I
KARDINAAL IN RUSTE?
INDISCH
FAMILIE ARCHIEF
met genot langs zijn snor strijkend:
"Maar temee welbedankt!"
Bij het afscheid begon hij te lachen
als "Emma" met een schuwe blik haar
hand in de zijne legde. "Ha, ha, ha,
das nou die verstandige jongejoffer,
wat zeg u dervan. Ze wil geen kale
bol, of ze gelijk het! Het haar is het
sieraad van de vrouw. Daar kan een
barbier nou net niks an veranderen.
Nee, nee, Emma, wees uws maar ge
rust, Woudenberg zal nooit an die
mooie krullen kommen I"
Emma 1981Goeie Woudenberg, ik heb
nog eens aan u moeten denken toen ik
in 1928 bij de Italiaanse kappers in
Semarang, de Gebroeders Marguérite,
mijn zware, dikke vlecht onder de
schaar zag vallen. Ik slaakte een zucht
van verlichting. Geen hoofdpijn meer,
als dikke haarspelden in je hoofdhuid
priemden, verrukkelijk luchtig, die ge
permanente krullen! En als ik in tijd
schriften "punkkoppies" ziewat
zou Woudenberg daarvan gezed heb
ben?
De Barbier van Sevilla mag spectacu
lairder zijn geweest, die van Salatiga
was me ook een type
Jan's relaas eindigt: "Het scheergerei
werd weer zorgvuldig in het city-bagje
gerangschikt, de pijp vers gestopt, het
scheerloon opgeborgen - en na ons
herhaaldelijk te hebben gegroet stapte
Woudenberg, na de slapende koetsier
te hebben gewekt, weer in het ge
duldig wachtende vehikeltje, dat ver
dween om de bocht van de tjemara-
laan.
"WONDERLIJKE VERHALEN UIT DE
INDISCHE HISTORIE"
door Dr. H. J. De Graaf
Met boeiende illustraties.
Een naslagwerk voor nu en later
f 49,50 porto f 6,25
Een Moesson uitgave.
SCHILDERIJEN G.G.'s
IN HET MUSEUM BRONBEEK
Naar aanleiding van het artikel van Dr.
de Graaf "Een Brits Viceroy tussen
Hollandse G.G.'s of Lord Minto in de
kelder" (Moesson no. 6, pag. 6-8) ont-
Meer dan een jaar geleden diende Kardinaal Justinus Darmojuwono zijn verzoek
om ontslag als aartsbisschop van Semarang in bij de Paus. Doch eerst in juli 1981
kwam de inwilliging af. De kardinaal is nu 67 jaar oud, en werd in een Yogyase
desa geboren, niet ver van de geboorteplaats van President Suharto. Zijn gehele
opleiding genoot hij op Java, behalve enkele jaren speciale studie aan een
kerkelijke universiteit in Rome. Na zijn priesterwijding was hij pastoraal in ver
schillende plaatsen werkzaam totdat hij in 1963 werd benoemd tot aartsbisschop
van Semarang als opvolger van de bekende eerste Indonesische bisschop
Mgr. Soegyopranoto.
De benoeming van Mgr. Darmo was
weer een novum, en ook teken van
een verdergaande ontwikkeling van de
Kerk. Want tot dan toe kenden we in
Indonesia alleen bisschoppen-religieu
zen (gebonden aan een bepaalde kloos
tercorporatie), terwijl Mgr. Darmojuwo
no een seculier of diocesaan priester
is (gebonden aan een bepaald bisdom
i.e. Semarang).
In 1975 volgde een nieuwe opzienba
rende benoeming: Mgr. Darmo werd
door de Paus verheven tot kardinaal:
de eerste Indonesische kardinaal van
de Katholieke Kerk. Als zodanig heeft
hij ook deelgenomen aan de verkiezing
van wijlen Paus Johannes Paulus I en
van Johannes Paulus II.
