Welke mogelijkheden biedt Ned. Nieuw Guinea aan Indische Nederlanders?
Land met perspectieven
Wegen
De Poliinacweg
IN haar Memorie van Antwoord op de be
groting van Maatschappelijk Werk deelt mej. dr.
Marga A. M. Klompé de Eerste Kamer mede dat
de ..hernieuwde aandrang uit de kamer tot het
doen emigreren van Indische Nederlanders naar
Nieuw-Guinea onder de aandacht van de wd.
minister van Overzeese Rijksdelen, ir. C. Staf
gebracht zal worden.
Elet is misschien voorbarig thans hieraan een
beschouwing te wijden. De zaak is nog niet in
kannen en kruiken. Het feit echter dat een emi
gratie van tropen-Nederlanders naar Ned. Nieuw
Guinea onder de aandacht van de wd. minister
van Overzeese Rijksdelen wordt gebracht, is ech
ter een bewijs dat deze emigratie overwogen
wordt. Nu lijkt het ons gezien de veelzijdige
facetten van het probleem -niet voldoende dat
slechts de waarnemend-minister van O.R. de
kwestie overweegt, omdat dit probleem huisves
ting, bestaansmogelijkheden, economische en cul
turele ontplooiing gezondheidszorg etc. etc. om
vat. Om al deze voorbereidende werkzaamheden
met kennis van zaken te kunnen entameren, is
het nodig \dat een commissie in Ned. Nieuw-Gui
nea, gevormd door bestuursambtenaren en figuren
uft het bedrijfsleven, de groothandel, grootcultu
res, boswezen zowel als de detailhandel gehoord
wordt en hierover adviezen uitbrengt.
De Nederlanders uit Indonesië zijn als tropen-
Nederlanders die ingesteld zijn op klimaat, speci
fieke tropen-werkwijze, de geëigende personen om
goede resultaten te bereiken, MITS zij de steun
en backing ondervinden van het Ned. Gouverne
ment. Ze moeten niet individueel gaan pionieren,
wanneer hun kapitaal het niet enige jaren kan
uitzingen, want ze hebben de werkelijkheid van
eventuele tegenslagen als ziekte, misoogst, sterfte
van het meegebrachte dieren fok-materiaal etc. etc.
onder de ogen te zien. Deze tegenslagen mogen zij
niet zien als onvoorziene omstandigheden", maar
als de natuurlijke metgezellen van iedere onder
neming, van ieder nieuw opgezet bedrijf en van
ieder nieuw-begonnen levensfaze.
Dan eerst zullen zij de omstandigheden aan kun
nen, omdat zij zich hiertegen van te voren heb
ben gewapend.
De meeste pioniers hebben hun reserve-kapitaal
en hierdoor vaak ook hun reserve geestkracht in
de harde grond geïnvesteerd en komen volkomen
leeg uitgeschud, teleurgesteld en bitter terug. Al
hun arbeid is voor niets geweest. Met wat backing,
wat begrijpende tegemoetkoming van het Neder
lands bestuur, zouden velen de moed niet hebben
laten zakken, en zouden zij hebben doorgezet. Er
is tussen de ambtenarenwereld en de kleine zelf
standige landbouwers, kleinhandelaren, kippenfar-
mers etc. etc. nog te weinig samenwerking. Een
handreiking van bovenaf zou velen voor een fi
nanciële debacle hebben bewaard.
Nederlands Nieuw Guinea is een land voor de
toekomst. Het staat nu op de drempel tussen een
eeuwenoud verleden en een hypermoderne wereld.
Men noemt het niet voor niets een land van con
trasten. De bevolking in de oerwouden en op de
berghellingen verschilt hemelsbreed van het Pa-
poese verpleegstertje in haar witte westerse kle
dij, en van de ambachtsleerling en de machine
bankwerker in de kustplaatsen. De civilisatie gaat
met rasse schreden voort. Ze knabbelt hele stuk
ken van het oerbos, woest terrein en moerasgrond
af en tovert ze om tot moderne steden: waar Bea-
ver-toestellen. Twin Pioneers als de natuurlijkste
zaak van de wereld neerstrijken, waar de radio
met Tschaikowsky's wonderschone melodieën, de
beschaafde wereld in dit stukje pas ontgonnen
wildernis introduceert, waar men de hersengym
nastiek van Jan Boots en „het hangt aan de wand"
van Arie van Nierop en het V.N. commentaar
van Bernard Person kan beluisteren hetzij recht
streeks, hetzij gerelayeerd. Waar de geciviliseerde
mens niet achter behoeft te raken in culturele en
verstandelijke ontwikkeling, wanneer hij na een
vermoeiende dag van baggeren door moeras
grond uit zijn frigidaire van Albert Koch's show
room, zijn Hollands biertje drinkt.
