"Terug naar Toen"
De Kemaweg in Menado-
Onze aankomst te Jakarta hoef ik niet
te beschrijven, die zal wel ongeveer
gelijk geweest zijn aan die van de an
dere in Jakarta beginnende groeps
reizen, hoewel, zouden al die anderen
ook kunnen vertellen dat zij per Garuda
vlogen en hun koffers enige uren later
met de K.L.M. arriveerden? Gevolg van
een klein misverstand op Schiphol, het
kwam diezelfde namiddag nog in orde.
Het had erger gekund.
Op 4 juni 1978 begon onze fantastische
tocht door de Minahassa. Het werden
dagen om nooit te vergeten! Onze
groep bestond uit 20 personen waarvan
de 12 heren ruim 30 jaar geleden als
militair in Menado, Kotamobagu en
Gorontalo waren geweest, daarom was
dit onderdeel van onze reis het voor
naamste en het wérd ook de hoofd
schotel! We landden op 't vliegveld van
Menado het ,,Dr. Sam Ratulangi" vóór
in de middag. Mijn correspondentie
vriendinnen waren met familie aanwe
zig, voor mij de eerste grote verras
sing, maar de hele groep werd groots
ontvangen; de eerste Nederlandse
groep die de Minahassa bezocht! Onze
reisleider kreeg een bloemenkrans om
gehangen, alle dames ontvingen een
boeket orchideeën, we werden in de
V.I.P.-room geïnstalleerd en onze dorst
lesten we met (o)ranja, de kwee lapis
smaakte er best bij. Hartelijke wel
komstwoorden namens de gouverneur,
dansers voerden ter verwelkoming een
krijgsdans uit, de „Cakalele". Onnodig
te zeggen dat er van onze en van In
donesische zijde volop werd gefilmd
en gefotografeerd. Dat gebeurde trou
wens de hele reis!
In Menado geen Nitour, maar Oriental
Pacific. Er is nog weinig toerisme, dus
was het geen luxe, gekoelde bus waar
mee we de Minahassa doorkruisten,
maar als we reden was het best te
doen! P.T. Oriental Pacific Tours and
Travel Service met als direkteur de
Hoe Nederlanders in de Minahassa werden ontvangen
door Mevrouw E. Sipma-van Kesteren
Alweer een verslag over een reis door een deel van Indonesië, voel ik velen
denken, maar toch wijkt dit relaas af van andere omdat bij onze tocht de nadruk
heeft gelegen op Celebes, in het bijzonder op noord Celebes, dus op Sulawesi
Utara of populair afgekort tot Sulut.
heer J. Kaligis, een reisbureau nog
zonder veel ervaring met Europese
toeristen, maar de problemen die zich
al gauw voordeden werden besproken
en de heer Kaligis en zijn medewerkers
Esther Lumingkewas en Engel Koraag
waren zeer hulpvaardig. Voor oud-
indischgasten die zich nog fit voelen
is het beslist aantrekkelijk om op een
niet-luxe manier door het land te reizen.
De door het reisbureau verzorgde
lunches werden in eenvoudige res
taurants genuttigd, sober voedsel, ge
rechten van het land. Voor mensen die
zich moeilijk aanpassen en uitsluitend
geprogrammeerd zijn op hun vader
lands menu is het dè manier om af te
slanken. Gelukkig wordt altijd rijst ge
serveerd zodat enige maagvulling, al
is het met wat droge rijst, mogelijk
blijft. Zeer aan te bevelen voor mensen
met buikklachten! In de bus kregen we
herhaaldelijk versnaperingen als es lilin
en zoete specialité's uit de Minahassa.
Het reisbureau had een volledig pro
gramma voor ons samengesteld. Na het
zo hartverwarmende welkom op het
vliegveld, naar het Kawanua city Hotel,
ook hier een welkomstdrank. Op weg
van het vliegveld naar Menado vielen
al direct de klapperbomen op, hét
product van de Minahassa. 5 juni was
onze eerste volle dag op Sulawesi
Utara. Dank zij een privé-relatie werd
onze groep uitgenodigd bij de familie
Geerlings-König te Wangurer, eigenaar
van een orchideeënkwekerij, ook die
ontvangst en dat samenzijn zullen lang
bij de groepsleden in herinnering blij
ven! Het waren de dames van de "Ma
ria Martha" bijbelkring die aan de in
gang van de tuin ons opwachtten en 'n
welkomstlied zingend ons begeleidden
naar het huis, waar op de galerij een
uitgebreide en zeer smakelijke rijst-
maaltijd klaar stond, taart van klapa
moeda en vruchten. Jammer dat onze
wat vermoeide groep, waarvan enkelen
buikklachten hadden, niet zo van het
eten kon genieten als gebeurd zou zijn
door een fitte, helemaal gezonde groep!
Graag waren we langer bij deze gast
vrije mensen gebleven maar we waren
aan tijd gebonden.
Die ochtend zijn we begonnen met een
bezoek aan de havenplaats Bitung,
eerst een officiële ontvangst op het
gemeentehuis daarna met motorboten
naar Aer Prang, een prachtige tocht,
goed begeleid en verzorgd.
Aer Prang heeft een stenen trap van
zo'n 385 treden en het grootste deel
van de groep bereikte zowaar - zij het
zwaar hijgend - de top. Alle inspanning
was de moeite waard, niet alleen om
het uitzicht maar ook om de tropische
plantengroei. Men had voor drinken ge
zorgd, maar enkelen onder ons gaven
de voorkeur aan 't stromend verse wa
ter uit een pantjoeran, de bedenkingen
die anderen opperden deden we sim
pel af door aan de inentingen te herin
neren. Het bronwater verkwikte en
verfriste, ziek zijn we er niet van ge
worden! Geen toeristen behalve wij,
dus nog voldoende schelpen en kora
len te vinden voor de verzamelaars. In
dit water wordt op tonijn gevist.
Na de zo geslaagde lunch bij familie
Geerlings-König even naar Kema om
een kijkje te nemen in een oud Portu
gees fort. Jammer voor het fort maar
wij amuseerden ons met de aanstor
mende kinderen en er werden heel wat
foto's gemaakt van lachende kinder
gezichten! Groots en ontroerend was
de ontvangst te Air Madidi, ook hier
juichende kinderen, blijde volwassenen
veel ouderen die onze taal nog gebrui
ken en perfect spreken. Weer oprechte
vreugde om deze eerste groep Neder
landers in kampung Air Madidi, waar
de lura in smetteloos wit kostuum ons
welkom heette. Zijn speech werd door
een ex-Knil-er vertaald. Mensen met
tranen in de ogen kwamen even een
Hollands praatje maken, adressen wer
den gegeven van familieleden die in
Nederland wonen en half huilend werd
verteld dat er weinig of geen contact
meer was. Het is triest hoe vaak ik dat
gehoord heb! Is het dan waar dat in
welvarend Nederland de mensen af
komstig uit Indonesië hun achtergeble
ven familie gemakshalve vergeten?
De Poigar-brug in de Minahassa.
16
