Zeewater drinken en suiker in de snert
der genoot en vol trots zei ze tegen
ons, dat ze er nog een verwachtte. Of
de oude opa, die staar had en iedere
middag zijn vier tjoetjoes langs ons
iosmen dreef. Het feit, dat wij niet
minder dan acht tjoetjoes hadden, gaf
ons een hoge plaats in zijn waardering.
De beach daar is een juweel. We heb
ben die van Sydney gezien en van
Dar-Es-Salam en nog een paar, maar
Kuta spant de kroon. Kilometers lang,
breed met een zacht glooiend strand,
en een helder blauwe zee, die net goed
van temperatuur is. Rustig wandelen
want veel mensen zijn er niet, wat jon
gelui uit veel landen, en natuurlijk
kooplui, die batik hemden kwijt willen.
Voor 2000 rps sta je er deftig op. En
zo tegen de middag een warong vin
den, waar je voor 250 rps een lekker
bordje gulee arab, mitsgaders witte
rijst en tien satees naar binnen werkt.
Je kunt ook nog een scooter of 'n fiets
huren, of een ritje maken achterop bij
een jong heerschap, die met razende
vaart 'n rondje maakt langs 'n paar dor
pen. Als je hem wat beter kent, zal hij
je hier of daar wel een afgelegen mooi
tempeltje laten zien, of je waarschu
wen, dat er die avond een "apendans"
is in een dorp. In Kuta wordt het ook
gedaan voor de toeristen, in de dor
pen is het voor de Baliërs zelf, als ze
toneel spelen doen de acteurs veel
gratis, het is genoegen, en er is geen
bezwaar tegen, dat toeristen kijken,
nogal een ongebruikelijke visie' op
"tourisme".
Achter ons "Iosmen" werd in die twee
weken een compleet gemeenschaps
huis gebouwd, door en voor de men
sen die daaromheen wonen. De hele
dag waren er Baliërs, die zaten te
schaken, of te kaarten. Je kon er ook
eten, en als wij er eens heen gingen,
kwam het dienstertje bij ons aan tafel
zitten tijdens het bestellen om eens uit-
Er zijn van die dingen die niet alge
meen bekend zijn en ook dingen waar
old timers in het algemeen niet over
spreken als ze in Nederland met ver
lof zijn.
Een bekend liedje begint aldus: "Wie
heeft er suiker in de erwtensoep ge
daan? Wie, wie wie heeft dat gedaan?
De hele compagnie heeft het eten
laten staan". Hoort men dit dan lacht
men of schudt men zijn hoofd en zegt:
"Wat een wonder, dat is ook al te
gek!"
Voor Nederlanders die nooit op Cu
rasao geweest zijn is dat te gek, maar
- geloof het of niet - de Curagaose
bevolking eet snert met suiker inplaats
van met zout. En het smaakt nog lek
ker bovendien! Ik heb het zelf eens ge
geten in een jongenskamp, keek eerst
verbaasd toen mij verteld werd dat er,
zoals het liedje zegt, "suiker in de
erwtensoep" was, maar ik proefde het
envroeg na mijn bord leeg ge
geten te hebben, om nóg een portie!
Proef het eens, het is waarlijk lekker!
voerig te informeren, hoe het nu kwam,
dat ik zo goed maleis sprak en waarom
mijn vrouw dat nu niet deed. En of
het wel mijn vrouw was, of mogelijk
mijn Bini Muda, want ze was toch wel
heel wat jonger. Ze bedienden daar bij
toerbeurt, al die meisjes uit de buurt,
zoals ze ook 's avonds hielpen bij de
Ramajana of de dans.
Op een achtererfje zagen we trouwens
op een avond een heel groepje heel
jonge meisjes, die de dansfiguren aan
het instuderen waren. Daarvoor lieten
ze eens per week een lerares uit Den
pasar komen, die daar een klein be
dragje voor kreeg. En steeds weer valt
't dan op, dat de bevolking rustig haar
gang gaat en haar eigen leven blijft
leiden, en dat hele toerisme op de
koop toeneemt. Ik heb daar veel over
gepraat met Nijs, een oud-KNIL man,
die in de dorpsstraat een winkel heeft
met souvenirs en andere fraaie zaken.
Hij leeft gelukkig daar en is alleen
verontwaardigd over zijn Ambonese
vrienden in Holland, die zich zo raar
gedragen. Hij krijgt een klein pen
sioentje van de regering en hoopt nog
steeds op betaling van zijn oorlogs
salaris, maar veel verwacht hij er niet
van. Hij is de enige niet
Het vliegveld van Bali ligt op een paar
km. van Kuta, en de hele dag stijgen
ze op of dalen. Wij merken er in het
dorp niet veel van, maar als je er eens
heen wandelt, is er wel steeds een
groep Baliërs die, met Japanners erbij,
de grote groepen Japanse toeristen
opwachten, die Bali komen "doen" in
vier dagen, compleet met tours en
verblijf in Hyat of Intercontinental, het
eerste in Bali stijl, niet TE opvallend,
maar het laatste een wolkenkrabber
van tien verdiepingen, waarin je van
Bali niet veel merkt.
