Indonesië na "Kenop 15"
I J. G.YSSEL DE SCHEPPER
I ALLE VERZEKERINGEN 1
De gevolgen van de devaluatie en vrees voor communistische expansie.
Een medewerker in Indonesië schrijft ons het volgende over de gevolgen van de
devaluatie in november en de indruk, die de recente uitbreiding van de sovjet-
Russische invloedssfeer in Indonesië maken. De devaluatie heeft tot dusver niet
geleid tot uitbreiding van de export; de vrees voor het communisme neemt toe
nu de Ver. Staten niet in staat blijken te zijn, het opdringend communisme in
toom te houden. Wij laten nu onze medewerker aan het woord.
In "Merdeka" van 23 februari j.l. las
ik, dat de Hr. Abdul Latief, voorzitter
van de Verg. van Exporteurs, van me
ning is, dat de monetaire maatregelen
van 15 november anno passato, meer
bekend onder het acroniem "Kenop
15" (Keputusan Nopember 15), die
hoofdzakelijk bedoeld waren ter sti
mulering van de export, tot dusverre
niet tot het beoogde doel geleid heb
ben. De export is niet toegenomen,
zegt hij. En enige tijd geleden verklaar
de een andere autoriteit - ik kan me
niet meer herinneren wie - dat instede
van de export, de import toegenomen
was. De Hr. Latief meent dat de oor
zaak van de teleurstellende weerklank
van "Kenop 15" op exportgebied
voornamelijk te wijten is aan de onsta
biliteit in de geproduceerde kwaliteit.
Een buitenlandse textiel-expert ver
klaarde tijdens een bijeenkomst van
textielproducenten niet zo lang ge
leden, dat men in de welvaartslanden
in de eerste plaats niet op de prijzen
let als wel op de kwaliteit der te im
porteren goederen.
Dat lijkt, zo gezien, een beleefde om
schrijving van hetzelfde euvel, onsta
biliteit van de geproduceerde kwaliteit.
Ik vrees, dat sommige producenten zo
nu en dan terug vallen op de mentali
teit tijdens de japanse bezetting, nl.
"de consument moet maar slikken wat
wij hem voorzetten". Dat was wel juist
in de tijd, dat Indonesia door de Ja
panse bamboe-muur afgesloten was
van de buitenwereld, maar nu ons
land volledig opgenomen is in het in
ternationale handels- en industrie-ver
keer lijkt mij dat een totale misreke
ning. Zeker wat de export betref!
Maar m.i. is er meer aan de hand De
arealen van thee, koffie, zout, rubber,
enz. zijn vermoedelijk nog te klein om
de voor export bestemde productie
van deze van oudsher bekende en an
dere gewassen op korte termijn te
doen toenemen. Uitbreiding van die
arealen neemt veel tijd in beslag, voor
al waar de uitbreiding van de cultuur
van rijst en andere voor de bevolking
primair benodigde levensmiddelen vóór
alles dient te gaan.
Overigens kost uitbreiding der produc
tie van export-goederen ook veel geld.
De kapitaalskracht van producenten
is voorlopig nog gering. En allerwege
leest men de klacht, dat bank-credie-
ten moeilijk te krijgen zijn. Gebrek aan
efficient denken en handelen in grote
stijl? Te veel bureaucratie? Ik weet
het niet. Wel is het duidelijk dat voor
snelle verhoging van de export ook
snelle verhoging van de productie een
eerste vereiste is.
Er komt nog wat bij. Door "kenop 15"
is de koopkracht van de bevolking als
geheel natuurlijk afgenomen. Vooral
omdat de regering verhoging van de
lonen verboden heeft (inflatie-vrees).
Ook de producenten trachten te be
zuinigen op privé- en productie-kos
ten. Emolumenten, die voorheen in de
Indonesische wereld gebruikelijk waren
(voorschotten bijvoorbeeld) zijn nu
veelal weggevallen. En dat kan steeds
nijpender worden, naarmate de geld-
omzet in de consumenten-kring af
neemt. Ook producenten zijn in be
paalde sectoren consumenten. De
koopkracht dreigt dus steeds meer af
te nemen en de productie-kracht en
kwaliteit dus ook.
