TOCHTJE NAAR SUMEDANG
POIRRIÉ
DE ATJEH-OORLOG
Het landschap aan de voet van de Gunung Tampomas.
Van Bandung op weg naar Sumedang.
Het idee, om in het Sumedangse een kijkje te nemen, kwam
bij me op tijdens een vlucht in het lijnvliegtuig van de Indo
nesische Maatschappij "Buraq", op weg van Semarang naar
Bandung. Een van mijn medepassagiers wees mij plotseling
op een beneden ons wegvliedend plaatsje, dat Sumedang
bleek te zijn. Het vliegtuig had kort tevoren de Preanger-
drempel vanuit het Tjeribonse overschreden, met ter linker
zijde het volle zicht op de machtige gunung Tjeremé, op
dat moment beschenen door de ochtendzon.
De naam Sumedang deed mijn herinneringen uit mijn jeugd
weer herleven en ik besloot dan ook de omgeving van dit
binnenplaatsje, gelegen in het kunstzinnige Noord-Oostelijk
gedeelte van de Preangan bij de eerste de beste gelegen
heid te bezoeken.
Om vanuit Bandung Sumedang te bereiken dient men in
Tjitjahum (terminal) over te stappen om de bus of een colt
richting Tanjungsari te nemen. In stijgende lijn werd dit
bergplaatsje, gelegen op 860 m. gepasseerd, waarna de
doorgang, genaamd Tjadas-Pangeren, ter hoogte van 765 m,
op weg naar de vlakte van Sumedang, werd bereikt. De
vergezichten tijdens deze doortocht en het zicht in de diepte
van het ravijn bij elke bocht van de goed onderhouden weg,
waren verrassend en indrukwekkend.
Tijdens de wandeling door Sumedang (voorheen het "Italië
van het Oosten" genoemd) valt het de bezoeker op, dat ook
hier de Sundanees van kleur houdt, kleurrijk is ook de
kledij die met gratie wordt gedragen. Behalve een badge
legenheid, in het schilderachtige bergmeertje van Tjimalaka
(aan de voet van de gunung Tampomas gelegen), werd mij
ook nog de kans geboden om een werkplaats van hoorn
en beensnijders te bezichtigen en vervolgens een wedstrijd
in het pijl- en boogschieten bij te wonen. Elk tafereel van
dit volksleven in combinatie met de schoonheid van de om
ringende natuur is van een wonderlijke bekoring.
Na eerst van een goede rijstmaaltijd met o.a. de bekende
ontjom te hebben gesmuld, werd de terugrit per colt aan
vaard. Het werd een onvergetelijke, mooie terugreis. De
late middagzon die de omringende bergen met hun grillig
gevormde toppen hier en daar in roze gloed had gezet,
bracht mij als afscheid een laatste groet.
C. H. R. VAN HOOGEVEEN
Een rustiek Sundanees achtererf met wasplaats.
men en de geluidsweergave tot een
ongekende hoogte opgevoerd. De
schoonheid van dit bos laat zich op
geen enkele wijze reproduceren, laat
staan beschrijven op papier.
Alleen de persoonlijke confrontatie,
zonder aan tijd gebonden te zijn, kan
een mens, die de bevoorrechte eigen
schap heeft ontvankelijk te zijn voor
de hoogtepunten der Schepping, over
tuigen van de waarde van zijn aan
wezigheid op deze aarde, in dit heelal.
Elke menselijke poging tot reproductie,
hoe volmaakt ook, mist iets, ja wat?
Dat "iets" is niet te formuleren. En
zulks geldt dan evenzeer voor mij in
mijn poging iets over te dragen van
wat ik door gelukkige omstandigheden
mocht beleven.
(slot volgt)
door Paul van 't Veer
Van dit zeer boeiende, wetenschap
pelijk verantwoorde werk over ver
loop en betekenis van de grootste
oorlog, die Nederland ooit voerde,
van de hand van de bekende jour
nalist en schrijver Paul van 't Veer,
is thans een derde druk verschenen.
Dit boek vormt het relaas van de
strijd om Atjeh, die in zeer verschil
lende vorm van 1872 tot 1942 ge
duurd heeft. Met talrijke illustraties.
Prijs 39,50 4,50 porto
Verkrijgbaar bij
BOEKHANDEL MOESSON
'Olie of geen olie, ons Leger blijft mobiel."
