Senior Tourist Officer in Botswana
Poirrié
Een brief uitBotswana te ontvangen is voor Moesson - zélfs voor Moes
son! - geen dagelijkse kost. De schrijver is, behalve oud-Indischman en 71 jaar,
nu nog werkzaam als "uitzendkracht" van de Verenigde Naties voor de bevor
dering van het tourisme in Botswana, en wel in de hoofdstad Gaborone. De
naam van deze onvermoeibare grijsaard is J. M. Bayens en hij kan het werken
niet laten. Dat heeft hij gemeen met een aantal medewerkers aan Moesson, die
ook "op de schroothoop" van 65-plussers thuishoren maar hardnekkig weigeren
zich daarheen te begeven.
Fijn fietsen op 1000 m hoogte.
Wij willen U een deel van zjjn brief niet
onthouden. Niet de gehele brief komt
voor publicatie in aanmerking. Niet, dat
zij niet leesbaar zou zijnintegen
deel, want de briefschrijver heeft een
verrassend plezierige stijl. Maar publi
catie in zijn geheel zou teveel van on
ze plaatsruimte vergen. Dus slaan wij
de amusante satirische inleiding over,
waarin de auteur ons verhaalt hoe hij
in Botswana terechtkwam. We gaan
regelrecht naar dat verre land. Tussen
haakjes: weet U waar Botswana ligt en
wat de plaats van dat land in de rij
der volkeren is?
Nu is het woord aan de heer Bayens:
En nu zitten we dan in Botswana. Een
land zo groot als Frankrijk met zo'n
750.000 inwoners; droog; compleet met
een (eigen) Kalahari-woestijn. Drie mil
joen koeien; onafhankelijk sinds 1967,
na een tijdje een Britse kolonie te zijn
geweest. Mogelijk dacht U, dat ik nu
verder wat statistiek zal geven, maar
dat laat ik over aan de sociopaten -
pardon sociologen, die door Buitenl.
Zaken op missie worden gestuurd; wel
met f 150,daggeld, deze missiona
rissen. Ik praat maar gewoon over
dingen, die MIJ opvallen en U mag
gerust dit blaadje overslaan of weg
doen
Een voornaam onderwerp van gesprek
bij ontwikkelingshulp is ARMOEDE.
Hier in Botswana is eigenlijk niemand
arm, want ieder heeft wel een paar
koeien. We zitten nu in de "Holiday
Inn" op een huis te wachten en dat
kan weken duren. En dus maak ik
vrienden onder de bedienden. En
steeds is mijn vraag: "Hoeveel koeien
heb je?" En steeds zijn dat er zo'n
tien of vijftien, thuis bij vader in het
dorp. Er wordt ook heel weinig ge
stolen. Dat is merkwaardig voor Afrika.
In de Congo, waar we ook wat jaartjes
woonden, stelen ze de gouden kroon
uit je bebbel, als je met je mond open
slaaptHet volk hier is ook heel
erg kalm; eigenlijk is alles hier kalm.
Een mooi landje dus voor Opa om
rustig verder te leven tot bijvoorbeeld
honderd jaar of zo. De zon begint iéde
re dag om ongeveer zes uur te schij
nen en doet dat praktisch de hele dag.
Sinds onze aankomst heeft het drie
maal geregend; één uurtje maar. Maar
dat zal wel komen, omdat de president
met het hele kabinet het gebed om
regen heeft gebeden. Regen is de ziel
van het hele economische leven. De
munt in Botswana heet "pula", dwz.
regen. Zoiets als "God zij met ons"
op een andere munt. In het landswapen
zie je regen. Eén van de meisjes, die
op kantoor toeristische inlichtingen
geeft, heet Mapula, de moeder van de
regen.
Je kunt praktisch alles krijgen en tegen
redelijke prijzen. Dat is vanwege Zuid-
Afrika om de hoek. Alles komt daar
vandaan! Ja! ik wéét het! Hou maar op!
Zuid-Afrika is een "vies" woord. Je
moet ze hier zien zitten en horen ver
tellen, hoe het eigenlijk zou moeten
gaan in dat land. En onderwijl maar
een slok Zd-Afrikaanse wijn en een
hap Zd-Afrikaanse vruchten en een
stukje goud om de pink of aan het
culturele nekje, natuurlijk uit Zd-Afrika.
