KIMM Indische spekkoek
"Burung Darah
Long Long Ago"
(Vervolg: "De Tjemaralaan")
er niet prat op, het hoorde zo, maar
wat vind ik die gebaren mooi in herin
nering!
De climax was het ravijn. Altijd speur
de ik naar iets in die wildbegroeide
afdaling. Soms was een prachtige at
lasvlinder mijn gids, of ik had een ka-
dal naar beneden zien flitsen en was
benieuwd of hij zijn staart nog had.
Mijn ouders maakten zich nooit onge
rust. er scheen iets over mij te waken.
Hoogstens hadden oeler gattals mijn
armen en benen te grazen genomen,
die onder de bulten zaten. "Wrijf maar
met je haar", luidde het advies, het
was er nu lang genoeg voor. En weg,
bulten, door dat tovermiddel.
Tegen Sinterklaas kreeg de tjemara
laan iets uiterst mysterieus. Mijn ou
ders en broers verzekerden mij, dat
Sint en Piet in de nacht door de laan
reden en dan pakjes in de binnengale-
rij deponeerden, na met een toversleu
tel de deur geopend te hebben. In
mijn bed, dat voor de tocht een extra
deken had, opgehangen tegen de
klamboe, keek ik naar de in wol ge
weven beeltenis van Kon. Wilhelmina
met de parasol en Prins Hendrik naast
haar en verbeelddè me dat het laken
(tjap koetjing) een besneeuwde vlakte
was, waar de goedheiligman met zijn
knecht over reed. Zouden de broers
aan een wortel gedacht hebben? Mijn
schoen stond in de salon. In Holland
gooide Sint nu pakjes door de schoor
steen. Was ik daar echt geweest, in
Holland? "De Vlaamse nonnetjes aan
boord van het Duitse schip "Fürst von
Bülow" noemden je het zusterke uit
Holland", verzekerde mijn moeder en
mijn broer Jan viel haar bij: "Op de hut
stonden onze namen en de jouwe
daarbij: "Frauleinchen Von Soest".
Mijn moeder werd altijd zwak als ik
haar smeekte om al vóór de vijfde de
cember iets te mogen zientoe,
één pakje maar! Dan kreeg ik gauw
opdat Pa en de broers haar geen
standje zouden maken, een glimp te
zien van een grasgroene celluloid kik
ker. een van de vele dingen die Toko
Overink uit Salatiga aan speelgoed
leverde. Eens was dat een prachtige
kindergrammofoon waar ook "echte"
platen op gedraaid konden.
Een andere keer haalde ik uit 'n reus
achtig pak, elke keer een andere pa
piersoort met bijgesloten grappig vers,
een zilveren bijouteriedoosje dat Jan
in de toko Japan gakocht had en dat
met blauw satijn was gevoerd. Ik be
sloot nooit meer armbandjes of zo te
verliezen
Maar Kerstmis gaf een andere glans
aan de tjemara's. Dan werd er om het
Kind van Bethlehem, de Vredesvorst,
te eren: één van hun soortgenoten uit
de hooggelegen desa's, Pesan bijvoor
beeld geofferd. De enorme stam werd
door vier koelies, of meer, naar ons
huis gepikold, waar hij te lang bleek
en er een stukje afging. Dan reikte hij
precies tot aan het plafond. Hoeveel
pakjes watten, hoeveel slingers enge
lenhaar, hoeveel honderden glazen
versiersels er gebruikt werden
Er was nog een kerstengel die in Hil
versum in de kerstboom bij mijn wieg
had gestaan, een prachtstuk met gol
vend haar. Die kwam in de top.
