INDONESIË
...TOEN EN NU...
DE ST. THERESIASCHOOL IN SURABAyA
(SLOT)
door W. E. GRASHUIS
Na de souvereiniteitsoverdracht, toen de Nederlandse kinderen van de Theresia-
school werden gehaald door de ouders om hen op "concordante" scholen on
derwijs in de Nederlandse taal te laten volgen, werd het Sinterklaasfeest niet
meer gevierd met de komst van een echte Sinterklaas. Wel kan ik me herinneren,
dat in 1954 of 1955 de Chinese gemeenschap dit feest toch in ere wilde herstel
len en werd pastoor Bartels overgehaald om voor Sinterklaas te spelen.
Maak de droomreis van uw leven
en ga
met vakantie naar INDONESIË.
Speciaal voor oud-militairen en
belangstellenden georganiseerde
reizen.
Vraag dokumentatie aan bij
POSTBUS 23 - CUIJK
Nu was pastoor Bartels erg klein van
postuur en bovendien hadden de Chi
nese studenten, die dit feest zouden
organiseren, besloten dat de Sint te
paard zou komen. Tot overmaat van
ramp bleek het, dat pastoor Bartels
geen paard kon rijden, maar dat mocht
de pret niet drukken! De Sint werd
aangekleed bij een van de Chinese
gezinnen, die net aan de andere kant
van de spooroverweg woonden, dus
aan de kant van de Cannalaan.
Het Sinterklaasgewaad was natuurlijk
veel te groot voor pastoor Bartels,
maar met vereende krachten werd hij
in het zadel geholpen en omringd door
Zwarte Pieten te voet ging het richting
Theresiaschool, maar de overweg was
gesloten en bij het passeren van de
trein floot de machinist als groet aan
de Sint met de stoomfluit van de lo
comotief, maar het paard van Sinter
klaas schrok er van en toen de bomen
van de overweg omhoog gingen, zette
het paard het op een draf! Pastoor
Bartels hobbelde van links naar rechts
op de rug van het paard en had de
grootste moeite om op de rug van de
knol te blijven zitten. De Zwarte Pie
ten holden naast het paard en als de
Sint dreigde om te vallen, werd hij
weer recht in het zadel geduwd. Als
een cowboy kwam Sinterklaas het
schoolerf opdraven en gelukkig kon
het paard met de hulp van Pieten en
omstanders tot staan worden ge
bracht. Toen de Sint van zijn hoge
zetel was nedergedaald, moet hij de
eerste tien meters wel met kromme
benen hebben gelopen en leek hij nog
kleiner! Sinterklaas-tjebol I I
Als de familie Schneider Sinterklaas
wilde vieren voor hun kinderen, klein
kinderen en buur(t)kinderen, kon de
heer Schneider natuurlijk niet zelf voor
Sint spelen. Mijn jongere broer Jan,
die bij ons inwoonde, werd dan Sint.
Jan is erg griezelig van koudbloedige
dieren en zo kon het voorkomen, dat
toen hij Sint was er ook een pakje was
bestemd voor de Sint zelf dat hij di
rect moest openen. Niets vermoedend
opende hij nieuwsgierig het pakje en
daar sprongen wel twintig levende tji
tjaks uit I I Hij gooide de doos van zich
af, sprong in paniek op en maakte een
wilde "disco-dans"!!
Later op de avond ging de Sint van de
familie Schneider naar enkele Chinese
relaties, die graag voor hun kinderen
de Sint op bezoek wilden hebben. Bij
een van deze gezinnen had de huis
vrouw heerlijke Chinese gerechten
klaargemaakt: bami goreng, pangsit
mie, tjaptjay e.d. Na het officiële be
zoek deden de Pieten zich uiteraard te
goed aan deze lekkernijen vooral om
dat het al vrij laat in de avond was ge
worden. Sint moest dit alles met lede
ogen aanzien en kon slechts wat
orange crush met een rietje uit een
glas opzuigen. Om de Sint niet te
passeren, had de huisvrouw toch een
bord met dampende bami goreng bij
hem gezet en de geur hiervan prikkel
de de zintuigen van de Sint. Toen hij
merkte, dat de twee kinderen van het
gezin de kamer even hadden verlaten,
pakte hij zijn baard beet en plaatste
die op zijn voorhoofd en werkte vlug
enkele happen bami onder de baard en
in zijn mond! Als een van de kinderen
weer binnenkwam, moest hij de baard
weer gauw naar beneden trekken en
volstaan met "herkauwen" van de ba
mi. Dit herhaalde zich net zo lang tot
de portie bami op was I
Bij een andere gelegenheid had mijn
vrouw Thea net op de dag van Sinter
klaas roedjak gobet gemaakt, compleet
met pisang kloetoek. De persoon, die
voor Sint moest spelen was gek op
roedjak gobet en toen hij bij ons "aan
gekleed" moest worden, kon hij de
verleiding niet weerstaan om een por
tie roedjak gobet te eten, gevolgd door
een tweede en derde portie. Thea
waarschuwde hem nog, maar hij sloeg
de waarschuwing in de wind. "Ik kan
er wel tegen" katanja de Sint in zijn
ondergoed.
