KERSTKRANDJANG 1978
.tók/
Ideologi, POLitik, EKonomi, SOSial,
BUDaya, MILiter dan KeAManan. Het
betekent 'Ideologische, Politieke, Eco
nomische, Sociale, Culturele, Militaire
en Veiligheid(saangelegenheden).' Het
is niet het langste Indonesische mili
taire acroniem. Er is er nog eentje,
met 19 letters: Ifalpolekrokhsosbud
dat staat voor Ideologi, FALsafah
(filosofie), POLitik, EKonomi, ROKHani
(spiritueel), SOSial dan BUDaya!
Wel eigenaardig dat men er nog
(steeds) niet toe is willen komen
de twee juist genoemde acronie
men in elkaar te laten opgaan en te
voorschijn te komen met bijv. Ifalpole-
krokhsosbudmilkam bestaande uit maar
eventjes 25 letters (op een na evenveel
letters als het gehele alfabet!).
Het wemelt in iedere moderne taal van
deze geheimzinnige symbolen. Indo
nesië, als een moderne staat, doet
mee aan de rage van het creëren van
acroniemen, omdat de vindingrijkheid
van de tegenwoordige generatie van
Indonesiërs in het scheppen van so
nore, nieuwe acroniemen aan het on
gelooflijke grenst, en soms de massa
in zekere mate meesleept. Dit feit
wordt erkend door vreemdelingen die
over de aardbol zijn verspreid, zoals
blijken moge uit het navolgende.
De Far East Economie Review uitge
geven in Hongkong maakt in z'n editie
van 21 januari 1965 gewag van de vol
gende overtuigende opmerking: "Een
nauwere samenwerking met Peking
schijnt waarschijnlijk te zijn en er be
staan aanwijzingen dat er zelfs een
andere Verenigde Naties gevormd zal
worden, geleid door China. De op-af
kortingen-beluste Djakartanen hebben
al een naam bedacht voor dit lichaam,
namelijk UNNEFO (United Nations of
the New Emerging FOrces) of 'Ver
enigde Naties van de Nieuwe Verrij
zende Krachten.' Wat denkt U daar
van?
Het bovenstaande werd onmiddellijk
gevolgd door een verklaring van Pro
fessor Justus van der Kroef in Pro
blems of Communism, een tweemaan
delijks tijdschrift gedrukt in Washing
ton, D.C. In het nummer van mei-juni
1965 lezen we: "Op 26 maart 1963
vaardigde Soekarno een Deklarasi E-
konomi (Economische Verklaring) uit
in vage bewoordingen, en afkortings-
bewuste Indonesiërs spraken al da
delijk over de Dekon."
Het Amerikaanse tijdschrift Time van
18 augustus 1967 schreef het volgen
de betreffende de Indonesische neiging
tot het creëren van acroniemen, toen
de Ministers van Buitenlandse Zaken
van Indonesië, de Filippijnen en Sin
gapore zich voegden bij de Minister
van Buitenlandse Zaken van Thailand
in de serieuze kwestie van het schep
pen van een nieuwe economische al
liantie van vijf naties in augustus 1967:
"De voor de hand liggende eerste
keuze was SEAARC, voor South East
Asian Association for Regional Coope
ration, maar de Filippijnse tongen strui
kelden over deze constructie. Die be
hendige acronimisten, de Indonesiërs,
kwamen te hulp met ASEAN - en de
Association of South East Asian Na
tions (Verbond van Zuidoost Aziatische
Naties) was gedoopt." Tussen twee
haakjes, de (officiële) Indonesische
vertaling van ASEAN is PERBARA
(Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia
tenggaRA), doch dit acroniem wordt
uiterst zelden in de Indonesische pers
gebezigd. Indonesia goes English, don't
you know it? Een kleine opmerking
is hier zeker op z'n plaats. De beken
de journalist Rosihan Anwar heeft re
centelijk in zijn artikel Indonesia Se-
telah SU-MPR (Indonesië Na de Alge
mene Zittingen van de Raad van Volks-
overleg), voorkomende in het week
blad Selecta van 17 juli 1978, pag. 102,
een paar woorden gewijd aan de ASE
AN. Hij gebruikte in dat artikel zeven
maal het acroniem ASEAN en slechts
eenmaal, en dan nota bene foutief, de
Indonesische versie ervan: Perserika-
tan Negara Asia Tenggara, welke niet
door hem was geacronimiseerd! Zo im
populair is het Indonesische acroniem
(PERBARA), dat niemand zich de moei
te getroost het te onthouden!
