c4ard^0[iig heden
Shou/
^1' hüh
Front -
Vervolg pagina 8
af,
km'
Ontwikkeling van de
Autochtone Bevolking
van Ned. Nieuw-Guinea
(Slot)
HEBT U HET tedere „Liebes-
traum" van Liszt wel eens horen
begeleiden door het geratel van
een stengun in het zwoele donker
van een tropenavond op Java of
Celebes! Dat is een heel aparte
belevenis.
Daarom willen wij iets vertel
len over de ervaringen van de ar-
tis cngroepjes, die in en om de ja
ren van de politiële acties ontspan
ning. vermaak en kunstgenot
brachten aan de jongens, die tot
op de verste buitenposten over de
gehele gordel van smaragd ver
spreid lagen.
De Nederlandse frontgezelschap
pen van de NIWA hadden hun les
sen geleerd van de Geallieerden aan
het einde van de tweede wereldoor
log en vooral van de Amerikaanse
frontshows: De charmante Dinah
Shore, die in een jeep zingend langs
de marcherende troepen reed en de
vermoeide soldaten deed opleven:
Bob Hope, die in de stromende regen
onder een paraplu een kletsnat sol
daten-auditorium, dat van mijlen ver
weg kwam om hem te horen, deed
brullen van de lach, en de eeuwige
Mariene Dietrich, wier verleidelijke
benen op een purimitief toneeltje ten-
toongspreid, het stoere publiek deden
joelen en fluiten.
Laten de Hollandse namen niet zo
kapitaalkrachtig over de aardbol
hebben weerklonken als die van
Bing Crosby en consorten, zij moch
ten en mogen er ook zijn, en een
violist als Willem Noske, een danse
res als Puck Meier, een conferencier
als Kees Pruis en een zingend duo
als de Spelbrekers hebben vooral
op de buitenposten, tot op Biak en
Timor toe, prachtig werk gedaan en
door hun enthousiasme alle moei
lijkheden overwonnen.
Een van de kakkerlakken krioe
lend maidihok als kleedkamer was
heel gewoon. De artiesten aten de
zelfde vette hap nasi goreng als de
jongens en sliepen op dezelfde harde
tampates.
Voor het welslagen van de voor
stellingen hing veel af van de fan
tasie en de durf van de welzijns-
officier: oude grijze legerdekens als
decors, een podium („buehse heet
dat eigenlijk) vervaardigd van ta
felbladen op de banken uit de eet
zaal, de koplampen van een of twee
strategisch opgestelde jeeps of drie
tonners als toneelverlichting, als er
geen aggregaat was.
Gen, er waren ook nog zoveel an
dere moeilijkheden: een kapotte auto,
waardoor ae voorstelling soms een
dag te laai begon, een lek dak met
kogelgaten boven het toneel onder
een tropische regenbui, ziektegevai-
ien in het gezelschap ot één van
hen in de bak dat kwam voor hij
de militaire gezelschappen), een
landmijn naast het podium, een on-
veiwachte vuurstoot uit de struiken,
afijn, ga maar door. Maar dat gaf
niet, de artisten waren enthousiast,
zolang de jongens enthousiast wa
ren, en het hinderde niet of er 400
man publiek was in Bandoeng of
twiniig man in Tjermee, of dat ach
terin de zaal een kokki bami aan het
klaar maken was en voorin de zaal
(ais er sprake was van een zaal)
een tokeh luidkeels te keer ging: the
show must go on, zoals de Engelsen
dat noemen.
Wij hadden echt wel respect voor
die artisten, die daar met ons uit
een roestig eiensblik aten en er niet
op keken, of er ook een paar mieren
waren meegekookt. Dezelfde artis
ten, die kort tevoren nog in Am
sterdam of in Den Haag waren op
getreden, in perfect geoutilleerde za
len, voor een publiek van heren met
dure sigaren en dames met nog duur
dere parfums.
E JONGENS, vooral die op
de buitenposten, waren na
tuurlijk niet altijd allemaal tevre
den. Er waren er heus genoeg, die
zo graag eens een Turkse buik
danseres zouden zien optreden, of
desnoods een Egyptische, gekleed
in lange oorhasgers en een dia
mant in haar naveltje, maar daar
was ook aan de andere kant weer
zo veel tegen te zeggen, dat de
legerleiding en al die andere be
langrijke instanties, die uit louter
onvoorstelbaar hoogstaande men
sen bestonden, dat natuurÜjk niet
konden goedkeuren. En de jongens
moest zich daarom maar blijven
suf kijken op de pin-ups van Ma
rilyn Monroe boven hun tampat.
