poirrie
Journalistieke
UITGEVERIJ
MOESSON
KOELIES EN JAPPEN
Op pag. 13 van de Moesson van 1
dec. 1980 komt een interessant artikel
voor van de hand van de heer F. C.
Backer Dirks: "Plichtsbetrachting van
een koelie".
Wordt het nog geen tijd afscheid te
nemen van de benaming "koelie"? In
Nederlandse oren heeft het altijd al
een wanklank gehad, na de oorlog ge
bruikten de "verlichte geesten" het als
een steen om ons na te gooien.
Van mijn woordenlijst is het woord al
lang geschrapt, terwijl ik jaren lang
dagelijks in persoonlijk contact met
honderden "koelies" ben geweest.
Ook in het gebruik van het woord
"Jap" word ik steeds gematigder.
J. BALT
Elders in dit blad onder "Indonesisch
Nieuws" vermeldt onze berichtgever
in Jakarta juist dat het woord "koelie"
nog steeds gebruikt wordt en niets
vernederends inhoudt. Het lijkt ons
onjuist om een normaal woord, onder
druk van aangeprate schuldgevoelens,
te vermijden. Sjouwers en laten-sjou-
wers zullen altijd bestaan, daar komt
men zelfs bij het socialisme niet
onderuit! Dat het woord "koelie"
ogenblikkelijk associaties oproept met
slavendrijvers-met-helmhoed-en-zweep
moeten wij die beter weten toch maar
op rekening van de domme massa
schrijven.
Koelie is niet meer dan de aanduiding
geworden van een nederige positie en
ongeschoolde arbeid. Dat een werk
ster tegenwoordig aangeduid moet
worden met "interieurverzorgster" (er
bestaat in Nederland een hele lijst van
zulke nonsens-aanduidingen) verhoogt
noch de positie van de werkster, noch
de werkzaamheden die ze verricht. Wei
haar uurloon helaas I
Wanneer een pensionhoudster in
Scheveningen na een succesvol zo
merseizoen haar duizendjes naar de
Bank brengt met een tevreden: "De
Moffen zijn weer goed over de brug
gekomen" dan vind ik die aanduiding
bijzonder misselijk. Maar aanvaardbaar
klinkt het in de zin: "De eerste Moffen
die over de Moerdijkbrug kwamen
schoten mijn vader dood!"
Er ligt ook een hemelsbreed verschil
in toon en emotie in deze zinnen: "De
Jap schopte de gevangene tot bloedens
toe in het gezicht", en "Bij de tempel
beduidde de Japanner ons hem te
volgen".
C'est Ie ton qui fait la musique. En niet
dat alleen, de tekst die bij de muziek
geschreven wordt en de tijd waarin,
is nog belangrijker I
L.D.
BETER WETEN
Onze redactie kan af en toe braaf zit
ten suffen. Schrijfster en schrijvers
vergissen zich wel eens, dan is het de
taak van de redactie om de fouten er
uit te halen. Dat is in het Kerstnummer
een paar maal niet gebeurd. Gelukkig
zijn er wakkere lezers die ons op de
fouten wezen.
De heer K. M. Graichen merkte op dat
in "Indo in Hong Kong" de schrijfster
zegt dat 100 knopen 125 km is. Dat
moet 185 km zijn. Een knoop is een
zeemijl. En een zeemijl is nog altijd
1,85 km.
Verder in "De slofjes van tante Wien-
tje" een heel dwaze verschrijving. De
slaapkamer van tante Wientje rook
naar "akar bahar", dat moet "akar
wangi" zijn. De fout is elders nog een
keer gemaakt.
Terlaloe ja, akar bahar zijn die zwarte
rheuma banden en die ruiken nergens
naar. En akar wangi zijn die bosjes
gedroogde wortels die u zo vaak in
onze toko kocht.
Ook merkte een aandachtige lezer op
dat de leeftijdsverhouding tussen Loet
je en Lin onwaarschijnlijk was. Loetje
is de stiefdochter van tante Wientje,
Lin de kleindochter van haar oudere
zuster. Dan moet Loetje toch veel ou
der zijn dan Lin. Maar het is juist om
gekeerd, want Loetje spreekt Lin aan
met "tante". Een beetje roewet deze
NIET HET VERLEDEN MAAR HET
HEDEN BELEVEN
Het leuke stukje van Ibu Lisa in Moes
son nr. 4 van 15-9-80 interesseerde
ons omdat mijn vrouw als oprichtster
en thans als secr-penn. van het Me-
lania gilde afdeling Helmond, in de
laatste vier jaren contacten heeft met
het Ziekenhuis Stella Malis in Makale
in Sulsel (Zuid-Celebes).
De afdelingen in de landen van Mela-
nia adopteren n.l. telkens voor drie jaar
een project in de buitenwereld voor
vrouwen en kinderen door specifieke
vrouwenverenigingen van Melania, zo
ook Helmond. Na, telkens voor drie
jaar, eerst Cirebon in West Java, kwam
En het Binnenhof hoeft U niet meer
te kraken Opa, dat kraakt al sedert jaar
en dag I"
daarna Brazilië in Minas Gerais, ver
volgens een missieziekenhuis in Kenia,
daarna dus Makale en thans een mis
sieziekenhuis voor de armsten in Zaiï-
re. Nu nog hebben we goede contac
ten met Brazilië en Makale middels
het zenden van kledingpakketten.
Voor Makale werden geldzendingen
verzorgd door middel van mevrouw
Plouvier in Stiphout en een familielid,
dat ieder jaar enkele malen als reis-
leidster optreedt en Makale bezoekt.
Zo krijgen de Zusters daar alles direct
In handen!
De gelden uit Helmond zijn de laatste
jaren benut voor aanleg van een een
voudige waterleiding naar het zieken
huis en de school van de missie, aan
koop van klamboes en matrassen (die
waren er niet), kleding», schorten enz.
enz.
Het doet ons deugd dat, zoals Ibu Lisa
schreef, dat alles er helder en goed
verzorgd uitzag!
Fam. SCHOTTE-VAN SCHOONHOVEN
"Journalistieke
Herinneringen"
door J. H. Ritman
f 22,50 f 4,porto
"Niet meer dan een rat"
Een bundel
korte Indische verhalen
door
Hélène Weski
f 18,50 2,10 porto
9
