KERSTKRANDJANG 1978
WAT KIPLING EIGENLIJK BEDOELDE.
In Moesson No. 17 van 15 april j.l.
stond een artikel van de hand van H.
H. Groot. "Hoe de laatste K.P.M.-ers
Indonesië verlieten", heet-het. Ik heb
het indertijd met zeer veel aandacht
en belangstelling gelezen, niet in het
minst omdat mijn broer in de goede
oude tijd enige jaren deel uitmaakte
van dit legertje koopvaardij-mannen.
Eén ding moet me van 't hart. In de
"Ode aan de K.P.M.", vrij naar het ge
dicht van L. H. C. Horsting lees ik:
"Rudyard Kipling heeft geschreven:
"East is East and West is West,
And never the twain shall meet"...
maar K.P.M.'ers wisten best
Dat die "twain have met" op zee!
Slechts zij, te lui voor onderzoek,
spraken met Kipling mee.
Ook al klonk er soms een vloek!"...
Toen ik - heel lang geleden - Kipling
begon te lezen, zeg maar verslinden,
merkte ik al vrij snel, dat er iets was
met dat "East is East and West is
West...". Met een gezegde dat zó vaak
geciteerd wordt, maar dat zó in flag
rante strijd is met de idealen en prin
cipes van de schrijver, moet iets
raadselachtigs zijn! Om te beginnen
sprak ik overal tegen dat die uitspraak
van Kipling de bedoeling zou hebben
als voor de hand lag aan te nemen uit
de bewoording. Zelf in Bombay ge
boren was hij duidelijk een groot voor
stander van broederschap (zie zijn ge
dichten "On the square" en "The
Mother Lodge" etc. in "Sixty Poems")
en kan volgens mij niet bedoeld heb
ben wat men hem in die paar regels
meent te moeten toeschrijven. En al
heel gauw werd me duidelijk dat het
hier weer eens een menselijke, maar
te snelle gevolgtrekking betrof.
"...Slechts zij, te LUI voor onder
zoek,
"spraken met Kipling mee..."
Ja, meneer Horsting is er wel zelf
achter gekomen: hij wéét dus dat die
"twain have met" (en nog steeds en
altijd zullen "meet") maar ik vond toch
dat ik m'n vriend Kipling even moest
schoonwassen van hetgeen hem aan
kleeft. De heer Horsting had dat óók
misschien eerder geweten als hij niet
zoals de meeste lieden, deze paar
regels uit hun verband zou hebben
gerukt, maar: "The Ballad of East and
West" (1889!) had gelezen, een lang,
verhalend gedicht dat begint en ein
digt met:
"Oh, East is East, and West is
West, and never the twain shall
meet,
Till Earth and Sky stand presently,
at God's Great Judgment Seat;
But there is neither East nor West,
Border, nor Breed, nor Birth,
When two strong men stand face
to face,
though they come from the ends
of the earth!"
Steeds weer wordt mijn hart warm als
ik deze woorden lees en ik hoop, dat
velen met mij ervan zullen genieten en
zó onze onvolprezen Rudyard Kipling
in zijn waarde wordt gelaten.
H. VAN NIENES-LUITING
TERLALOE SEG!
Bij het zien van de televisie-film "The
Wooden Horse" die de Tros ons pre
senteerde heb ik mij mateloos geër
gerd aan de voorstelling die de En
gelsen van dat krijgsgevangenkamp
gaven. Men zag hun op keurig opge
maakte bedden, voorzien van matras
sen met overtrek en hoofdkussens
liggen.
Men had de beschikking over een
complete werkplaats waar zo maar in
een handomdraai het gewenste kon
klaargemaakt worden. Men had geen
gebrek aan voedsel, gezien de kan
jers van broden die uit een of andere
voorraadkast te voorschijn werden ge
haald; chocola werd royaal aangebo
den en margarine met hele pakken
weggegeven enz., enz.
