HET MEISJE UIT
ring. Tussen deze en de mijter van de
Sint sta ik. Meer naar links met de ma
trozenkraag is mijn jongere broer Koos
en het meisje met de blonde krullen
op de voorste rij, dat "siloh" zit is mijn
zusje Els.
Op de achterste rij verder nog links
pastoor list van de Kepandjen paro
chie, de pastoor van de "donderpre
ken", naar rechts gaande naèst hem
Deetje van der Hoeven, Dientje 01-
meyer, Jeanne van der Hoeven.
Gaan we terug naar de rechterzijde
van de foto, dan zien we geheel
rechts mej. Vermeulen staan, met
naast haar Prullie Brodhaag en naast
deze mej. Valk, de nieuwe onderwijze
res van de 2e klasse. Heeft niet iedere
school zijn leraar of onderwijzer, waar
alle meisjesleerlingen verliefd op
worden of een onderwijzeres of lera
res, waar de jongensleerlingen hun
hart aan verliezen? Op de Theresia-
school was mejuffrouw Valk, met haar
vlotte, moderne verschijning, met haar
roodblonde krullekop en haar inne
mendheid en sportiviteit de juffrouw,
waar wij, opgeschoten lummels met
heimelijke blikken van tederheid naar
keken.
Het jaar daarop verliet mevrouw Krul
de St. Theresiaschool als hoofdon
derwijzeres en werd opgevolgd door
de Hr. Scheepens met de Hr. van den
Acker als onderwijzer van de 6e klas
se.
De heer Scheepens was een ketting
roker en zijn merk was "State Express
555". Ik kan het mij herinneren omdat
ik menigmaal onder schooltijd voor
hem deze sigaretten moest halen bij
"Toko Noz" op de hoek van de Am-
benganweg en de Cannalaan.
Zoals reeds eerder vermeld, staat de
Theresiaschool net op de grens van
de wijken Ketabang, Patjarkeling en
Tambaksari.
Het ietwat snobbistische Ketabang
groeide uit tot een van de belangrijkste
wijken van Surabaya. Het nieuwe Ge
meentekantoor kwam in 1929 gereed,
de Marine Kazerne Goebeng werd ook
in gebruik genomen, de burgemeester,
de vlootvoogd en de majoor der Chi
nezen vestigden zich in de wijk.
Ook de Jaarmarkt aan de Cannalaan
met daarvoor het Cannaplein met de
muziekkoepel, waar op zondag de mi
litaire muziekkapel speelde, het "Tiong-
Hwa" voetbalveld, het Ngemplakhotel,
de HBS, de Don Boscostichting, de
Openbare Bibliotheek, de nieuwe ten
nisbanen aan Ketabang Kali vormden
belangrijke aanwinsten voor het aan
zien van de wijk.
Patjarkeling was de wijk van de S.S.,
de Staats Spoorwegen, waar de noes
te arbeiders van dit staatsbedrijf woon
den en werkten, want in de wijk was
ook de "constructiewerkplaats" ge
vestigd, aan de voet van het viaduct
naar Goebeng.
Maar voor de jongelui van zowel Keta
bang als Patjarkeling en Tambaksari
was er maar één belangrijke plek in
Patjarkeling en dat was het S.S. voet
balveld. Want voor ons bestond maar
één voetbalelftal en dat was het elftal
van de S.S. met zijn "djago's", onze
idolen uit die dagen: de gebroeders
Hooydonk, Kolmus, Wim "Dajak" Rö-
rig, Ted Doup de centervoor, enkele
van de vele namen, die mij nog te
binnen willen schieten. Als SS in de
S.K.V.B. competitie een thuiswedstrijd
moest spelen, omringden talrijke sup
porters het voetbalveld om hun favo
rieten luide aan te moedigen. Toch
heeft in die dagen ook een ander per
soon diepe indruk op ons gemaakt en
dat was de keeper van het "Zeemacht"
elftal. Hij heette Zagt, hij was een
boom van een kerel met rossig rood
haar en met zulke grote handen, dat
hij een matchbal no. 5 met één hand
kon opvangen. Bukan main besar tan-
gannya!
Naast het SS-voetbalveld stond het
SS-hotel, dat enige jaren later gebruikt
werd als particuliere HBS met als di
recteur de heer van Hutten en Bach
Kolling als assistent.
