Heeft het verleden ons werkelijk
niets meer te vertellen?
Atjehers
Palembangers
Sasakkers
Dayakkers
Makassaren
Toraja's
Tong-tongTong-tong.
Het lijkt of ons Indisch verleden alleen nog maar op de boekenplanken van het
antiquariaat te vinden is, of op de vlooienmarkt. Want niemand schijnt zich daar
nog mee bezig te willen houden. De progressieve maatschappijhervormers
vertellen ons dat wij in Indonesië alleen lelijke dingen hebben gedaan. Dat wij
om gewin het volk hebben geknecht en uitgebuit I En daarom vinden wij ze nu
op een hoop geveegd, de lijvige delen van encyclopediën van Ned. Indië en
de gedegen verhandelingen over land en volk, geschiedenis, bestuur, bedrijf en
samenleving in Nederlandsch-lndië. Naast boeken over de Staatsspoor- en
tramwegen in Ned. Indië van 1875- 1925, en De Voeding in Ned. Indië van Dr.
C. L. v.d. Burg. Tot de Japanse inval hebben Nederlandse onderzoekers van
naam, maar ook amateurs die van een speciaal onderwerp een nauwkeurige
studie hadden gemaakt, vol aandacht en liefde voor het onderwerp, boeken vol
geschreven. Studiën over elk denkbaar onderwerp onder de tropenzon. Dr. K.
W. Dammerman: Landbouw en Dierkunde van Oost-lndië; K. Heyne: De nuttige
planten in Ned. Indië; Dr. Felix Kopstein: De Javaansche gifslangen, enz. enz.
rijen, ja bibliotheken vol. Zij schreven de resultaten en bevindingen op van een
eigen speciale studie, of schreven uit de praktijk van wat hun werk was, want
- en dat is iets om trots op te zijn - de proefstations in Indië waren de beste
ter wereld.
In de Indische archipel, die in lengte
Yb deel van de omtrek van de aarde
omvat, zorgden de Nederlanders 300
jaar lang als politieagent voor de vrede-
Het Statistisch Zakboekje geeft ons
wat cijfers over deze verschillende
Deze studiën behoren eigenlijk in een
nieuw te bouwen Indisch museum be
waard te worden, omdat het Museum
voor de Tropen kennelijk niet meer
wil getuigen van het Indische verleden.
Deze boeken loochenstraffen de zo in
de mode liggende kreet dat de Ne
derlanders naar Indië zijn gekomen
onder het motto: Snel je zakken vullen
en wegwezen!"
En omdat wij toch met oude boeken,
die nog zoveel nuttige zaken, voor
Indonesië vooral, bevatten, willen wij
een oud boekje uit de kast pakken:
Het Statistisch zakboekje van 1941.
Sedert 1935 publiceerde het Neder
lands-Indische Centraal Bureau voor
de Statistiek jaarlijks een "Statistisch
zakboekje". Door de oorlog met Japan
vond de uitgave van de 1941 editie
pas in 1947 plaats.
Uit dit boekje willen wij zo nu en dan
wat gegegvens halen, die ook voor
onze lezers nuttig kunnen zijn. Mis
schien om op te frissen wat reeds ver
geten was, en nuttig misschien ook
om bij de hand te hebben, wanneer
buurman bij u op bezoek komt. De
goede man denkt nog altijd dat de
Indische archipel zoiets is als de wad
deneilanden langs de noordkust. En
als u het hebt over een planter (die
een areaal onder zijn hoede heeft als
de provincie Utrecht), denkt hij immers
aan de plantsoenarbeider in het parkje
bij u aan de overkant (historisch).
Dit is dan alvast iets om aan uw buur
man te laten zien. De kaart van In
donesië over de kaart van Europa ge
drukt. De grootste afstand van west
naar oost is 5.000 km., wat gelijk is
aan de afstand van de westkust van
Ierland tot de zuidkust van de Kas
pische Zee.
Wij hebben nog meer cijfertjes voor u,
die wij hier gaarne doorgeven. Toen in
1930 de laatste volkstelling werd ge
houden, werden er 59.138.067 Indone
siërs geteld en 208.269 Nederlanders.
Een verhouding van 284 1. Het zou
voor de Nederlanders slecht afgelopen
zijn, wanneer de Indonesiërs op een
goede dag in het verleden besloten
zouden hebben om de blanda's er uit
te gooien. Want het leger was niet zo
bijster groot. In vredestijd telde het
ongeveer 40.000 man beroepsperso-
neel, en dat bestond voor het grootste
deel uit Indonesiërs.
Doch men moet voor ogen houden dat
wanneer wij nü spreken over HET In
donesische volk, dit vóór de tweede
wereldoorlog nog een fictie was. Want
op de talloze eilanden en eilandjes
leefden rijk geschakeerde ethnische
groepen en stammen, allen met eigen
zeden en gewoonten, vaak ook met
een eigen taal, die onderling evenveel
van elkaar afweken, als het Grieks van
het Nederlands. Wat dacht u? Deze
groepen waren onderling voortdurend
verwikkeld in stammenoorlogen. Waar
om zouden zij minder vechtlustig zijn
dan andere volken. Wij hebben altijd
een vraagteken gezet achter de po
ëtisch wel aardig klinkende phrase
van "Het zachtste volk ter aarde"
volksgroepen (volkstell
Javanen
Soendanezen
Madoerezen
Minangkabauers
Boeginezen
Bataks
Balinezen
Jakartanen
Maleiers
Bandjarnezen
En tot slot stammen die
niet apart genoemd wor
den, maar geteld zijn on
der "Andere groepen"
ng 1930)
27.808.623
8.594.834
4.305.862
1.988.648
1.533.035
1.207.514
1.111.659
980.863
Totaal
953.397
898.884
831.321
770.917
659.477
651.391
642.720
557.590
5.641.332
59.138.067
Tjalie hamerde het er in: "Mensen blijf
getuigen van het goede dat wij in In
donesië hebben gedaan!" En dat willen
wij blijven doen door zo nu en dan op
de Tong-Tong te slaan.
"Er zijn natuurlijk ook goede din
gen door de Nederlanders gedaan.
Zestig procent van de tegenwoor
dige ambtenaren in Indonesië heeft
een Nederlandse opleiding ge
had".
Dit zei de ex-commandant van de
Siliwangi-Divisie Ahmen Kosasih, de
Ambassadeur van Indonesië in Den
Haag, tijdens een interview.
Deze verklaring zal de progressieve
pers wel niet zo leuk hebben gevon
den.
W.D.
De kaart van Indonesië over de kaart van Europa gedrukt.
4
