"MOS"
Hl'i
Acht jaar geleden kwam ze bij ons werken, Marguerite Moscou-de Ruyter. Klein dametje met enorm veel spierwit haar
en een reusachtige boodschappentas. Wat ze óók bij zich had, onzichtbaar toen, maar merkbaar in de loop der jaren:
een onverwoestbaar goed humeur, idem dito werkijver en levensmoed. Nu vraag ik u, wie gaat er op 72-jarige leeftijd,
wonend in Schiedam, driemaal per week in Den Haag en tweemaal per week in Haarlem werken? En dan nog doen
of het de gewoonste zaak van de wereld is?
"Eén bezwaar heb ik tegen haar," had
Tjalie bij haar sollicitatie gezegd, "te
veel diploma's. Ze heeft meer diplo
ma's dan wij allemaal bij elkaar. Dat
loopt nooit goed af!"
Mevrouw Moscou werd binnen een
week "Mos" of "Mosje", alleen Tjalie
bleef haar plechtstatig Marguerite noe
men. Ze typte kopij, facturen, adverten
ties, brieven en deed alle bijkomende
klusjes met nooit aflatende opgewekt
heid. Regen, sneeuw, vorst, ze was er
altijd. Eens per jaar werd ze ziek, in
de winter. Een afschuwelijke bronchitis-
hoest waar ze bijna in bleef en wij ook.
Van de zenuwen. "Mos, ga naar huis,"
zeiden we streng, "en dóé wat aan die
hoest!" Ja, ze deed wat aan die hoest,
een rolletje Stophoest, andere medicij
nen verdroeg ze niet. Hoe ziek ook,
geen dokter komt er bij Mos aan te
pas, want wat hij zou voorschrijven
kan ze toch niet hebben. De Kempetai
zorgde er met zijn folteringen voor,
dat haar maag en darmen niet goed
meer zijn. Nooit hebben we Mos horen
jammeren, klagen en zeuren over bij
stand en uitkeringen. Toen ze na 30
jaar eindelijk haar uitkering als oor
logsslachtoffer kreeg, was ze blij. Maar
wie denkt dat Mosje toen lekker ging
gojang kaki of de parkietjes voeren,
heeft het mis. "Als ik niet werk ga ik
dood", zei ze. En omdat we Mos nog
lang in leven hopen te zien, houden we
haar aan het werk, weliswaar met een
sterke werktijdbeperking. Het wordt
tijd dat ze zich eens gaat gedragen als
een 80-jarige. Nou, dat doet ze dan.
"Ik heb mijn keuken nieuwe plafond
tegels gegeven," vertelt ze. Toch niet
zelf gedaan? Jawel. Hoe? Gewoon op
een ladder, lijm op de tegel, lijm op het
plafond en dan aandrukken." Mos, je
bent niet wijs!
Ze kan eindeloos lachen, heeft een
geweldig gevoel voor humor, lacht
meer en langer dan iemand anders om
een mop of een grappige situatie. Als
iedereen allang heeft opgehouden blijft
ze stikken van de lach. Totdat we roe
pen: "Mos, hou op, ga aan je werk!"
Ze gaat om half twee 's morgens naar
bed en staat om 6 uur 's morgens op.
Om één uur 's nachts laat ze haar
"Timmeke hond", een mooie collie uit,
aan een 7 meter lang touw! "Mos, dat
kun je niet doen, dat is gevaarlijk! In
de eerste plaats moet je niet zo laat op
straat gaan en bovendien dat lange
touw! Hoe haal je het in je hoofd!"
Neen, ze weet heus wel wat ze doet.
Ze rekent er op dat louche kerels res
pect zullen hebben voor haar witte
haar en nog meer voor Ti.mmy, die
heel boos kan doen als je zijn vrouwtje
benadert. Dan zeggen we haar dat
boze kerels haar witte haar voor plati
na blond zullen houden en dat Timmy
7 meter terug moet lopen voor hij bij
haar is. Als hij tenminste niet om een
struik of paal gedraaid is. Maar zulke
sombere voorspellingen zijn aan dove-
vrouws oortjes gedaan.
Marguerite de Ruyter, 1 december
1898 geboren in Malang, vader in de
cultures. Als ze 10 jaar is gaat ze naar
Nederland, Wageningen. Komt op haar
20ste terug als onderwijzeres. Neemt
steno-typen, handelscorrespondentie
bij de Zusters Ursulinen later en is
jarenlang lerares aan het Pitman in
stituut waar honderden leerlingen hun
diploma haalden en velen zich haar nog
herinneren.
handel, die de kamptijd slecht door
komt. Een paar jaar na de bevrijding is
Marguerite Moscou weduwe.
Ze zit boordevol herinneringen, voor
ons is ze een levend naslagwerk. Ze
had een afschuwelijke bezettingstijd,
bij de Kempetai. Ze praat er weinig
over en wil er ook zo min mogelijk over
horen. Haar belevenissen liggen bij
Prof. de Jong's oorlogsdocumentatie
en daar zullen ze wel blijven liggen
ook. Ze prijst iedere dag dat ze, af
gezien van wat fysieke mankementjes,
gezegend is met een goed gehoor,
goede ogen en goede benen. Wat wil
een mens nog meer?
Van dieren houden, elk dier. Ze geeft
de zwerfkatten in Schiedam te eten, ze
kennen haar, kruipen onder de struiken
vandaan. Zolang er niets aan deze
epidemie gedaan kan worden, mag
Mos hun leven alsjeblieft dragelijk ma
ken? Ze heeft lak aan alle priemende
flat-ogen. Maar ze is ook wel pienter
genoeg om ook anti-conceptiepillen
rond te delen. Je moet toch wel iets
aan de toestand doen? Huisdieren
knuffelt ze tot piepens toe (zie foto met
onze Minou).
Haar goede oude dag? Haar kleinkin
deren op wie ze stapel is en zij op
haar.
"Wat zou je doen als je helemaal niet
meer zou werken?"
"Reizen," zegt ze, "met zoon Dick ste
nen zoeken in Bangkok!"
In televisie-termen zou men dit artikel
een "special" noemen. Speciale aan
dacht voor een dame die met glans en
glorie de leeftijd der zeer sterken
bereikt heeft.
En waarom dan niet, op deze laatste
maand van het jaar een stille groet en
hulde gebracht aan AL onze 80-jarigen
en veel ouderen (ik denk aan Oma v.d.
Made, Saja Sadja o.a.), aan die velen
Ze trouwt met Moscou, iemand uit de (lees verder pagina 19)
4