Tambaksari was de wijk der "kleine
luyden", mensen, die door omstandig
heden buiten het arbeidsproces waren
gevallen: gepensioneerden en wat men
tegenwoordig WWers en WAOers zou
noemen.
Toch heeft ook deze wijk in die tijd zijn
grote namen voortgebracht: Wim Voll,
de succesvolste bokser aller tijden van
Surabaya en een man als "Otak" Mey
er, een alom bekende figuur in Sura
baya.
In Tambaksari stond het trotse "bosch"
van Surabaya: bij de jongere jeugd
geliefd als oord voor "cowboy- of ro-
vertje" spelen of om te kamperen met
de padvinders. En bij de oudere jeugd
was dit bos geliefd als oord om "djang-
krik te zoeken" zal ik maar zeggen!
Later werd dit bos opengekapt voor
de aanleg van het nieuwe voetbalsta
dion en het nieuwe veld van de voet
balvereniging Houdt Braef Stand.
Zo keren wij na een korte omzwerving
door de drie wijken, weer terug naar
de school.
Na de oorlog, in 1946, werd ik als po
litieman in Surabaya geplaatst en
kreeg van de "Rehousing" een huis
toegewezen aande Ambengan-
weg. Mijn beide zonen kwamen zo
doende ook op de Theresiaschool voor
hun lagere schoolonderwijs.
Natuurlijk zijn er bij een Sinterklaas
feest ook leuke voorvallen, vooral in
ons oude Indië!
In de naoorlogse jaren was mijn vrouw
Thea de "aankleedster" van de Sinter
klazen en Zwarte Pieten, eerst voor die
van de Theresiaschool en na 1952, toen
ik "afgevloeid" was van de Politie en
werkzaam waj bij de Mij t.e.d. Colibri-
fabrieken (Unilever N.V.) aan de Jalan
Ngagel, ook van de Sinterklazen van
dit concern. Voor ons huis was het
met Sinterklaas altijd een bekijks als
de al aangeklede Pieten door de voor
tuin liepen of op het voorplatje zaten.
De "nontonners" bleven voor het huis
staan totdat de Sint naar zijn bestem
ming vertrokken was. Wij woonden
toen op Ambengan 97, het eennalaat-
sip EEN EEESIEJJEUZE UIT
DE DUEEND-EN-ÉEN B'JDIMöEN
VOOR TON6TONÖ vaN
SHEHeBAZADElS WJ OUD-JND1E.'
Een juweeltje uit de Moesson
serie, een boekje voor iedereen!
f 9,50, porto f 1,70
ste huis voor de driesprong Amben-
gan-van Sandickstraat.
Als Sinterklaas voor de St. Theresia
school fungeerde meestal de heer
Schneider, een rijzig man van bijna
twee meter lengte. Als Sinterklaasauto
mochten wij van mijn vriend Charles
Mussery een mooie grote open auto
lenen, een bij uitstek geschikte Sinter
klaasauto. Maar op een keer was dat
niet mogelijk en moesten wij ons be
helpen met een kleine gesloten sedan
auto. De linkervoorbank kon neerge
klapt worden en met veel pijn en moei
te wrong de lange Sint zich in de kleine
auto en nam plaats op de achterbank
waarbij hij in voorovergebogen houding
bleef zitten en de voorbank neerge
klapt bleef. De Pieten moesten lopen
en de staf van Sint meedragen, want
die kon niet in de auto. Alles verliep
goed totdat na het feest de Sint weer
plaatsnam in het auto'tje en op het
punt stond om weg te rijden. Het had
net geregend zodat het grasveld van
de speelplaats nogal modderig was.
Omstuwd door de schoolkinderen, die
uit volle borst sinterklaasliedjes zon
gen, zette de auto zich in beweging,
stapvoets om geen kinderen aan te
rijden, maar een van de achterwielen
van de auto kwam daarbij in een vrij
diepe kuil terecht. De auto kwam tot
stilstand en toen de chauffeur weer
verder wilde rijden slipte het wiel in
de modderige kuil en kon de auto niet
verder rijden. De auto wiebelde voor
uitachteruit, vooruitachter
uit, de kinderen om de auto zongen
"Dag Sinterklaasje, daaagdaag!" en de
voorovergebogen Sint in de auto mom
pelde: "G...V...d...l" Historisch! Ge
lukkig met gotong rojong en "Hoeloe-
bis koentoel baris" werd de auto uit
de kuil geduwd! (s|ot volgt)
21