moessQn
^Bali
Waarom ik graag in Bali ben
Is, daar ik geen enkel oord meer ken
Waar natuur en mens zo zijn verbonden
De dood en 't leven elkaar vonden.
Daar is de rust - rijkdom aan kleuren
Het brede strand - de sfeer - de geuren
De Poera's tussen 't groen verborgen
Het goudgeel licht - vroeg in de morgen
Dorpjes als Bangli, Kelunkung
Het Batoermeer - de reus Agung
Een sprookjestempel - op Tanah Lot
Eén met de natuur of één met God
Ach ik weet niet meer, wat ze me zeiden
Ik denk geloof, gewijd aan beiden
Een vroomheid, innig - vol overgave
De dansen - komend tot extase
Na bange angsten voor demonen
Bevrijdend plots de lach kan komen
Maar wat mij nog het meeste treft
Dat is, dat heel dit volk beseft
Dat al 't jachten, ploetren, streven
Naar geld, naar macht nog in dit leven
Zo zonder nut is, leeg en voos
In feite ziek en zinneloos
Men 't leven als geschenk beschouwe
Met al de vreugden en de rouwe
Door 't diep geloof in hogere waarden
De dood in wijsheid te aanvaarden.
Zo hou ik van dit volk, dit land
Zo begenaagd van Hoger Hand
En hoor ik dan van vele anderen
Dat ook dit Bali zal veranderen.
Breng ik d'Agung een offerande
Beveel haar lot dan in zijn handen.
BEN SNIJDERS
3
Sawahlandschap bij Tampaksiring.
In 1972 was ik even terug. Lamaks en
tjiliks bestellen voor ons jubileum
feest. Wat was Bali veranderd Gla
mour, luxe, een "eigen" Bali-stijl, voort
gevloeid uit de wensen van de touris-
ten. Onvoorstelbaar veel winkeltjes,
wanhopig veel artikelen, kunst en
kitsch.
Onze gastvrouw is een rijke dame die
aanhoudend praat over het verhuur van
een mooi huis dat ze bezit, een paar
kilometer van Sanur af. "Daar heb ik
ook gewoond" zeg ik met misplaatste
bescheidenheid. "Waar dan?" We rij
den langs de oude plaats waar eens
mijn goeboek stond. De goden zij
dank, het huis staat er niet meer, alles
volgebouwd met warongs, huisjes.
"Was het een mooi huis?" vraagt mijn
gastvrouw. "Nou", zeg ik, "niet zo
mooi als het uwe!" Haar huis heeft 4
slaapkamers, een grote lounge, air
conditioned, twee frigidaires, een bar,
een vijver, garage voor 3 auto's. Ze
vraagt er maar 500,huur voor in
de maand, het zal nu wel 1000,
zijn of meer. Mijn "huis" kostte
1000,plus de grond, het had ener
giebesparende AC doordat het enige
grote vertrek van onder en boven open
was. 's Avonds zaten de kippen op de
hanebaiken boven en liepen de mui
zen van onder in en uit. En 's morgens
was het net andersom, dan liepen de
kippen in en uit en sliepen de muizen
boven onder de daklijsten.
Heb ik ooit van Bali gedroomd? Wei
neen. Een droomeiland? Nooit aan ge
dacht. Ja, ik denk nu nog wel eens aan
de tochten die ik met Tjalie gemaakt
heb in die paar maanden dat hij er ook
was. Eenzame tochten per busje of
opelette. Geen sterveling te zien in de
bergen tot voorbij Baturiti, Bedugul. In
de Westmoesson, regens, koud. Met
alleen een arme bevolking, want Bali
is in de binnenlanden werkelijk arm -
die je totaal niet kan verstaan.
Dat is het stukje werkelijkheid dat
ik het best onthouden heb van Bali.
I won't be seeing you.
LILIAN DUCELLE
Wegens inventarisatie is MOES
SON GESLOTEN vanaf 24 dec.
1981 tot 4 januari 1982. Toko en
Boekhandel voeren geen bestel
lingen uit, U kunt wel telefonisch
of schriftelijk blijven bestellen.
Ook de redactie en de adver
tentie-afdeling blijven telefonisch
bereikbaar.
ONAFH. IND. TIJDSCHR., 26e JAARG. No. 9
Verschijnt de 1ste en 15e van
iedere maand.
Opgericht door
TJALIE ROBINSON (1911-1974)
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE
ERVARINGEN IN DE GORDEL VAN SMA
RAGD NIEUWE INTERESSEN IN NEDER
LAND TE WEKKEN VOOR DE TROPEN-
GORDEL.
Prins Mauritsl. 36, 2582 LS 's-Gravenhage.
Telegramadres: Robinson BV Den Haag.
Tel. 070 - 54 55 00 54 55 01 - Postgiro 6685
of A.B.N. Den Haag Rek. No. 51.56.15.730.
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tjalie Robin
son BV.
Directie: L. Ducelle.
Prijs per nummer f 3,25
Abt. voor Nederland en Europa:
halfjaar f 32,jaar f 64,
Abt. buiten Europa (zeepost): 1/2 jaar f 36,
Abt. buiten Europa luchtpost:
Australië en Nw. Zeeland f 109,50, Indone
sië, Zuid-Afrika, Zuid Amerika, Maleisië,
Singapore en India f 93,50; Canada, Ver.
Staten, Suriname en Antillen f 81,50.
Het correspondentie- en betalingsadres voor
Amerika is Mrs. R. Cohen-Top. P.O. Box
1724, Pahoa, Hawaii 96778, tel. (808) 965-
8167.
PLEASEUw check op naam stellen van
Mrs. R. Cohen en NIET op Moesson of
Tjalie Robinson BV. In USA niet bekend I
Abonnementen bij vooruitbetaling.
Advertenties kunnen zonder opgaaf van
redenen geweigerd worden.
De directie behoudt zich het recht voor om
bepaalde redenen abonnementen te be
ëindigen of aanvragen te weigeren.
Redactie en vaste medewerkers:
Lilian Ducelle, J. H. Ritman, W. Doeve, Dr.
H. J. de Graaf, Rogier, Ralph Boekholt, Har-
ryet Marsman (Plantersvrouw), Ems I. H. van
Soest, Poirrié.
Eindredaktie en opmaak:
Ch. J. A. Manders.
Administratie/Boekhouding:
Th. M. A. Scheulderman.
Abonnementen: Mevr. E. van Hout-lntveld.
Advertenties: Mevr. H. Wouterse.