Van de drie meisjes op mijn kantoor
gaan er twee naar Zuid-Afrika gedu
rende het week-end. Inkopen doen en
vrienden opzoeken; met eigen auto ui
teraard, want die zijn hier veel goed
koper dan in de beschaving!
Wat ik zo de hele dag doe?Wel!
ik ben hier Senior Tourist Officer. Bots
wana is een prachtig land. Prins Bern-
hard, die hier al een paar maal geweest
is, schreef me: "U treft het! U gaat
naar het laatste stukje ongerept Afrika
en U hoeft niet eens een lijfwacht mee
te nemen!"
Nu is dat toerisme géén massa-toeris-
me. En wie hier wat wil zien, moet wel
wat geld meebrengen (Senior Tourist
Officers móéten nu eenmaal ambtshal
ve zulke tours maken - met vrouw er
bij - voor observatie). De regering wil
onder geen voorwaarde massa-toeris-
me. Wij zijn - behalve in bovengenoem
de functie - ook nog Consultant voor
de World Tourist Organization en heb
ben vaak een reisje moeten maken
naar de modernere "recreatie-oorden".
En we zullen er hard voor werken, dat
Botswana gespaard mag blijven van
die pest. We hebben heel wat lezingen
gehouden over "Polutie en Toerisme"
en dan bedoelen we niet de fysieke,
maar de mentale en psychologische
polutie, welke het toerisme in zijn mo
derne massale vorm meebrengt.
Om half acht begint men hier en Opa
heeft dan de zaak bereikt, per fiets
ditmaal: bijdrage van de U.N. aan zijn
taak. Een heerlijk land om te fietsen;
vlak en droog. Dat linkshouden valt in
het begin niet mee en ook het feit, dat
het hier 1.000 meter hoog is, beklemt
me in mijn stijl. Maarhet gaat ie
dere dag beter! Wat zegt U?Die
auto daar om de hoek! Ja! dat is een
Peugeot Diesel 404! Mooi, hè? die
kleur! Bij een baby zou je zeggen: "Het
kind maakt een mooie luier; zo egaal
geel!" Wat? Wie die auto betaald
heeft? Dat doet Joke! (echtgenote van
de briefschrijver - Red.) Dat gaat zó
bij ons; onze afspraak is: Ik de grote
uitgaven en zij het kleine goed. Hope
lijk geeft ze me dan mijn fiets weer
terugVan half acht tot vijf uur -
met een uurtje rust en dat vijf dagen
in de week. AND I LOVE IT
Ik heb nu wel een tijdje zitten babbe
len, maar in geen uren kan ik jullie
vertellen, hoe héérlijk het is om weer
te mogen werken; om weer nódig te
zijn. Die lange uren in mijn apartement,
waarvan ieder zegt: "Je zit hier prach
tig! Het lijkt wel een museum!" Ja! een
museum en elke keer, als ik weer eens
toe was aan "Voyage autour de ma
chambre", zo een tijdje zitten denken
aan toen, aan vroeger en hoe goed het
was, dan barstte ik bijna uit mijn vel,
want nu héb ik die kans, in een mooi
land, met een goed klimaat en een
aardig volk. Met een baan, die me be
valt en met medewerkers, die mij wil
len helpen en die weten, dat oud-zijn
soms de moeite waard kan zijn om
raad te geven en over dingen te pra
ten. Wat zegt U daar?hoor ik U
goed?een mooi salaris? Nou! U
mag het weten! Ik ben niet benauwd
om over mijn "inkomen" te praten
(Vindt U het ook zo grappig, dat nie
mand in Holland ooit zal zeggen, hoe
veel hij maakt? Want verdienen is weer
iets anders!) Luister! Nederland geeft
me 640,En de U.N. betaald mij
hier ongeveer 1.000,per maand
met vrij wonen en geneeskundige
zorgen die fiets dan I En
dat is hetKunt U nu rustig
gaan slapenGa je gang! En
als je soms eens iets anders wilt dan
"De fillum van Aume Willum" of die
dooie herdershond of een dagje zon
der demonstraties of één dagje zonder
de "Telegraaf" en al die sensaties, jul
lie weten het nu: Geneve, Buitenlandse
Zaken en de rest is puur geluk!
Het beste
JOKE EN JAN BAIJENS
Gaborone, febr. 1980.
"Eerst lellen we die lui van de Tulpstraat
met Knoflookgasbommen en daarna komt
de stormaanval".
11
