DE DANS OM HET GOUDEN KALF Japan en West-Duitsland heroveren hun potentiële positie op de wereldmarkt. 3 Economische Krabbels, Een boeiende paragraaf in de geschiedenis der volkeren, is die van de economische kracht meting. Wat kort na de oorlog nauwelijks voor mogelijk werd gehouden, is thans een vol dongen feit geworden: de bundeling van het economisch potentieel van landendie eené elkanders militaire tegenpolen waren in één blokdat met terzijdestelling van de diverse nationale belangen, gemeenschappelijk naar buiten optreedt. Het collectief optreden als een verenigd Europa geeft ontegenzeglijk meer economische kracht dan een verdeeld en versnipperd, ieder op zichzelf ageren. Ook het kapitaal is hier door aanmerkelijk groter zodat ook dit als een onmiskenbare machtsfactor moet worden aangemerkt. Doch iedere actie roept een reactie op. Het is dan ook verklaarbaar dat Japan, dat altijd actief deelneemt aan de economische ontwikkeling van Europa en Azië, hierop ogen blikkelijk heeft gereageerd met feilloze doeltreffendheid door een Zuid-Oost-Azië-markt te concepiëren. Japan consolideert] zijn handelspositie Japan als de voortreffelijke imitator van het Westen, zou zijn reputatie te kort doen, indien het thans ook niet met een gemeenschappelijke marki-overeenkomst op de proppen zou komen. Men moge over Japan denken zo men wil, één ding moet echter worden erkend: geen oosters volk is zo actief, energiek en ondernemend als Japan, dat het Westen op de voet volgt op het gebied van industrie, techniek, wetenschap en zelfs cultuur. Wat is dus natuurlijker dan dat Japan, wiens handelsgebied geconcentreerd is in Zuid-Oost- Azië,, het Midden Oosten, en de Federatie van Maleise Staten niet te vergeten, plannen uitbroeit om tot een Zuid-Oost-Azië-markt te geraken. Het zou allerminst verwonderen, wanneer niet binnen kort naar Europees cliché de handelspartners uit het Oosterse blok aan de conferentietafel plaats nemen om het ontwerp-concept te paraferen. Ge heel volgens Europees model. CT ER WIJL Japan bezig was volgens Lloyds Re- gisters scheepsbouwstatistieken tot het tweede schecpsbouwland ter wereld uit te groeien, kon het zelfs zijn positie nog verbeteren, aangezien het niet gemoeid werd in de Europese conflicten. Om enig idee te geven: het Japanse aandeel in de wereldscheepsbouw steeg tot 16%, eind sep tember waren op de Japanse werven 144 schepen met een totaal tonnage van 1.192.745 BRT. in aanbouw. De produktie van rollend materieel steeg sedert juli 1955 in een jaar tijds met circa 110%, die van machinerieën met rond 55% en vn metalen, textiel en chemicaliën met 20 a 25 (Gecontroleerde gegevens van Econ. Voorl.). Hiermede niet tevreden zal de Japan Export Plant Technical Association'' een nauwkeurig on derzoek instellen naar de mogelijkheden voor Japanse investeringen in de vorm van langlopen de kredieten en directe deelnemingen in Azië. Men neemt aan dat allereerst missies gezonden zullen worden naar Viet-nam, Kambodja, Birma, de PhL lipijnen, Iran, Syrië, Israël en Egypte. Dit is echter niet de enige activiteit in Zuid-Oost-Azië. Ondanks de toenemende han delssteunpunten in de gefedereerde Maleise Staten, heeft Japan 30 vertegenwoordigers van grote Japanse concerns in Singapore ge vestigd. Deze vestiging beantwoordt aan een tweeledig doel: de Japanse industrie die een toenemende behoefte aan grondstoffen ver toont, kan door Malaya worden geleverd, ter wijl de laag geprijsde, aan redelijke eisen voldoende Japanse goederen een gerede af trek vinden. Zo snijdt het mes aan twee kan ten (om van de strategisch-politieke gunstige ligging van Singapore te zwijgen!). Er is trouwens meer dat Japans ambities prik kelt. En wel de rijke olie-bron in Perzië. Op 14 maart troffen wij onder de financiële berichten dat de Japanse regering en de Jap. particuliere oliemaatschappijen een voorstel van de nationale Iraanse olie maatschappij bestuderen om tot een gezamenlijke uitvoering te komen van een project tot exploitatie van de ontdekte olievelden te Koem in Noord-Perzië. Nu betreft het hier een bedrag van 200 tot 300 miljoen dollar, waarvan de helft door Japan zal moeten worden gevoteerd. Deze nieuwe velden liggen buiten het concessie gebied van het internationale consortium en de verwachte produktie ligt tussen de 20 en 40 mil joen ton per jaar. Hiervan zou 30 onmiddel lijk voor verscheping naar Japan bestemd zijn. Wie bekend is met het feit dat Japan tot dusver 90 van zijn oliebehoeften op de im port is aangewezen, zal de volle portee van het bovenstaande voor dit industriële land met zijn enorme scheeps-industrie en zijn as piraties van wercldmogendhcid, begrijpen. Het is dan ook niet te verwonderen dat Japan al het mogelijke heeft gedaan om dit verleidelijke plan voortgang te kunnen laten vinden. En deze mogelijkheid ontstond toen het hiervoor zijn oude bondgenoot Duitsland en Italië wist te interesse ren. Volgens berichten uit Rome, aldus het Alg. Handelsblad van 29 maart j.l., hebben Duitsland, Italië en Japan gezamenlijk een optie gekregen op de aanleg van een nieuwe belangrijke oliepijp leiding welke van de olievelden van