Want dat is het fascinerende van dit land: in een
zandkuil zich „afdrogende" bezwete Papoea-ar
beiders bij een moderne scheepswerf, terwijl een
Papoea-opzichter in keurige westerse kleding naar
zijn nog half-beschaafde stamgenoten kijkt. Het
contrast is zo fantastisch, dat men er altijd weer
door geboeid wordt. Het is een land dat zich uit
de windsels van de oertijd losmaakt, niet gehaast
of opgejaagd, maar met bekoorlijke nonchalance
zich gaat ontpoppen tot een moderne maatschap
pij, met moderne technische wonderen.
In het vorig nummer hebben wij reeds de
scheepswerf Manokwarie genoemd, thans willen
wij het hebben over de houtzagerij en over de
wegen.
Een weg heeft in onder-ontwikkeld gebied een
veel diepere betekenis dan in geciviliseerde lan
den. In de beschaafde wereld dient een weg om
twee steden, dorpen of verblijfplaatsen op de. meest
korte manier met elkaar te verbinden. Zijn voor
naamste functie is dus dat hij dient als „verbin-
dings-middel'. In Nieuw-Guinea en ook in ander
onder-ontwikkeld gebied betekent een weg aan
zienlijk meer. Hier betekent hij dat de streek waar
door hij is aangelegd economische perspectieven
biedt. Immers, legt men een weg die duizenden
„De Resident van Hollandia maakt bekend, dat
sinds 8 december 1956, de Polimacweg als nieuwe
weg is aangewezen."
(Hollandia-nieuws van 17-12 1956)
Het mensenleven is een serie schakelingen,
van zeer bijzondere en exentrieke dingen,
althans voor ons, bewoners van Polimacs-hill,
't stemt je soms vreemd te moe, 't maakt je
beklemmend stil,
als 'n harde vuurpijlklap krijg je somwijls te
horen,
ongelooflijkheden in je verbaasde oren.
Daar is in mijn relaas volstrekt niets
denigrerends,
of schamp're ironie, beledigends en snerends,
het gaat hier om een order van heer Resident,
die maakte nog niet lang geleden toch bekend,
'waarbij 's Polimacsweg tot hoofdweg
promoveerde,
e-n ik bij voorbaat maar mijzelf feliciteerde.
Nóg sta ik er van versteld, bij het herhalend
lezen,
..de Polimacse-weg, tot hoofdleeg
aangewezen?",
nóg ben ik in de war, nóg breekt subiet mijn
klomp,
('t. is waar, 'k erken het grif, 'k ben
onbenullig dom)
guldens kost slechts aan, wanneer hierdoor de
mogelijkheden tot voordelige exploitatie van de
bodem worden bevorderd, of de overvloedige
aanwezigheid van hout, of van een ander econo
misch object aanwezig is.
Een weg houdt dit alles dus min of meer in,
want de aanleg hiervan moet verantwoord zijn.
Wie dus zich vestigt in de nabijheid van zo n ver
keersweg weet dat hij binnen afzienbare tijd zal
worden opgenomen in de ontwikkelingsschema's
van de streek.
Er zijn in Ned. Nieuw Guinea gedurende de
oorlog heel wat wegen aangelegd door de gealli
eerden Deze wegen dienden voor de oorlogs
operaties, doch de wisselwerking hiervan is na
de oorlog geweest, dat zij verschillende streken
niet alleen bereikbaar hebben gemaakt, maar ook
tot ontplooiing hebben gebracht.
De meest bekende verkeerswegen zijn:
Hoeveel grond er moet worden verzet, voordat
een weg wordt verkregen.
Zie pagina 6
óf, voor mijn geestes-oog verrijzen taferelen,
die 'k zeg het U gerust mijn hoop niet
weinig strelen!
Want wij, Polimaccers, verspeend van
zegeningen,
van het modern verkeer der bussenregelingen,
wij hebben elke maand U raadt het zeer
secuur
een hemelhoge uitgaaf wegens taxi-huur,
een taxi-rit van thuis tot d'dichtste
bussenhalte,
kost precies op de kop: één gulden en twee
kwartjes!
„Ja maar", vraagt U wellicht, „waarvoor moet
men gaan taxi-ën,
die afstand legt men af, gewoon toch met
het „kakie-ën"*
jawel mijn waarde heer, die afstand is niet
groot,
nog lang geen 2 K.M.'s, maar wél is idioot,
de bochtig-steile weg, je krijgt 'rvan 80
graden,
en dan de tropenzon, gewoonweg om te
braden!
Dat zijn de redenen, waarom wij, Polimaccers,
r<" oor gaans zijn: arme lui, en aaklig arme
stakkers,
vooral gezinnen, alwaar veel schoolkinderen
zijn,
betalen elke maand met heel veel wrange
pijn,
somwijlen 100 pop aan taxi-rekeningen,
alleen maar door 't gemis van schoolbus
regelingen.
Nu onze Polimacweg sedert is verheven,
tot een opperweg, het hoofd van alle wegen,
nu is er danig kans, dat 'n busdienst energiek,
wordt ingeschakeld in de autobus-grafiek,
en langs de Polimac de autobussen rijden,
om ons van d'isolatie eindelijk te
bevrijden
18-12, 1956. Tomasouw.
„kakie-ën" komt van kakie (voet) te
voet.