Maar toen hij bij de familie op bezoek
was als Sinterklaas, moest hij opeens
de kamer verlaten! De huisvrouw liet
hem op een van de bedden languit
liggen en wist niet wat er aan de hand
was. Tegen de kinderen zei zij, dat de
Sint erg moe was van het over de da
ken van de huizen rijden met zijn
paard en de vele huisbezoeken, maar
de waarheid kwam voor allen aan het
licht, toen de Sint even later met ge
zwinde pas naar het toilet moest hol
len I Sint had buikloop en ging ette
lijke keren af als een reigerI
De attributen voor het Sinterklaas
feest had Thea allemaal zelf gemaakt
en die bewaarde zij ieder jaar weer
zorgvuldig in een van de kasten. Als
voorbereiding van het Sinterklaas
feest kamde zij eens de mooie lange
Sinterklaasbaard uit in de avonduren,
toen de kinderen al naar bed waren.
Toen zij hiermee klaar was, legde zij
de baard op het bed in onze slaap
kamer en wij rustten voor het slapen
gaan nog wat uit in de erker. Op een
gegeven moment schrokken wij ons
wezenloos, want toen zagen wij de
baard alleen de huiskamer binnenlo
pen I I Wat bleek: onze jongste zoon
Jos van vier jaar was nog niet in slaap
gevallen, was uit nieuwsgierigheid on
ze slaapkamer binnengeslopen, had
de baard opgepakt en om zijn gezicht
bevestigd en stapte toen de huiskamer
binnen I
Toen mijn collega Boud de Bruin za
liger voor Sinterklaas moest spelen
voor "Colibri", meende hij een zonne
bril op te moeten zetten om zich onher
kenbaar te maken voor zijn kinderen.
Thea waarschuwde hem nog dat de
kinderen hem eerder zouden herken
nen aan de zonnebril dan aan zijn Sin
terklaasvermomming. Toen dan ook
zijn zoon Appie bij de Sint moest ko
men, zei de Sint: "Appie, ik heb ge
hoord, dat je de laatste tijd niet zo je
best doet op school. Zul je voortaan
beter je best doen?", antwoordde Ap
pie met "Ja, papa!"
De Sint van Colibri reed altijd van de
fabriek op Ngagel in een kosong naar
de plaats waar het Sinterklaasfeest
zou worden gehouden.
Het laatste Sinterklaasfeest vierden
wij met Colibri in 1956 en werd ge
houden in de zaal van de huidige GIKI
aan de Jalan Pemuda 64. Het was
een Sinterklaasfeest en meteen een
kinder-gecostumeerd feest. Onze jong
ste zoon Jos kreeg de eerste prijs als
piraat verkleed en onze oudste zoon
Beer was een van de Zwarte Pieten
In deze maand December gaan onze
gedachten onwillekeurig weer terug
naar de tijd, die wij in Indië doorbrach
ten, voor de meesten van ons de
mooiste tijd van ons leven. Laten wij
dankbaar zijn, dat we die tijd hebben
mogen meemaken.
De intentie van dit artikel is in de eer
ste plaats het feit te memoreren, dat
een halve eeuw geleden in Surabaya
het initiatief werd genomen de St.
Theresiaschool te bouwen, een school,
die een mijlpaal in mijn leven beteken
de en sindsdien generaties kinderen
heeft opgeleid tot eerzame burgers!
33