Attraktieve
reissommen 9
—BON— «4^|
Naam
OP ZOEK NAAR OUDE GETROUWEN
POIRRIÉ
Exklusieve
kombinatiemogelijkheden
Sumatra/Tobameer
Bali en Sulawesi
Java o.a. Jogyakarta
Singapore
Volledige programma 1978 verkrijgbaar bij
Uw A.N.V.R.-reisburo
of door het inzenden van onderstaande bon.
VOOR UITVOERIGS INFORMATIE:
Straat
Plaats
Inzenden aanVan Ginkel B V,
de la Rei/weg 11, Den Haag.
S 070-469648'
HET RAADSEL VAN DE
RESIDÈN LAOET
Op de vraag "wat is een resident ter zeel"
(Moesson no. 12) ontvingen wij de volgen
de informatie:
In mei 1885 werd de assistent-resi
dent Charles Te Mechelen benoemd
tot resident "tijdelijk belast met de
leiding der maatregelen ter zee te
gen denzelfden sluikhandel" (opium-
handel). Zijn standplaats was eerst
Semarang, later Rembang, zijn ge
boorteplaats. In officiële correspon
dentie wordt hij "resident ter zee"
genoemd. De bevolking vertaalde dit
in "residèn laut".
Te Mechelen, zoon van een tabaks
planter was een echte Indische jon
gen; in zijn habitus had hij iets van de
avonturier. Hij was een verwoed ja
ger op groot wild. Bij zijn dood in
1917 werd hij herdacht in het tijd
schrift Nederlandsch-lndië oud en
nieuw door G.P. Rouffaer die hem
goed gekend had. Uit dit artikel
blijkt wat een bijzondere figuur Te
Mechelen was. Hij dacht en voelde
vaak als een Javaan. In het Tijd
schrift van het Bataviaasch Genoot
schap verschenen van de hand van
Te Mechelen een aantal schetsen
"Eenige dagen het desaleven mee
geleefd", jaargang 1879. Hij was een
kleurrijke figuur, zoals de Indische
samenleving er verschillende heeft
voortgebracht. Wie van de jongeren
zal zich er ooit toe zetten nog eens
een boek te schrijven over deze soort
figuren zoals Rumphius, Junghuhn,
Van der Tuuk, Te Mechelen, Courier
dit Dubekart, P. C. C. Hansen, Otto-
lander, de beide Birnies en nog een
paar. Hij zal van mij alle medewerking
kunnen krijgen. Ik zelf moet de tijd die
ik nog te leven heb verdelen naar
prioriteit - en daar moet ik dit werk
buiten laten.
ROB NIEUWENHUYS
Wellicht ten overvloede hierbij een
korte levensschets van Te Mechelen,
ontleend aan de Encyclopedie van
Nederlands Oost-lndië, tweede druk
(1918), deel II, pag. 691, waarvan een
copie ons werd toegezonden door Dr.
mr. H. F. W. Luiking. Ook andere be
langstellende lezers gaven ons wel
kome suggesties. Hoe dit zij, het
"raadsel" is opgelost!
MECHELEN (HENRI LOUIS
CHARLES TE).
Geb. 5 Oct. 1841 te Rembang, overl.
30 Mei 1917 te Bandoeng. Javanicus
van beteekenis, en tusschen 1865 en
1895 de meest vermaarde jager op
groot wild van Java. Na studiën te
Delft voor Ind. ambtenaar, achtereen
volgens geplaatst in Rembang en de
Preanger, van 1875-79 leeraar in het
Javaansch en Maleisch aan het Gym
nasium Willem III te Weltevreden,
van 1882-85 ass.-resident te Djoeana,
speciaal belast met het tegengaan van
den opiumsmokkelhandel. Sinds Mei
1885 benoemd tot Resident, tijdelijk
belast met de leiding der maatregelen
ter zee tegen denzelfden sluikhandel
("Residèn Laoet"), met standplaats
Semarang, weldra Rembang; in Oct.
1889 tot Hoofdinspecteur voor de o-
piumaangelegenheden; gaat in 1893
met verlof, en wordt in Mei 1898 eer
vol ontslagen. Zie het "In Memoriam"
van G. P. Rouffaer in Nederlandsch
Indië, Oud en Nieuw, 2en jrg. (1917-
18), p. 305-312, met portret.
Eigenlijk wilde ik graag gebruik maken
van de rubriek "wie, wat, waar, wan
neer", maar het is zóveel wat ik wil,
zodat ik het erg plezierig zou vinden
als er een "klein stukje" ergens in
MOESSON opgenomen zou mogen
worden. (Dat kan, bij hoge uitzonde
ring! - Red. M.).
De kwestie is, dat ik dit jaar aug/
sept. (samen met een collega die het
land nog niet kent) een bezoek wil
brengen aan Java en Bali (2'/2 jaar ge
werkt) na afwezigheid van ca. 23 jaar!
Ik zou zo erg graag ouwe bekenden
ontmoeten bv. de oude trouwe ge-
dienden als babu en kokki, alsmede
de djongos Njoman van kamer 25 van
het toenmalige Bali-Hotel (in 1946/
1947).
In Surabaya was het Mosrika die ge
weldig goed voor ons zorgde en de
ouwe Siti-Annie, alsmede Tuka, maar
deze beide laatsten kunnen haast niet
meer in leven zijn. Ook kwam ik bij
het doorsnuffelen van oude foto's de
apotheekhulp Madé (Denpasar 1946)
tegen met op de arm het dochtertje
Soenie. Die moet dus ook al even in
de 20 zijn nu!
En dan niet te vergeten de mensen uit
"Ik geloof niet meer in ontwikkelingshulp.
Het zijn toch altijd dezelfden, die er vet
van worden!"
de Simpang-apotheek uit de jaren
1946 bv. Pucky Kwee, Jopie Lie, de
heren The en Tan. En de oudgedien
den van de toenmalige firma als Ja-
cobson van den Berg, de trouwe
chauffeur Djojo die altijd zonder on
gelukken heel Oost-Java met mij heeft
afgereisd.
Ook zou ik graag een bezoek brengen
aan Kembang Kuning om het graf te
bezoeken van Ton Jötten; zijn ouders
beheerden destijds het postkantoor te
Spaubeek (Zd. L.) en een broer was
bij de missie op Celebes.
Ik heb alle hoop gevestigd op de
"chabar anggin", mogelijk dat er toch
wel iemand Moesson op Java leest.
K. VAN DIJK
P. H. Ter Meulenplantsoen 2
Lonneker (O.)
NOGMAALS WESTERLING
Ik las in "Moesson" van 1 februari op
blz. 9 het stukje over Westerling, en
de literatuur hierover.
Misschien interesseert het U te weten,
dat er een Nederlands boek over W.
destijds werd uitgegegven door de
N.V. Uitgeverij P. Vink - Antwerpen-
Amsterdam. Het betreft hier, blijkens
een aantekening op het binnenblad,
een geautoriseerde vertaling door Ru-
fus. De oorspronkelijke titel van het
boek luidt: "PRINCE JUSTICE", The
Autobiography of the Lawrence of the
South-Pacific, door Kapt. Raymond
Paul Pierre Westerling. Het in het Ne
derlands vertaalde boek heet; MIJN
MEMOIRES door Kapt. Raymond
Paul Pierre Westerling.
W. OLTMANS
11