Na 18 jaren het bisdom bestuurd te
hebben voelde de kardinaal de last te
zwaar worden (reeds 65+ en dat in de
tropen!). En ook - zoals hij in een in
terview verklaarde - achtte hij in al die
grote maatschappelijke veranderingen
de tijd gekomen de verantwoordelijk-
vingen wij van de commandant van
Bronbeek, majoor van der Weyden,
een interessante reactie. Hij deelde
mede, dat sedert 1971 op zijn verzoek
het Rijksmuseum enkele van de schil
derijen uit de collectie van het paleis
Rijswijk/Koningsplein in het voormalige
Batavia, aan het Museum Bronbeek
had afgestaan. Het betreft de portret
ten van de volgende G.G.'s: Du Bus
de Gisignies, De Eerens, Rochussen,
Loudon, van Lansberge en Tjarda van
Starkenborgh Stachouwer. Het ver
heugde ons zeer te vernemen dat al
thans deze schilderijen een waardige
bestemming hebben gevonden en dan
ken majoor van der Weyden voor zijn
waardevolle inlichting. Deze schilde
rijen zijn op aanvraag te bezichtigen.
Het Museum Bronbeek (Velperweg
147, Arnhem, tel. 085-42 64 41) is van
ma. t/m vrijdag geopend van 9-5 uur,
entree 2,50, groepen van 20 of meer
pers. f 1,25, kinderen t/m 12 jaar f 1
CH.M.
heid aan jongere krachten over te dra
gen. Is hij nu van alles af? Toch niet.
In datzelfde interview verklaarde hij,
dat een bisschop kan worden ontheven
van zijn bestuursplicht, maar dat het
Kardinalaat een functie voor het leven
is. Hij moet daarom bereid blijven de
Paus van advies te dienen in kwesties,
die de R.K. kerk als geheel betreffen,
aan de periodieke Synodes in Rome
deel te nemen, eneventueel een
volgende Paus te kiezen! (Pas 85-jarige
kardinalen zijn van deze "kiesplicht"
ontheven).
Intussen heeft de kardinaal op 20 au
gustus 1981 vergezeld van de aarts
bisschop van Jakarta in een privé-
audiëntie afscheid genomen ("pamit")
van President Suharto als aartsbis
schop van Semarang.
En op 6 september verliet hij voorgoed
de bisschoppelijke residentie op Pan-
danaran, uitgeleide gedaan door een
kleine kring van priesters en goede
vrienden. Waarheen? Naar een be-
Vreelandsestraat 14
2574 RX DEN HAAG
geopend voor bezoekers elke zater
dag van 08.00 tot 13.00 uur.
Afspraak uiterlijk donderdags.
Telefoon 070 - 65 50 68
jaardenhuis, een pension of iets der
gelijks, om van een "welverdiende ou
dedag" te genieten?
Niets is minder waar. Hij ging naar
Banyumanik, een desa tussen Sema
rang en Ungaran, waar een nieuw
wooncomplex is verrezen van volks
woningen. Hier hoopt hij de pastorale
zorg voor ongeveer 350 gezinnen op
zich te nemen, en voor hen steentje
voor steentje een eigen kerkje te
bouwen
Maar voor die pastorale zorg zal hij
geregeld moeten rondgaan, en ook
dikwijls naar Semarang gaan. Evenwel
geen dienstauto H.6 (met chauffeur)
meer; die blijft bij hét bisdom. Dus
verscheen de kardinaal op het buro
van de verkeerspolitie - denkelijk tot
hun grote verbazing - om als eenvoudig
burger een rijbewijs te vragen voor
een motorfiets.
Jazeker, als pastoor van Klaten had hij
een zware BMW waarmee hij alle sta
ties in de verre omtrek afging. Maar
nu heeft hij genoeg aan een kleine
"Honda bèbèk"; dus is een rijbewijs
C. (SIM.C.) voldoende.
De inspecteur acht een examen niet
nodig, en gaat dadelijk over tot het
uitschrijven van het verlangde bewijs'
Terwijl hij er op wacht, ziet de kardi
naal kans om onder het genot van zijn
onafscheidelijke krètèk de aanwezige
agenten een kleine "preek" te geven
over hun taak de verkeersveiligheid zo
goed mogelijk te verzorgen
Zo is onze Indonesische "kardinaal-in-
ruste"M.F.
13