POIRRIE
VI
Boekhandel Moesson
Uedjeó gevraagd
RAYUAN PULAU KELAPA
Tanah Airku Indonesia,
Negeri elok amat kucinta,
Tanah tumpah darahku yang mulya,
yang kupuja spanjang masa,
Tanah Airku aman dan makmur;
Pulau kelapa nan amat subur,
Pulau Melati puja-an Bangsa,
se jak dulu-ka-la.
Melambai-lambai, nyiur di pantai,
Ber-bi-sik-bi-sik, raja klana,
Memuja pulau, nan indah permai,
Tanah Airku, Indonesia.
"AWAS ADA ORANG;GILA!n
Het kwam vroeger vast en zeker ook wel eens voor: een rustige straat, een
verzengende hitte, strakblauwe lucht, doodse stilte en zelfs geen zacht gekakel
van scharrelende kippen op het achtererf en dan plotseling een stem uit het niets
die alarmerend "Ada orang gila!" riep.
Binnen seconden ontwaakt de buurt.
Kinderen gluren stiekem uit het raam,
een moeder die ontdekt, dat Boetje
niet is gaan slapen, doch de hort op is,
laat de huisjongen Boetje onmiddellijk
opsporen. "Mana si Boetje lagi!" met
de klemtoon op "Boe" jammert de
huisjongen. Hij speelt het spelletje keu
rig mee, want hij weet ook wel, dat
Boetje "Es Pasra" aan het snoepen is
van het door kilometers te lopen uit
gespaarde busgeld om naar school te
gaan. En dan plotselingtien, vijf
tien jongetjes, die het arme schepsel,
gehuld in een kain van jute, een onge
wassen "kaos oblong" en een plastic
zak fier op het hoofd met lange onge
wassen haren, op stang proberen te
jagen. Dat is weer eens wat anders
dan lajang-lajang te spelen, of luid
ruchtig voetballen voor het huis van
die "orang Amerika", die hen dan al
tijd onder veel verwensingen wegjaagt.
De "orang -gila" probeert wat van zijn
gading te vinden in een cementen vuil
nisbak. Hij jaagt veel vliegen op, maar
al het eetbaars is al opgegeten door
ratten of katten. Hij zet het plotseling
op een rennen. De jongetjes stuiven
weg. Ze denken trots, dat het door
hun plagerijen komt, maar niets lijkt
daar eigenlijk op. Op de hoek van de
straat blijft hij plotseling staan en kijkt
de eigenares van de kleine warong ge
fixeerd aan. De spanning is te snijden,
zeker vijf minuten blijft hij daar staan
en de waronghoudster roert met een
ogenschijnlijke kalmte in de grote pan
"Sop kaki kambing".
Dan plotseling wijst de ongewenste
passant naar zijn mond. Met hetzelfde
onverstoorbare gezicht schept zij dam
pende witte rijst op een stuk pisang
blad, doet er iets bij - ik kan uit de
verte niet zien, wat het is - ik denk
echter tahoe - en reikt het hem aan.
Zonder een spier van zijn gelaat te
vertrekken djongkokt hij naast de gul
le geefster, werkt het hapje naar bin
nen tot de laatste korrel, om vervol
gens te vertrekken naar God weet
waar. Toch heeft hij de situatie volko
men in handen en eindigt zijn kortston
dig optreden met net te doen, of hij
de nog steeds joelende jongetjes iets
naar het hoofd wil gooien.
Dat doet hij dan ook, en wel met het
lege pisangblad, waar de rijst in was
verpakt. Al vallend schieten de kinde
ren naar achteren; van deze gelegen
heid maakt hij vervolgens handig ge
bruik, om door een kleine Gang (lees:
achterdeur) van het toneel te verdwij
nen. Pffftzo'n kleine gebeurtenis
zorgt er toch altijd maar weer voor, dat
iedereen van slag raakt: wreed on
derbroken slaappartijen worden meest
al direct gevolgd door een vervroegd
sorébad en zo verschijnen plotseling,
22
veel vroeger dan normaal de eerste
soré-etenswaarverkopers.