Iran naar de Middellandse Zee zal lopen. Deze optie zou op V maart te Teheran zijn ondertekend. Hierover melden nadere berichten uit Bonn, dat Japan de pijpen voor de oliepijpleiding zal leveren, Duitsland het kapitaal plus de technische krachten ter beschikking zal stel len en Italië inmiddels voor de concessie heeft gezorg. Opnieuw is dus „de as" Duitsland, Italië en Japan hersteld in een economische samenwerking. J^apan is er het sprekend voorbeeld van dat landen, die de oorlog verloren hebben, er beter aan toe zijn dan de landen die hem gewonnen hebben. De enige bezorgdheid die Japan koestert betreft echter vreemd genoeg de concurrentie van West-Duitsland, ook al een land dat in de tweede wereldoorlog tot de verliezers heeft behoord en dat nu evenals Japan zijn oude handels territoir aan het heroveren is! Japan heeft van de Europese conflicten met Egypte geprofiteerd door Azië en Afrika vol te stoppen met Japanse goederen. Voor de Japanse export betekende de blokkering van het Suez- kanaa! een uitgezochte gelegenheid om de oude Aziatische, Arabische en Egyptische afzetgebieden intensief te bewerken. Doch Duitsland was pre cies dezelfde mening toegedaan!! West-Duitsland verovert de wereldmarkt Terwij] Engeland, Frankrijk en Israël met Nasser aan het touwtrekken zijn over de vrije doorvaart door het Suez Kanaal, en de aandacht van de vrije wereld hierop is gevestigd, maakt Duitslands krasse Bondskanselier Dr. Conrad Adenauer zijn keurige opwachting aan de Sjah van Perzië en Keizerin Soraja in het privé-paleis te Teheran: En zo tussen het wisselen van hoffe lijkheden en de laatste nieuwtjes uit ,,die Heimat" met zijn landgenote Keizerin Soraja, sleepte Ade nauer voor zijn land het leeuwenaandeel weg in de ontwikkeling van de Perzische olievelden. Op economisch terrein heeft Duitslands voor treffelijke diplomaat reeds een overwinning be haald op de Anglo Iranian Oil Company, doch nu verknjgc hij tevens de toezegging dat Duitse lecnmci O innen kort in Perzië de expansie-moge- hjxneden van de oiie-proüuktie mogen onder- zoeicen. Ook de constructie van een pijpleiding door i urkije naar de Middellandse Zee zal aan aeze tecnnici worden toevertrouwd. Bouwkosten: i miljard gulden. Imponerende expositie: 14 Duitse schepen brachten goederen aan Dit is niet het enige, wat West-Duitsland in Zijn nieuwe economische zucht naar «„Lebens- raum iot stand heeft gebracht. Nauwelijks heeft het met zijn Euromarkt-bondgenoten aan de ge- meenscnappelijke tafel te Rome aangezeten en zijn lortehjke woorden over een gemeenschappelijke markt laten noren bij het ondertekenen van het gemeenschappelijk verdrag, of het speelt reeds met iNasser onder een Egyptiscne fez! In het Egyp tische stadje Gezira aan de Nijl, heeft West- Duicsiand een imponerende tentoonstelling ge houden, de grootste industrie-tentoonstelling welke ooit in het Nabije Oosten vertoond is geworden Ue Russische beurs welke vorig jaar 400.000 be zoekers telde, valt hierbij in het niet. Duitsland heeft niets gespaard om een onver getelijke indruk op het ontvankelijke Nabije Oos ten te maken. Vrijwel de gehele Duitse industrie was op Gezira vcrceyenwoordigd samengebracht door 50 deelnemende Duitse firma's die voor een waarde van 100 miljoen exposeerden aan zowel Duits precisie-werk (lenzen, en andere optische artikelen, suDtiel-fijne instrumenten etc. etc.) als zware machinerieën. Het zwaartepunt werd ge legd op de staal- en machine-industrie, die met hoogovens, waiserij-uitrustingen, havenkranen, mijnhouw-machines en machinerieën voor de sti mulering van de bouwnijverheid op imposante wijze Duitslands industriële herleving demonstreer den. Wie het Oosten kent, begrijpt hoezeer dit indruk maakt. Ook het feit, dat „Egypte, gezien zijn huidige financieel precaire positie op het ogenblik niets kan kopen, desondanks zo's expo sitie krijgc aangeboden, is een factor welke door Cairo zeer wordt geapprecieerd zo lezen wij in het Algemeen Handelsblad van 26 maart, waaraan wij het cijfermateriaal van het bovenstaande heb ben ontleend. y Li. izSl -DUITSLAND en Japan zetten hun net- ten uit, en vissen in het viswater van Engel land en Amerika. Deze kansen had Nederland evenzo kunnen hebben als het zich niet blind- staardc op de verhoging van melk met misschien een dubbeltje, en de verlaging van de margarine en bruin brood met een cent. Het is spijtig het te moeten zeggen, doch wie ui „centen denkt, kan nimmer miljoenen guldens in de wacht slepen. De dans om het gouden kalf is begonnen voor de twee landen, die de oorlog hebben verloren, maar niét de oude expansie- zucht. Op twee terreinen zijn zij reeds aan de top: Duitsland in zijn auto-industrie, en Japan met zijn scheepsbouw, waar het na Engeland als 2de op de lijst prijkt. Het zal goed zijn de verdere ontwikkeling van deze energieke „wereld(markt)veroveraars" inten sief te volgen. Ze is niet alleen boeiend, maar uitermate leerzaam. Daarenboven leidt econo mische expansie ongemerkt naar militaire land- honger, ce n est q'un pas. A. H. Fiihri-Mierop.

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Onze Brug | 1957 | | pagina 3