Er kan dus met recht gesproken wor
den van RECHT en EREZAKEN
Voor de uitkeringen aan de ex-krijgs-
gevangenen zël maximaal 37.500 x
16.000,600 miljoen nodig zijn.
(Maximaal omdat inmiddels velen zijn
overleden zonder erfgenamen in eerste
lijn). Het voor de andere groepen be
nodigde bedrag zal de 200 miljoen
niet overschrijden (zie de brochure
'Nederlandse Ereschulden blz. 24). De
financiering van het totaal van f 800
miljoen zou kunnen geschieden door
de uitgifte van verhandelbare, b.v. 10
jaar lopende, staatsobligaties met een
bescheiden belastingvrije rente. Bij
zulk een spreiding van de kosten over
10 jaar kunnen en mogen zij - zelfs bij
de huidige financiële positie van Ne
derland - geen ernstig beletsel meer
vormen voor een eindelijke inlossing
van deze reeds 33 jaar slepende na
tionale ereschuld.
De S.N.E. heeft recent bereikt dat
een "Commissie van Drie" uit de 2e
Kamer bezig is met een studie van de
door de S.N.E. gedocumenteerd voor
gebrachte "ereschulden"-problematiek.
voor de
Stichting Nederlandse Ereschulden
kol. b.d. E. Erkelens - bestuurslid
it. kol. b.d. J. C. Corver - secretaris
res. maj. b.d. ir. G. S. Vrijburg -
voorzitter
Maar de klap op de vuurpijl was wel
de houding die de gevangenen tegen
over hun bewakers, ja zelfs tegenover
de hoogste vijandelijke commandant
aannamen.
Men kon ongestraft een grote bek
tegen de vijand opzetten en verder
blijkbaar gewoon doen waar men zelf
zin in had. Van gedwongen corvee-
werk of zo was niets te merken. Kor
tom, het was een leven als een prins
dat de Engelsen daar in dat Stalag-
kamp leidden. Wij die de Japanse be
zetting overleefden zouden dolgraag
met die Engelsen geruild hebben en
ook in dat zelfde kamp opgesloten
willen zijn. Gegarandeerd dat onze
jongens, vrouwen en kinderen die bij
de Jappen knijp zaten er dan wel heel
huids uit gekomen zouden zijn en niet
aan ontberingen, mishandelingen enz.
bezweken waren.
Ik denk dat de redactie van Moesson
wel ettelijke telefoontjes van veront
waardigde abonnees gehad zal heb
ben die de bewuste Trosfilm zagen.
Het is terlaloe seg dat men ons met
zulke waardeloze films durft op te
schepen en ik hoop dan ook voortaan
hiervan verschoond te blijven.
Sobat D. C. E. TESSERS
Ex-verzetsman groep Batavia
Dan nog was "The wooden horse" een
stokoud paard uit de jaren '50. Als
na 30 jaar oorlogsdocumentatie men
met zo'n serie als "Colditz" durft ko
men, waar de heren er ook prinsheer
lijk bijliepen, dan vraag ik me toch af,
of de makers ooit van een oorlog in de
Pacific hebben gehoord. Waar krijgs
gevangenen onder kommervolle om
standigheden probeerden in leven te
blijven en de fut niet konden opbren
gen uit verveling vluchtelingetje te
spelen! D.
Denkt U aan de Kerstkrandjang
Ook dit jaar doen wij weer een beroep
op U om de kerstkrandjang ten be
hoeve van onze landgenoten en vrien
den in Indonesië, die het moeilijk heb
ben, te vullen. Als U vanaf heden elk
bedrag wat u naar onze toko, boekhan
del of abonnementen-administratie o-
ver maakt, net als vorig jaar afrondt
naar boven, of tenminste 1,toe
voegt aan het te betalen bedrag (méér
mag nauurlijk!) dan komen we heel
ver. En als U niet gireert, U weet waar
onze Bruine Bussen in de winkel
staan.
KERSTKRANDJANG 1978 - Giro 6685,
MOESSON, Den Haag:
5