w Rini Carpentier Alting
(Ill) Casa Koetjing
Beste Dee,
In geen jaren hebben we iets van je gehoord en ik haast me dan ook je terug
te schrijven, zoals je merkt. Je wilt wel véél weten, en ofschoon ik geen expert
ben, evenmin alle Mallorquinen en Spanjaarden ken, zal ik trachten je te vertel
len hoe het ons hier bevalt. We kunnen niet anders zeggen dan: Gewéldig!
Maar om nu te zeggen: Dat moet je ook doen! - nee. Want wat voor ons leuk
en fijn is, hoeft het nog niet voor een ander te wezen en ik zou beslist niet wil
len dat me later werd verweten valse voorlichting gegeven te hebben.
Voorlopig is het leven hier, op dit ei
land, nog wel goedkoper dan in Ne
derland, vooral als je buiten woont,
met eigen groenten, en vruchten.
Maar ook hier gaan de prijzen om
hoog. Het is een toeristeneiland en
waar toeristen zijn gaan de prijzen
omhoog. Al moet me van het hart dat
dit prachtige stukje op aarde wel erg
goedkoop aangeboden werd. In Hol
land zijnde heb ik wel gemerkt dat de
mensen, vooral de winkeliers, hun
neus optrokken voor Mallorca. Het is
ook eens gebeurd dat ik in een reis
bureau stond te wachten, toen er een
dame met dochter binnenkwam. De
dochter bekeek stuk voor stuk alle af
fiches van de Costa Brava etc., en bij
elke fraaie plaat zei ze steeds hard-
grondig: "BAH!" Toen ik aan de beurt
was en een ticket Mallorca bestelde,
zei het wezen: "Bah!" Ett was ook
eens iemand die zei: "Mallorca? - oh,
daar ben ik gillend weggelopen." Dat
zijn van die mensen die hun hotel, hun
zonnestoel, hun zandkuil niet uitko
men. Het beste zou zijn die kuil ge
woon dicht te gooien, maar dat mag
natuurlijk niet. Je zou evengoed kun
nen zeggen: "Scheveningen? - oh,
daar ben ik gillend weggelopen, nooit
meer naar Nederland." Als de mensen
eens de moed hadden, of de moeite
namen een auto'tje te huren, of een
bustocht desnoods te gaan maken, er
eens op uit wilden trekken, dan zou
den ze ontdekken wat een prachtig
eiland 't is, hoe afwisselend van land
schap, hoeveel heel moois en ouds
hier nog te vinden is, hoe rustig het is
in het binnenland. Maar een boekje
kopen, bijvoorbeeld dat van Schale-
kamp, en erover lezen, is er niet bij.
Erg jammer.
Het klimaat is prima, maar verwacht
niet dat je hier middenin de winter in
je zomershortje of jurkje kunt lopen,
zoals er zo veel schijnen te denken
en het dan ook doen, misschien bij
gebrek aan warme kledingen
verkeerde voorlichting van de reis-
folders. Over het algemeen is de tem
peratuur een graad of tien hoger dan
in Nederland. Overdag, als de zon
schijnt, is het nu in december 15 gra
den, soms loopt het wel op tot 20,
maar zodra de zon ondergaat, daalt
de temperatuur snel tot een graad of
zes, vijf. Je hebt dus wel degelijk war
me kleding nodig, overjassen, truien.
In huis verwarming want de huizen
hier, met hun dikke muren, zijn in de
zomer wel koel, maar in de winter
steenkoud. In casa Koetjing lieten we
centrale verwarming aanleggen omdat
ik nu eenmaal een verschrikkelijke
koukleum ben.
Over het algemeen doen de mensen
het hier met butagaskachels, die heel
goed zijn en voldoende warmte ge
ven, of met een open haard. Maar de
ware Mallorquin vindt dergelijke din
gen maar onzin, voor die korte perio
de van drie maanden gewoon niet de
moeite waard en. kleumt er dapper
op los, ze zijn blijkbaar zeer warm
bloedig, of erg stoer, of ze hebben er
echt geen last van.
Huizen zijn er in overvloed. In alle
soorten, maten en leeftijden zijn ze te
huur, te koop. Voor zoiets kan je je
het beste tot een makelaar wenden.
