenst te claimen) van de oprichting
van een „Suez-Kanaal Maatschappij
van Kanaalgebruikers" óók tot de
oprichting van een Suez-Kanaal
maatschappij overging. Nasser tradit
ie hiermede het Westen de wind uit
de zeilen te nemen, maar helaas blies
de wind uit een geheel andere hoek:
het Egypt ische volk begreep er niets
meer van, want hoè kan een Staats
bedrijf nu een internationaal consor
tium worden? Wie de politieke stunts
van Badawi op het slappe koord
heeft gevolgd, zal zich herinneren dat
Nassers rechterhand Badawi de op
dracht kreeg in Amerika „gegadig
den te vinden onder de grote Ame
rikaanse scheepvaart- en olie-maat
schappijen om tot de oprichting van
dit internationaal consortium te ge
raken, dat gedurende 15 jaar de uit
breiding en verbetering van het
Suez-kanaal zal hebben te financie
ren.
Arme Nasser! Hij dacht nog wel
twee vliegen in 1 klap te slaan en
anderen voor zijn vele en grote geld
zorgen te kunnen laten opdraaien.
Maar inplaats daarvan heeft hij zijn
sterkste troef uitgespeeld, zodat de
anderen als ze de kaarten goed
spelen groot slem kunnen maken.
Zijn mooiste politieke kaart: de
soevereine rechten op het Suez-Ka
naal omdat dit over (door) Egyptisch
grondgebied loopt, heeft niemand
hem betwist. Zijn naasting van het
Kanaal om dit als Staatsbedrijf te
exploiteren, was ook een moeilijk
punt voor het Westen om hem. een
internationale controle en een inter
nationaal beheer op te dringen. Maar
nu hijzelf een internationaal consor
tium heeft uitgebroed met een deel
name van 1.5 miljard, heeft hij zijn
sterkste argument krachteloos ge
maakt.
De weg naar onderhandeling is
hierdoor gelukkig vrijgemaakt, zij het
dat het voor het westers prestige niet
aangenaam is geweest dat dit conflict
voor de Veiligheidsraad werd ge
bracht. De blunders waren echter
maatgevend voor het verloop van dit
onverkwikkelijk conflict. F.
Het tweede belangrijke feit dat zich
thans voltrekt, is het openlijk naar
bui en tredende Titoisme van de
Europese satellietlanden.
Misschien is het nog te vroeg om
hieraan de conclusie te verbinden dat
de Oost-Europese satellietlanden op
deze wijze trachten zich los te weken
van het Russische communistische
dogma en indirect van de Russische
heerschappij. Voorbijgaan kan men de
gebeurtenissen in Polen, Joegoslavië
en Oost-Duilsiand echter niet. Grote-
wohl's verklaring ter gelegenheid van
de 7de verjaardag van de volksde
mocratie dat Oost Duitsland het recht
heeft zijn eigen weg te gaan naar het
socialisme, waarbij hij pleitte voor
nauwe banden met Joegoslavië, geeft
onverbloemd de oolitieke koers van
Oosi-Duiisland weer.
Als symptoom van een veranderde
politieke koers is deze verklaring van
Grotewohl belangrijk. Het betekent
da: Ruslands bastion in het hart van
Europa begint te wankelen. Of deze
koersverandering voor de westerse
wereld waardevol zal zijn, hangt af
van Tito's politieke aspiratjies en
intenties. Niet vergeten mag worden
dat Tito in hart en nieren .socialist"
is, 'n gradueel doch geen principieel
verschil met een communist, ook al
wenst hij zich niet met handen en
voeten te binden aan de Sovjet. Doch
een eigen Tito-regime kan voor het
Westen even zo goed bedenkelijke
kanten hebben, als het Sovjet com
munisme.
Een feit staat echter vast. Tito's in
vloed in de satellietlanden neemt toe.
Dit betekent dat de Russische invloed
hier aan het verzwakken is.
Of dit van invloed zal zijn op de
verhoudingen in Europa, zal spoedig
aan het licht treden, wanneer Tito's
onderhoud met partijsecretaris
Chroestsjev gepubliceerd wordt.
Voor West-Europa betekent deze
gang van zaken echter, dat er een
derde politieke beweging haar intre
de heeft gedaan in Europa. Een nau
were aansluiting van de Nato-landen
zal dringende noodzaak zijn.
F.
Het bovenstaande schreven wij op
12 October, de gebeurtenissen daar
na in Polen en de revolutionaire ex
plosie in Hongarije, bevestigen de
ernst van de toestand.
STICHTING „ONZE BRUG"
gevestigd te 's-Gravenhage.
Alg. Voorzitter: A. G. de Grave-
Terwogt.
Secretaris: W. E. Samson.
Penningmeester: Mr. A. de Grave.
Redactie: A. G. de Grave-Terwogt,
Franklinstraat 106, Den Haag.
Administratie: W. E. Samson, Nas
sau Dillenburgstraat 3, Den Haag.
Pos.giro No. 6685.
Juridisch adviseur:
Mr. L. R. A. van Beem.
Commissarissen van de Stichting
„Onze Brug" in Nieuw Guinea:
H. Brandenburg v. d. Gronden,
Noordwijk - HOLLANDIA
G. L. E. Godijn,
Noordwijk - HOLLANDIA
Voor copie, abonnementen en ad
vertenties in Nieuw Guinea wende
men zich tot bovengenoemde perso
nen en adressen.
Führi.
Vervolg Lt. Admiraal Helf rich
Want hoe hard de Japanse mili
tairen konden zijn, als dappere sol
daten wisten zij dapperheid te waar
deren, al bleven zij bij de uilvoering
van hun straffen op krijsgevange
nen onmeedogend barbaars. Toch
merkte men het respect dat de Ja
panners voor de Marine voelden uit
verscheidene details. Zij brachten het
saluut van het ene dappere volk aan
het andere.
En voor dit eerbetoon heeft niet wei
nig bijgedragen de fiere houding van
Lt. Admiraal Hclfrich en zijn man
nen.
Wij groeien U mannen van de Ma
rine en gedenken ook hen van de
Gouverncments Marine, die gevallen
zijn op hun eervolle posten, en die
wèl de heldendood hebben mogen
sterven, doch geen recht mogen doen
gelden op een .backpay"