En dan kwamen ze door de tjemara
laan, de vrolijke H.B.S.er en Mulo-
nees met hun vriendenaanhang, Her
man Harten, Markies de Thouars (de
schoolvriend van Wim), Annie van
Santwijck, Bine Rijgen en vele, vele
anderen. En terwijl ik keek naar de
prachtige lichtjes en mijn hals rekte
tot ik er pijn van kreeg - hoe hoog
hing de engel, hoe hoog! - luisterde ik
naar hun verhalen, hoe mooi Jan en
Annie in de soos te Semarang de Lan-
ciers dansten, hoe hij ceremoniemees
ter was geweest, hoe Wim met de
Markies en een zoon van de regent
van Demak hun foto hadden laten ma
ken "die vent liet een geschilderd
scherm achter ons neer, zeg!" O, wat
verlangde ik er naar groot te zijn!
Totdat mijn moeder om stilte vroeg en
een kerstlied inzette. Later dichtte Wim
zelf een Kerstlied. En de ode van mijn
moeder aan de tjemaras werd op deze
avond wel helemaal waar:
Tjemaras ook zonder grote luister
Richt gij uw stammen naar omhoog
En heft er van der aarde duister
Naar boven steeds ons aller oog.
Dierbare casuarinen, wachters van mijn
kinderdromen. Ik weet niet of jullie er
nog zijn of dat jullie geveld bent als
zoveel andere bomen. Ik wil het niet
weten ook, want voor mij ruist de wind
nog altijd door je takken als het sig
naal van een trein. Je staat er voor
altijd en vaak slinger ik de krant met
het nieuws van vandaag van me af en
wandel dan blij en onbezorgd door de
tjemaralaan.
N.B. De foto's in dit artikel werden
door mijn broer met levensgevaar tus
sen twee bombardementen op het Be-
zuidenhout in, gered, terwijl mijn moe
der en ik in doodsangst op een woon
boot naar de gifgroene fosforwolken
keken die de gehele wijk omhulden.
De Prinsesseschouwburg en de Beth-
lehemkliniek waren al platgelegd. "Ik
heb geen materiële dingen gered, die
je weer kunt kopen," zei mijn broer,
"alleen wat onvervangbaar is."
DE ROEMRUCHTE JAREN VAN
DE K.P.M.-VAART IN DE WA
TERGORDEL VAN SMARAGD.
Ongetwijfeld is het tijdschrift
"Moesson" een blad bij uitstek
om oud K.P.M.-ers en allen die
ooit iets met de KP.M. te maken
hebben gehad, te activeren om
hun vrolijke, interessante, droe
vige, en tevreden stemmende er
varingen weer eens voor de
geest te halen en ondergeteken
de hiervan schriftelijk (liefst ge
typt) op de hoogte te stellen.
Het is nl. de bedoeling, indien
er voldoende materiaal beschik
baar komt, om al deze verhalen,
eens op een rijtje op schrift te
stellen waarna wellicht uitgave er
van kan volgen.
Het zou nl. zeer spijtig zijn in
dien de schat aan ervaringen en
verhalen - die ongetwijfeld in het
voor- en na-oorlogse - Insulinde
hebben bestaan, voor het na
geslacht verloren zouden gaan.
Daarom: Elk K.P.M. en/of Prauw
verhaal dat de moeite waard is
om in familiekring nog eens op
te dissen, is voor dit doel wel
kom.
Bij voorkeur gelieve men (al te)
moeilijke Maleische en/of Indo
nesische woorden van een korte
vertaling te voorzien. Hier en
daar een stukje Indo-proza zal
'n bepaalde story slechts verle
vendigen.
Men sture verhalen, waarvoor bij
voorbaat reeds mijn vriendelijke
dank, op naar: Kapitein L. Linde
boom (Oud-totok Medan, Makas
sar) Overboschlaan 48, 3722 BM
Bilthoven (Utr.)
P.S. Fotocopieën van betreffende
artikelen, die in oude jaargangen
van Tong Tong/Moesson hebben
gestaan, zijn zeer welkom, even
als oude foto's van K.P.M. ka-
pals
Stort f 16.50 op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van
ca. 500 gram, in speciale ver
pakking, franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98
Amsterdam-Z. Tel. 020 - 72 84 61
Heeft U die single van
INDRAYANI al? Gauw bestellen!
Uitgebracht door Phonogram
Nr. 6013 517