Je kunt in de stad, een stadje of een
dorp gaan wonen; in het binnenland
of ergens aan de kust. Het wemelt
hier van de leuke stadjes en dorpen,
kustplaatsjes waar het zomers natuur
lijk behoorlijk druk is, maar buiten het
seizoen heel rustig kan zijn.
Woon je buiten een dorp, of in een
dorp, dan moet je wel een auto heb
ben, anders ben je afhankelijk van de
schaarse busdiensten. De verbindin
gen verschillen natuurlijk van plaats
tot plaats, maar meestal niet elk uur.
Palma is een verrukkelijke, drukke
stad met een prachtig oud gedeelte,
wijdse boulevards waarlangs de jacht
havens, vissershavens liggen, grote
hotels, duizenden restaurants van al
le nationaliteiten, jachtclubs en nacht
clubs. De bekendste cruiseschepen
uit de hele wereld doen de grote ha
ven aan. Het is een oergezellige stad,
chic, druk, levendig met de allure van
een grootstad. Er zijn grote, moderne
en hygiënische markten waar alles te
koop is van fruit, groenten en vlees,
vleeswaren, plantjes, huishoudelijke
goederen, géén textiel.
In de dorpen is het gemoedelijker,
ook primitiever. De dorpswinkeltjes
nog echt heel ouderwets, donker,
propvol van alles. Hier is de 'agres
sieve verkooptechniek' nog lang niet
doorgedrongen. De mensen zijn vrien
delijk, hartelijk en nog beleefd. Hoe
je ook de Spaanse taal staat te ver
minken, men blijft geduldig en hulp
vaardig en doet zijn uiterste best je
terwille te zijn. Men vertelt je hoe de
dingen in het Spaans heten, EN in
het Mallorquins - dat maakt de zaak
niet eenvoudiger, temeer daar het
voor ons nauwelijks uit te spreken is*
In die duistere, lieve winkeltjes sta je
echter uren te wachten, want behalve
om de mensen van goederen te voor
zien, dienen ze als een soort sociaal
trefcentrum voor de vrouwen. De
mannen vinden dat in de dorpskroeg.
Alle nieuwtjes uit de omgeving wor
den uitvoerig uit de doeken gedaan,
uitgewisseld en besproken; er wordt
gelachen, geklaagd en gezucht, met
hoofden geschud en moed ingespro
ken. Je krijgt dan ook de indruk dat
hier weinig behoefte bestaat aan
psychiatrische bijstand, opvang en
begeleiding. De mensen hebben nog
meelevende vrienden.
Wanneer je buiten woont ben je op
butagas aangewezen voor verwar
ming van huis en water, om te koken,
tenzij je alles elektrisch neemt. Wa
terleiding is er niet, maar alle huizen
hebben een put met regenwater, als
dat op is kan je de waterman laten ko
men, die met een grote tankauto wa
ter in je put pompt. Sommige huizen
hebben een reservoir op het dak, via
een pomp wordt het geval gevuld en
zo heb je je eigen waterleiding. Ons
huis heeft een waterreservoir onder
de grond, met een elektrische pomp
komt het door het hele buizensys
teem zodra je maar een kraan open
draait, of het toilet doorspoelt. Daar
naast hebben we dan op het terras,
naast de keuken, de oude put, waarin
regenwater, dat we echter alleen voor
de tuin gebruiken.. Voor drinkwater,
voor de soep en groentenwassen etc.,
gebruiken we gekookt water, maar
liefst zuiver drinkwater dat je bij de
winkels in flessen van 5 liter kunt ko
pen. Dit alleen uit veiligheid en omdat
onze ingewanden nogal .versleten zijn
door het kamp, want ook het water
van de tankauto's wordt van gemeen
tewege steeds gecontroleerd op zui
verheid. Toch vertelde een naburige
landman ons nadrukkelijk dat hij dat
water van de tankauto alleen voor
het gewas gebruikte, hij dronk 'zuiver'
regenwater, zo uit de hemel (op het
dak, door de goten, over het terras de
(lees verder volgende pagina)
vgwm&rwm
6
