15 AUGUSTUS HERDENKINGSDAG
Dat 15 Augustus voortaan onze eigen Herdenkingsdag zal worden, staat vast. Unaniem spraken de reacties - al dan
niet met suggesties - zich daarvoor uit. Het zijn er vele geweest en ik dank u allen hartelijk voor de moeite die u zich
genomen hebt te schrijven of te bellen. Uit de hieronder volgende citaten - een kleine greep uit de honderden brieven -
is te lezen hoe sommigen zich die Herdenking gedacht hebben. Er zijn voorstellen voor een "goed zichtbare" manifes
tatie (stille omgang, speciaal lied, monument, enz.) maar de meesten voelen toch voor een gedenken in stilte, gezamen
lijk, maar toch met een ingetogen karakter. Uit veel brieven blijkt ook nog - en dat heeft me bijzonder getroffen - dat
men in alle stilte al jaren 15 Augustus op eigen manier herdenkt. Laten we het ons niet te moeilijk maken en de makke
lijkste voorwaarden stellen aan een toch zinvolle herdenking.
"Al jaren lang doen wij dit in eigen kring.
Vragen oud-kampgenoten te eten of gaan
naar hen toe. Dat is onze manier van her
denken."
Jo en Henk Eggers.
"Ik ga accoord met uw origineel en recht
vaardig idee."
Mr. M. J. A. Oostwoud Wijdenes
"Zelf strooi ik elk jaar al 7 soorten bloemen
op een kruispunt. Wel 's avonds van de 14e
op de 15e Aug.
L. Speyker-Schotel.
"Als "bepaald sober gerecht" voor de her
denkingsdag stel ik voor: Tahu-ketupat. Dat
zijn blokjes gekookte tahu en idem ketupat
in een rode sajur-lodeh-saus. Dit gerecht
heb ik leren eten op het station van Tjimahi"
J. H. v. Rhee.
"1. Jaarlijks een geschenk uitreiken aan
diegene, die het beste de moeilijke om
standigheden, waarin zij die in Indonesië
achterbleven verkeren, onder de aan
dacht van het Nederlandse volk heeft
gebracht.
2. Een geschenk uitreiken aan hem/haar,
die op de beste wijze strijdt voor de
uitbetaling van de ereschulden.
3. Hen, die een tuin bezitten, verzoeken
op 15 aug. 's avonds een fakkel te ont
steken. Anders een brandende (zwarte)
kaars op de vensterbank te plaatsen."
C. W. E. van Voorst van Beest
"Laat 15 Augustus onze dag worden."
A. Karssen - Oud Knil-er
"Sinds 15 Augustus 1945 hebben wij de be
vrijding als "onze dag" herdacht met het
branden van een kaars en een stil gebedl"
Fam. A. W. Bor-Kneefel.
'n Fijn idee onze eigen gedenkdag te
hebben. Mag ik je nog een paar sympathi
santen opgeven? (Volgt lijst)."
M. Snollaerts.
"Mijn volledige instemming met 15 Aug. als
bevrijdingsherdenking. Even wil ik er bij op
merken, dat ik dit jaar 15 Aug. een telefoon
tje kreeg als herinnering aan onze vrij
wording, van een heel goede vriendin, die
noch Indië noch Indonesië kent."
G. Zaalberg-Piso.
"Wij hebben altijd 15 Aug. als onze her
denkingsdag aangevoeld en daarnaar ge
handeld. Ik geloof dat dit idee leeft in de
harten van hen, die op die dag zijn verlost
van het Japanse juk. Een idee van mij:
Moesson rondom deze datum wijden aan
deze dag."
A. G. Nemmers.
"15 Augustus. Herdenkingsdag. Wij zijn het
geheel met u eens."
A. Chr. Görts-Poth.
VLAGGEN: Een moeilijk punt. Voor de
meesten van ons onmogelijk zelfs. Zo-
velen wonen in, hebben geen balcon of
raam aan de straatkant, wonen in bejaar
den-tehuizen of pensions. En moet de
vlag halfstok, of in top? Daar heerst
ook nog meningsverschil over. 15 Augus
tus heet officieel wel bevrijding, maar
voor de meesten van ons begon opnieuw
een periode van oorlogsangst. Juist in
de "bersiap"-periode is door velen het
meest geleden, de echte bevrijding kwam
pas jaren later. Een dubieuze datum dus
voor vlag-in-top. Ligt de oplossing
misschien in de vlag "niet helemaal in
top" te hijsen? Voor wie de vlag kan
uithangen, doen. Geen punt van maken.
Maar wel allemaal op gelijke hoogte.
SPELDJE. Goed idee. Stuur ons uw idee
voor een embleem op, misschien kan
Rogier helpen iets moois te ontwerpen.
ETEN. Een dame stelde voor rijst met
eenvoudige groentesoep. Die dag geen
vlees of bijzondere bijgerechten. Daar
ben ik vóór! Het hoeft niet onsmakelijk
te zijn, als het maar eenvoudig is. De
tahu-ketupat van de heer van Rhee lijkt
me ontzettend lekker, dat wèl!