Het viel ons op, dat er, naast het ma
ken van de tours en kijken naaar het
Een ander wonderlijk iets, althans iets
wat nieuwkomers hier verbaast, is dat
men op Curagao dag in dag uit zee
water drinkt!
Tijdens de feestelijke opening van een
der luxe-hotels hier op Curagao, maak
ten mijn vrouw en ik op een of andere
manier enkele jaren geleden kennis
met een Amerikaanse dame. En met
haar optrekkend, vertelde ik op zeker
moment, dat het water wat zij dronk
zeewater was. Nóg zie ik haar ver
baasde gezicht en hoor ik haar uit
roepen: "Impossible".
"Toch is het waar", hield ik vol, "we
hebben hier op het eiland twee water-
fabrieken, die het zeewater van zout
ontdoen, waarna het als drinkwater de
bevolking bereikt".
Met grote ogen riep ze uit: "By Golly,
you can't beat the Dutch! Why don't
they do the same in the United States
where there is a shortage of water?"
En zo zijn er meer dingen die men
niet weet in Nederland. Daar was dat
Nederlandse echtpaar, dat we onlangs
dansen, weinig belangstelling was van
de vele jonge mensen die hun vakantie
daar doorbrachten, voor 't leven van de
Baliërs. Toen we ze zo eens vroegen,
waarom ze daar nu heen waren ge
komen, was het antwoord meestal, dat
ze van kennissen gehoord hadden,
dat'het goedkoop was. Voor hen zeker,
want zij logeerden voor 600 rps in
weer andere, nog eenvoudiger loge
menten. En met een scooter, die ook al
niet veel kost, maakten ze veel ritten
over het eiland. Maar contact met de
bevolking was er niet. Mogelijk ook,
omdat het onmogelijk is, om een Ba-
lisch meisje te "versieren". De enige
"nightclub" was tijdens ons verblijf dan
ook gesloten en was veel vroeger maar
EEN week open geweest. Voor dat
soort dingen moet je in Sanur zijn,
waar de grote hotels "sterren" laten
komen uit verre landen. Het schijnt dat
sommige mensen naar Bali komen, om
een New Yorkse dame te komen zien
en horen. Ook een opvatting
We hebben U wat verteld over onze
vakantie, omdat veel van ons wel eens
terug gaan naar "ons Indië", en dan
vaak er niet toe komen om Bali te be
zoeken, omdat daar vroeger practisch
niemand heen ging, en er dus geen
herinnering op te halen valt. Maar ALS
U toch een keertje terug gaat, gun U-
zelf dan ook eens een paar weken
daar op dat mooie eiland, waar je be
ter de rustige sfeer van het oude Indië
zult terugvinden dan in de grote ste
den, die voor ons practisch onherken
baar zijn en geen weg weten met de
"beschaving" van het veel te drukke
verkeer of met de hopen plastic, die
wij zo nodig hebben om te leven. In
ieder geval wensen we U nu al veel
plezier, in de wetenschap, dat het
ECHT een genoegen zal zijn.
J. v. G.
op een zondag, toen we gingen zwem
men aan de Daaibooi baai, ontmoetten.
Op mijn vraag hoe lang ze al op
het eiland waren, was het antwoord:
"Veertien dagen". Waarop natuurlijk
de volgende vraag was: "Hoe vindt
u het hier?" Het antwoord dat ik toen
kreeg was een loftuiting. "Wel", zei
de dame, "wij vinden het beiden pret
tig hier. Natuurlijk moet je even wen
nen en je aanpassen, want het is zo
heel anders hier dan in Nederland.
Maar het valt ons op dat de bevolking
zo goedlachs is, dat hier niets te mer
ken is van ellebogenwerk en de men
sen hier zo hartelijk zijn". "En zo hulp
vaardig", vulde haar man aan.
Zij hadden gelijk. Zo is het hier. Daar
om spreekt de bevolking ook over
"Dushi Corsow", hetgeen Papiaments
is voor "Lief Curagao". En wij - mijn
vrouw en ik - die vier jaar weg zijn ge
weest, Europa hebben gezien en ten
slotte als een boemerang terugkeer
den op dit eiland, waar we in 1956
voor het eerst kwamen, prijzen ons
gelukkig weer op Dushi Corsow te
2iJ'n! RIJKLOF VAN GOENS
15