Over het algemeen houden producen
ten en tussenhandel zich wel aan de
door de regering toegestane limiet van
20 tot 30% prijsverhoging. Maar in dé
nabije toekomst, wanneer nieuwe voor
raden aan grondstoffen en consump
tie-artikelen in het buitenland moeten
worden aangekocht, zal dat percenta
ge aan toegestane prijsverhoging wel
dicht bij de 50% moeten komen en
zelfs daarboven, gezien de voortduren
de prijs-stijgingen over de hele wereld,
als gevolg van de blijkbaar niet te
stuiten inflatie. De kleine tussenhan
del (groente-, vis- en vleesboeren
o.a.) trekken zich overigens nu al heel
dikwijls niet veel van de limiet aan.
Bij mij rijst de vraag, of de regering op
de duur controle op de prijsstop zal
kunnen volhouden (om nog maar niet
te spreken van de afnemende kwaliteit
en in wezen dus goedkopere produc
ten, die desondanks mee zullen doen
aan de prijsverhogingen bij de origine
len en derhalve terecht duurdere pro
ductie). Een variant op een welbekend
spreekwoord: "Met onwillige honden
is het slecht hazen vangen." Beleefd
en netjes gezegd, niet?
Niet te vergeten, dat de inkomens,
vooral van de lagere en middelklasse
ambtenaren zwaar, misschien te zwaar,
belast zijn. Terwijl de marge in hun
salaris toch al nihil was.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU
Alg. AssurantiebedrIJf ,,Argo"
Kantoor en woonhuis Corn, de Witt-
laan 83, Den Haag, Telef. 55 71 72 1
Üïllll!lllllllll!lll!lllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllllllllllll!lllllll!l!llllllll!llllllllllllllllllllll!l1lllllll]lllll!IIIIIÜÜ
Bovendien weren ook de provinciale
en gemeentelijke belasting-gaarders
zich extra, omdat ook genoemde in
stanties de prijsverhoging drastisch
voelen. Bijvoorbeeld de personele be-
lasting; zelfs ledikanten, stoelen en ta
fels moeten op de aangifte-biljetten
vermeld worden. Blijkbaar te beschou
wen als "luxe", zo goed als kleuren
televisie, electrische wasmachines, fri-
gidaires en auto's.
Het is allemaal begrijpelijk, want ook
gemeente en provincie hebben nu
meer geld nodig. Maar een beetje
overdreven lijkt het toch wel. Vooral
op dit ogenblik.
Het is m.i. niet onmogelijk, dat door
de geestelijke druk van financiële
moeilijkheden morele normen verva
gen. Misschien moet men de toene
ming van moorden en berovingen niet
alleen aan physieke overwegingen,
maar ook aan psychische kortsluiting
toeschrijven. Niet alleen hier, maar
ook elders in de wereld. Omdat het
gehele wereldbeeld steeds somberder
wordt. Maar hier wekt het extra onge
rustheid, omdat het volk in feite afkerig
is van geweld. Onder normale omstan
digheden dan. De bedoeling van de
regering is ongetwijfeld goed geweest.
De vraag is alleen, of de voorberei
ding en de timing wel juist waren. Wat
de "timing" betreft, gaat de regering
m.i. zeker vrijuit. Want de dreigende
situatie van het ogenblik kon ze on
mogelijk voorzien. Ook een regering
is niet helderziende. Maar dreigend is
de toestand zeker. Zonder in een
angstpsychose te vervallen, mag toch
wel worden vastgesteld, dat door de
financiële druk en de algemene ge
vaarlijke toestand in de wereld, alleen
sterke geesten aan een zekere psy
chische verwarring kunnen ontkomen.
Laten we die toestand maar eens
bekijken.
Het communisme is overal in opmars.
Alleen totale hegemonie over de ge
hele wereld kan de communistische
staten in stand houden. Zolang verge
lijking tussen de welvaart in demo
cratische landen en armoede van com
munistisch geregeerde volken bestaat,
dreigt voor communistische regeerders
het gevaar van onrust onder de bevol
king. Dat gevaar moet bezworen wor
den en de enige mogelijkheid daartoe
is verdwijning van alle democratieën.
Dus communistische hegemonie. De
gunstige mogelijkheden van het ogen
blik om dat doel te bereiken, lijken
ruimschoots aanwezig, nu de Ver.
Staten schijnbaar op hun retour zijn.
In de ogen van het gewone volk doet
zich het verschijnsel voor, dat overal
waar het communisme toeslaat (Afri
kaanse staten, Ethiopië bijvoorbeeld)
daar wijken de Ver. Staten terug. Al
protesteren ze zwakjes. Achtereenvol
gens lieten ze hun bondgenoten in de
steek: Zuid-Vietnam, Taiwan, Zuid-Ko-
rea, de Shah van Iran. Ik laat in het
midden, of die bondgenootschappen
(lees verder volgende pagina)
4