Omdat het toch een Bevrijdingsdag blijft,
zou ik wel een speciaal koekje, dessert
of andere lekkernij erbij willen verzinnen.
Iets heel bijzonders voor deze dag, dat
misschien door Indische winkels tegen
die tijd kan worden verkocht. Net zoals
spekkoek tegen Nieuw Jaar een gewoon
te is geworden. Wie van de dames ver
zint wat?
LIED, STILLE OMGANG, MONUMENT.
Het idee van mevrouw van Zanten lijkt
me nu precies wat we NIET met deze
herdenkingsdag beogen, namelijk het
aandacht vragen voor ons leed of onze
vreugde. Als ons die aandacht 35 jaar
lang niet gegeven is, waarom moeten we
er dan nu nog om smeken? Een lied ge
zongen door Wieteke van Dort is het
laatste waar ik op zit te wachten en wat
de kranten over onze Herdenking willen
schrijven zal mij een zorg zijn.
Een monument geeft weer eindeloos ge
harrewar en niemand kijkt er verder naar
om. Laat het intense GEDENKEN van
onze doden en de vreugde van de over
leving, op die dag het monument zijn,
dat we bij ons hebben.
15 AUGUSTUS VRIJE DAG. Dat is een
belangrijk punt. Neem die dag vrij als
het enigszins kan. Een halve dag des
noods. Belangrijk is dat we die dag een
drachtig tonen dat we de Pacific Oorlog
hebben meegemaakt en overleefd.
Wanneer we het op alle punten eens zijn
(u kunt weer reageren op dit stuk) dan
zullen we t.z.t. bericht toesturen naar
alle media en kunt u behalve de publi
catie in Moesson ook nog losse folders
aanvragen ter verspreiding onder uw
eigen kennissen, vereniging of club.
De bal is aan het rollen gebracht I
Lilian Ducelle
"Het idee van 15 Aug. als "Onze eigen
herdenking" aan te merken is in mijn ken
nissenkring enthousiast ontvangen. Mijn
idee om bekendheid daaraan te geven zou
bv. kunnen zijn een soort dasspeld te ver
kopen van wit (roestvrij) metaal. Landelijk
te verkopen, waarvoor ik me beschikbaar
stel om direct een aantal af te nemen ter
verdere distributie. Als men met zo'n speld
op de revers gezien wordt, zullen bekenden
je zeker de vraag stellen, wat dat voorstelt
en dan leg je ze de zaak uit."
H. M. Malee.
"Het idee vind ik heel goed, alleen ben ik
het er niet helemaal mee eens om dan
alléén onze doden te gedenken. Onze be
vrijding kunnen we toch ook herdenken?
Een goed voorstel hoe we dit moeten doen,
heb ik (nog) niet. Misschien krijgt u nog
meer reacties. De hele dag de vlag half
stok hijsen, zou ik beslist niet willen, daar
voor geniet ik teveel van het feit, dat ik
niet meer achter het gedèk zit. (in Tjideng)."
G. Brouwer-Roeloffs.
"Een geweldige gedachte, waar ik 100%
achter stal"
E. Scheeren-Wagenvoorde.
"Ik dacht, dat de 15de Augustus onze be
vrijdingsdag was en we dus de 14de de
vlag halfstok zullen hijsen."
Mevr. P. Robbersz-Molenaar.
"Mede namens mijn vrouw wil ik hierbij mijn
adhaesie betuigen met uw suggestie om de
dag van 15 Aug. als onze herdenkingsdag
te gedenken. Ook ik heb vaak, zowel op
mijn werk als in het dagelijkse leven, moe
ten ervaren, dat er in Holland totaal onbe
grip en onverschilligheid voor "mensen uit
Indië" bestaat. Vanzelfsprekend zal ik niet
nalaten om de betreffende boodschap aan
familie, vrienden en kennissen door te
geven."
S. A. Iburg.
't Wordt inderdaad tijd, dat "onze men
sen" eveneens op waardige wijze herdacht
worden."
Mevr. W. D. Pallencaoë.
"Kan me volkomen vinden in uw oproep tot
een herdenkingsdag. Loffelijk streven!"
N. Cohen.
"Ik ben het in grote lijnen met u eens,
maar wat uw voorstel nr. 1 betreft: ik zou
15 Aug. gewoon een "doden-herdenkings-
dag" noemen, want voor velen was het
geen "bevrijdingsdag", eerder een begin
van vele maanden "kamperen uit noodzaak
om je hachje te redden." Voor ons geen
bevrijdingsdag. Die kwam pas, toen we voet
aan boord konden zetten van de "Water
man." Laten we op 15 Aug. massaal een
"Stille ommegang" houden in de hoofdstad
des lands om de doden te herdenken. En
dat öm de vijf jaar."
J. E. Andoetoe.
(lees verder volgende pagina)
4