Dat wil overigens niet zeggen, dat
zij nooit eens iets aantrekkelijks te
zien kregen. De blonde en lieftallige
Eri Rouché van het Leidseplein-Ca-
baret bijvoorbeeld mocht er heel best
wezen.
Ja, die NIWA-artisten waren al
lerprettigste mensen. Zowel voor
soldaten als voor artisten heb je
een gebruiksaanwijzing nodig en
misschien konden ze juist daarom
zo goed met elkaar overweg. Niet
dat hele benauwde, zo zijn ze alle
bei.
Toffe jongens waren die muzikan
ten van het Leedy trio en van Hylke
Dijkstra's show-band. En niet te ver
geten ook het sympathieke gezel
schap van Johan Gütlich, vijf aller
aardigste kunstenaars en kunstena
ressen, die semi-klassieke muziek
brachten en gedichten en proza voor
droegen en tot verwondering van
Wijze van uitvoeren.
De Commissie wijst er op, dat uit de
inhoud welke aan de begrippen ge
meenschapsontwikkeling vakscho
ling vestigingsprojecten is gegeven,
genoegzaam moge zijn gebleken, dat
de in concreto te nemen maatregelen
en de uitvoering daarvan, aangepast
moeten zijn aan de omstandigheden,
weshalve een streeksgewijze behande
ling noodzakelijk is.
Een alles omvattende ,,streekplan-
ning" moet aan de uitvoering van elk
der bedoelde projecten voorafgaan en
daarvoor wordt door de commissie
een vaste en permanent met dit plan-
n.ngwerk belaste organisatie aanbe
volen. Dit planbureau zou over een
vaste staf moeten beschikken van
b.v. een deskundige op het stuk van
bestuurszaken, enkele sociografeu en
landbouwkundigen, terwijl het verder
commissies ad hoe tot zich zou moe
ten kunnen trekken, waarin ambte
haren van de afzonderlijke diensten
zitting zouden moeten hebben voor
een bepaalde duur en voor het uit
werken van bepaalde onderwerpen.
Dit zouden b.v. moeten zijn de bo-
demkundige, de plantkundige, de arts,
de meteoroloog, de slectionist of
plantenziektekundige de bosbouw
kundige, de landbouwconsulent en de
veeteeltkundige.
Op deze wijze krijgt men naar het
oordeel van de Commissie continuï
teit en systeem in de planning en
coördinatie tussen diensten en plan
bureau. Het planbureau zou uitslui
tend planning-instantie" moeten
zijn. Zodra een plan gereed en goed
gekeurd is, zou het aan de uitvoe
rende organen ter uitvoering moeten
worden overgedragen.
Ook deze zouden daardoor een
velen nog een enorm succes hadden
ook. Twee dagen na ons afscheid
van dit gezelschap stortten zij met
een een militaire Dakota boven
West-Java neer en kwamen alle vier
om het leven. Voor ons.
Tot slot nog even een staaltje van
wat je al niet kunt beleven, als je
met zo'n gezelschap langs de troep
trekt. Het werd ons verteld door een
musicus, die wel van het leven hield.
Bernard.
meer gerichte en meer geconcentreer
de taak krijgen, waardoor zij hun
d.ensten dienovereenkomstig zouden
kunnen rationaliseren. Men, zal zo
doende met een minimum aan perso
neel een maximum kunnen bereiken.
Mechanisatie.
De Commissie meent dat ook de Pa
poea vertrouwd zal moeten raken met
het gebruik van de gewone hand
werktuigen als spade, vork, schoffel,
hark enz. Daarenboven zal echter
een geleidelijk verder gaande mecha
nisatie in overweging moeten worden
genomen. Ook zal het overweging
verd enen de autochthonen meer vee-
minded te maken, waardoor ook het
werken met ossen zou kunnen bijdra
gen om de mechanisatie in de rich
ting van het gebruik van dierlijke
trekkracht met eenvoudige werktui
gen te zoeken. Van verschillende fac
toren als klimatologische omstandig
heden, aard der te verbouwen gewas
sen, grondgesteldheid enz. zou weer
af moeten hangen welke werktuigen
dit zullen moeten zijn.
Men zou dan kunnen volstaan met
eenvoudige ploegjes, eggen, zaai- en
[naaimachines, terwijl eenvoudige
smederijtjes voor de reparaties vol
doende zouden zijn.
Wanneer deze opzet na enkele proef
nemingen echter slechts weinig kans
van slagen zou blijken te bezitten,
dan zou mechanisatie met motorische
trek- en drijfkracht geprobeerd die
nen te worden, waarbij het aanbeve
ling zou verdienen de meest eenvou
dige trekkers en werktuigen te ge
bruiken en n et zijn toevlucht te ne
men tot grotere ingewikkelde machi
nes. Aanvankelijk zou men kunnen