In Indonesië is het de Bimbo Group
geweest, een groep van vocalisten, die
het idiote gebruik van afkortingen en
/of acroniemen duchtig over de hekel
heeft gehaald in een van hun songs
getiteld Singkatan (Afkortingen en A-
croniemen), 2) waarin de nadruk wordt
gelegd op het waanzinnige gebruik
daarvan door zowël stommelingen
(yang blo'on) als warhoofden (yang
bingung). Verder commentaar overbo
dig!
Lang hiervoor hadden enkelen reeds
de draak gestoken met deze acroniem
manie. Zo heeft een pedante kwibus
de acroniem pentil kecakot 3) in elkaar
gedraaid voor het Indonesische PEN-
ilik TILpon KECAmatan KOTa (Tele
foon Inspecteur voor het onderdistrict
Benedenstad). Voor hen die niet op de
hoogte zijn van het Javaans, zij hier
vermeld dat pentil kecakot in het Ja
vaans betekent 'een tepel die per on
geluk is gebeten.' Wee degene, die
hier kwaad van denkt. De taal zit
overigens vol met dit genre van
schimpscheuten!
We wensen hier nog de aandacht te
vestigen op het feit, dat men terdege
heeft uit te kijken bij de creatie van
een nieuwe acroniem. Onlangs heeft
het Jakartaanse militaire dagblad Ha-
rian Angkatan Bersenjata van 10 april
1978 erop gewezen, dat de Amerikaan
se Eastman Kodak Company de Kom-
dak Metro Jaya, ook alweer een acro
niem, voor KOMando DAerah Kepoli-
sian Metro JAkarta raYa (groot Jakarta
Metropolitaanse Politie Commando),
erop heeft geattendeerd haar een pro
ces te zullen aandoen, wanneer zij het
in haar hoofd zou halen het zojuist ge
noemde acroniem te veranderen in KO
DAK Metro Jaya! Ergo, de verandering
van KOMDAK in KODAK wordt niet
getolereerd. Tot zover reikt zelfs de
buitenlandse belangstelling (of, moeten
we soms spreken van 'invloed'?) bij de
totstandkoming van acroniemen. Maar
de KOMDAKs schijnen hier lak aan te
hebben en zijn rustig doorgegaan met
de uitvoering van hun plan om de oude
KOMDAKS om te vormen tot KO
DAKS. In kranten wordt de bovenbe
schreven naamsverandering als volgt
bekendgemaakt (natuurlijk met ge
bruikmaking van de benodigde acro
niemen): "...penggantian nama sing
katan itu sesuai dengan Skep Kapolri
no. 54 tanggal 1 Juli 1977 tentang Re-
organisasi Kepolisian4) of, in
vertaling, de naamsverandering
van het acroniem is geschied conform
Besluit no. 54 van het Hoofd van de
Politie van de Republiek Indonesië be
treffende de Reorganisatie van het Po
litiewezenSkep Kapolri staat na
melijk voor Surat KEPutusan KepalA
kePOIisian Republik Indonesia.
(wordt vervolgd)
Noten
Warta Berita Tjukai, 10 april 1978
2) Indonesiërs maken geen onderscheid
tussen een afkorting en acroniem. Zie:
Soenjono Dardjowidjojo verbonden aan
de University of Hawaii in zijn "Acro-
nymization as an Alternative for Lin
guistic Borrowing: A Case in Indone
sia," een voordracht gehouden in de
Derde Jaarlijkse Bijeenkomst van de
American Council of Teachers of Un
commonly Taught Asian Languages
(ACTUAL) in Denver, Colorado, V.S.
op 29 november 1974. Drs. Anton M.
Moeliono gebruikt de term kata pan-
cung voor acroniemen. Zie zijn artikel
"Kata Pancung dalam Koran" in Kom
pas, 12 januari 1969.
3) Soenjono Dardjowidjojo in zijn bo
venaangehaalde voordracht.
4) Harian Angkatan Bersenjata, Jakarta,
10 april 1978.
Denkt U aan de Kerstkrandjang
Ook dit jaar doen wij weer een beroep
op U om de kerstkrandjang ten be
hoeve van onze landgenoten en vrien
den in Indonesië, die het moeilijk heb
ben, te vullen. Als U vanaf heden elk
bedrag wat u naar onze toko, boekhan
del of abonnementen-administratie o-
ver maakt, net als vorig jaar afrondt
naar boven, of tenminste f 1,toe
voegt aan het te betalen bedrag (méér
mag nauurlijk!) dan komen we heel
ver. En als U niet gireert, U weet waar
onze Bruine Bussen in de winkel
staan.
KERSTKRANDJANG 1978 - Giro 6685,
MOESSON, Den Haag.
7
