De kinder-crèche aan de jalan Johar in Su
rabaya. Naast opvang van de jeugd streeft
de instelling naar zelfwerkzaamheid. Een
drukkerij en een werkplaats waar speelgoed
wordt gemaakt zijn twee van de projecten.
tig en had er geen moeite mee. Werd
ook later door de collega's bedankt,
het was inderdaad, wat ze hadden wil
len zeggen. Bij het verlaten van het
podium vergat ik mijn bul, die ik even
had neergelegd- Maar gelukkig werd
die me nagebracht door de pedel -
met een grijns.
Na afloop van de hele plechtigheid
verliet eerst de stoet met de Koningin
de kerk. Daarna wij, rechtstreeks de
kerk uit en de Dam opzonder
mantel. En koud! Maar gelukkig sloeg
iemand een mantel om mijn schouders,
ik weet niet wie.
Door het intensieve contact, dat ik nu
kort geleden had met mensen van de
Vrije Universiteit en zovele anderen
in Nederland, ben ik aan het denken
geslagen over "menings-vorming". Het
is enorm, zoveel informatie over de
wereld te krijgen is. Hier ook al. Over
oorlogsgebieden, opstanden, rampen
zie je direct al op de TV. Wat je zel
den ziet zijn de "gewone" toestanden,
waar mensen leven en werken, kinde
ren groot brengen, sterven. Dat is
geen "nieuws". Nieuws is haast altijd
slecht nieuws. Of opzienbarende ver
anderingen.
En dan krijg je commentaren erop van
"deskundigen"; als gewoon mens kun
je immers - zonder kennis van achter
gronden - lang niet alles interpreteren.
Deze deskundigen zullen niet liegen,
niet bewust tenminste, maar natuurlijk
hebben ze hun eigen visie, dikwijls
afgestemd op het publiek.
Dit is mij opgevallen in de kennis die
men in Nederland meent te hebben
over Indonesia. Wat men weet is wel
feitelijk juist. Maar het is niet meer
dan een halve waarheid, dus onwaar.
Mij wordt verweten, dat wij in de voor
lichting ook niet alles horen. Dat geef
ik toe, maar wat we niet officieel te
Adat, gebrek aan interesse, vrees
voor ingrijpende veranderingen in
het dagelijks leven, argwaan, al
deze dingen maken het sociale
werk moeizaam.
Wat men vanuit de verte kan
doen? Ik durf hier geen duidelijk
antwoord op te geven. Misschien
kan ik wel een paar dingen noe
men, die jullie NIET moeten doen:
uitvoeren van artikelen, die in ei
gen land niet meer bruikbaar zijn,
verlopen, afgekeurde of obsolete
medicijnen, verroeste apparaten,
slechte materialen. E.e.a. met
mooie reclame-campagnes of met
de nodige steekpenningen.
Methodes aanpraten, die mis
schien elders resultaat hadden,
maar waar wij geen behoefte aan
hebben.
Vertoon van superioriteit en van
rijkdom.
Een vorm van toerisme, waarbij
totaal geen rekening wordt ge
houden met de heersende opvat
tingen, "doen alsof je thuis bent".
Drugs gebruiken en meenemen.
Bovendien is dat riskant.
Wil je inderdaad helpen, kom niet
ongevraagd en houd je aan de
spelregels. Word je gevraagd,
kom dan met een positieve instel
ling en niet uitsluitend critisch.
Oriënteer je grondig op de streek
waar je terecht komt - mensen in
Jakarta weten ook vaak weinig
van de toestanden buiten.
Luister voor je gaat praten.
(Citaat uit haar toespraak in
de Nieuwe Kerk)
Eindelijk een eigen huis met een tuin
Dokter Kruyt woont er gerieflijk in een
buitenwijk van Surabaya met als buren de
projectleider de heer Souhoka en gezin.
weten krijgen horen we toch wel op
een andere manier. Het zou toch wel
goed zijn, als we twee halve waar
heden samen konden voegen en dan
iets meer de ware stand van zaken
konden benaderenMaar wie wil
dat? Ten koste van tevoren gevormde
mening?
Eén van de standaard-opvattingen is,
dat de armoede uitsluitend de schuld
Dr. Kruyt (links) met haar assistent Otto
Iskandar en nog een medewerkster.
is van "de rijken en machtigen". Na
tuurlijk is dat niet helemaal onjuist,
maar zo gemakkelijk ligt het niet. Het
is ontzettend moeilijk "de armen" in
beweging te krijgen om hun lot te ver
beteren. Er liggen heel diepe wortels
van oude tradities, feodaal denken,
stam-verschillen en nog veel meer,
waardoor pogingen tot ontwikkelen van
mogelijkheden telkens weer vastlopen.
Er is een gebrek aan wil om vooruit
te komen, fatalisme enmen is van
kleins af al bang. Dat is immers de
oudste methode van opvoeden? Bange
mensen zijn een gemakkelijke prooi
voor intimidatie."
68 Jaar. Zoals ze er uit ziet, praat over
haar werk, een vrouw in de bloei van
haar leven. Omdat ze verstandig is,
denkt ze vooruit, ze draagt beetje bij
beetje haar taken over aan jongeren,
krimpt haar bezigheden in, besteedt in
haar eigen huis meer tijd aan zichzelf.
Lezen, waar ze dol op is. En die "rust"
maakt dat ze met dezelfde frisse ener
gie kan blijven denken en plannen
maken en werken.
"Toen ik daar in de Nieuwe Kerk
stond", zei ze ineens, "toen was ik zo
gelukkig, omdat ik wist dat ik daar
stond namens mijn ouders, mijn zus
ters. Dat ik die onderscheiding mocht
aanvaarden namens hen, dank zij hen.
Daarom wil ik ook dat boek schrijven,
vertellen over mijn familie waar ik
trots op ben."
Nog nooit is me overkomen dat ik tot
de ontdekking kwam dat ik niets meer
te vragen had, hoewel ik nog zoveel
had willen weten. Persoonlijke beken
tenissen horen niet bij Fiep Kruyt.
Vragen wat ze mooi vindt, wat ze het
liefst eet, welke muziek ze graag hoort,
het is allemaal zo onbelangrijk. Het
lijkt allemaal zo naïef. In interviews is
het de gewoonte om iemand te be
wonderen om wat hij of zij doet, maar
om hem/haar tegelijkertijd "zo ge
woon" te vinden. Sofie Kruyt is niet
gewoon, gelukkig, ze is een vrouw uit
honderduizenden. Aan zulke mensen
danken honderdduizenden hun leven,
wist U dat
14