Bij navraag is me gebleken, dat er hier
zeker wat aan de zwakzinnigenzorg
wordt gedaan, alleen is er een uiteraard
te verklaren tekort aan inrichtingen
ontstaan. Een explosie van inwoners
tot meer dan 140 miljoen schept pro
blemen; hoewel maar een zéér kleine
fractie hiervan psychiatrische verzor
ging nodig heeft, is dit aantal toch in
de loop der jaren zo opgelopen, dat er
voor velen geen plaats is in een meest,
al nog uit vroeger jaren daterende ge
paste inrichting. "Hè jakkes", hoor ik
mensen denken en ik ga volgend jaar
naar Indonesië? Geeft neks, neks aan
de hand. In de praktijk blijkt, dat de
werkelijk gevaarlijke figuren er heus
wel uit worden geplukt door de politie.
Blijven echter de boven beschreven
stumpers over, die, hoewel zij er on
gewassen uitzien, toch over een goed
doorvoed lichaam beschikken, het
schijnt een ongeschreven wet te zijn,
dat deze lieden toch in deze "gotong
rojong" maatschappij zijn geaccep
teerd en zelfs op de been worden ge
houden! Ik heb veel respect voor die
"moedige" waronghoudster gekregen,
die toen ze zo werd aangestaard, een
uitgelezen portie voor hem klaarmaak
te; ik geloof eigenlijk niet eens zozeer
uit angst, doch eigenlijk meer uit "rasa
kasihan"Zij wist mij nog te ver
tellen, dat de meesten "orang yang
mau belajar ilmu (magie), tapi gagal"
warenWie weet, je zult het nooit
weten, zoals zoveel dingen hier nooit
helemaal duidelijk zullen worden.
SI BANGAU, Jakarta
J. MOLENKAMP, WALPOLE
we zijn uw adres kwijt, er ligt
een brief voor u die we willen
doorsturen
Redactie Moesson
en liet nieuws
OUDE INDISCHE BOEKEN
Van elke titel is slechts een exemplaar
voorradig. Bij meerdere bestellingen
beschikt het lot. Niet meer dan 2 titels
bestellen en niet vóór 5 maart
De "Loffelycke Compagnie"
S. Kalft 22,50
Daar werd wat groots verricht
Mr. dr. H. Hoogenberk f 30,
Indië onder Japanschen Hiel
Mr. W. H. Elias f 20,
Het laatste Uur
Albert van der Hoogte f 20,
Wijkende Wildernis
Anthonie van Kampen f 17,50
Mijn Kruistocht door Indië
W. J. Heydeman f 25,
Dispereert niet - K. Norel f 15,
Eiland der Demonen
Johan Fabricius f 7,50
Munt-, crediet en Bankwezen in Indië
N. P. v.d. Berg f 25,—
Als Officier van Gezondheid naar
Nederlands-lndië - Dr. Johan Wolier f 25,
Het Land van bij ons buiten
Abr. Exodus f 20,
Pang Paneu de Toenonger
Gijsbert de Vries f 12,50
Inleiding in het Maleisch, zoals dat
in Indië dagelijks wordt gesproken
P. van der Meulen f 10,
Maleise Spraakkunst
Dr. C. A. Mees f 27,50
Matahari Terbit - J. Lameijn f 5,
Hoe maak ik mij verstaanbaar in
Ned. Indië? - John S. Berrington f 17,50
Raden Adjeng Kartini - M. Vierhout 20,
En nu Indië - Andries Voortland
en W. G. N. de Keizer f 10,
Korte Gids voor den Borobudur
Dr. N. J. Krom f 12,50
Indië in de branding
J. F. Engers f 10,
Frans Junghuhn
Dr. C. W. Wormser f 17,50
Soldaat/Ravijn Landgenoten
Job Sytzen f 35,
Mooi en Nijver Insulinde
J. Koning en D. Wouters f 25,
Naar de Tropen
W. G. N. de Keizer f 15,
De geschiedenis der "Koninklijke"
door Dr. C. Gerretson
4 delen, in goede staat 200,
"Mijn Opa heeft nog onder van Daalen ge
vochten, denk je dat ik zijn back-pay aan
deel kan opeisen?"