MON AMOUR (op
brachten de avond bij mijn agenten
door, in de woning van mijn anak mas.
Ze hadden een feestmaaltijd voor ons
klaargemaakt en iedereen liep in en
uit. ledereen kwam ons de hand druk
ken, mannen, vrouwen en kinderen, 't
Was geweldig.
Toen we de volgende morgen, klaar
voor vertrek naar het vliegveld, in de
hal van ons hotel stonden zagen we
vele busjes voor het hotel stoppen.
Het waren onze mensen uit Base-G die
ons naar het vliegveld weg wilden
brengen. In een colonne van taxi's en
busjes brachten ze ons weg. Het af
scheid op het vliegveld was enorm,
we kwamen als het ware tijd tekort om
al die handen te schudden. Daarna
bleven ze in de brandende zon wach
ten totdat we de vliegtuigtrap beklom
men en in het vliegtuig verdwenen.
Toen we vertrokken en het vliegtuig
het luchtruim koos, lieten we een
wuivende massa achter. En terwijl mijn
vrouw door een van de raampjes naar
het achter ons latend Sentani en het
Sentanimeer keek, dacht ik: Wanneer
zie ik jullie weer".
In Biak vonden we gauw en gemakke
lijk een goed hotel en niet duur. Hier
bleven we een nachtje om de volgen
de dag per Marpati vliegtuig naar Ma-
nokwari te gaan. In Biak ontmoetten
wij ook enkele agenten uit het verle
den, w.o. mijn tweede man. En ook
hier werd het een geweldige dag.
De volgende dag waren we in een uur
vliegen in Manokwari. Uit de lucht leek
niets veranderd, maar toen we een
maal in Manokwari waren herkende ik
niet veel terug. We bleven er drie da
gen, drie mooie heerlijke dagen, waar
ik ook vele agenten ontmoette.
Ook hier was het oude kerkhof aan de
Fanindieweg onherkenbaar geworden.
Vuil, vies en overwoekerd door meters
hoog onkruid en glagah. Ook hier heb
ben we uren naar het graf van mijn
vader moeten zoeken en ik stond
reeds op het punt om weg te gaan,
toen een van de anderen die met ons
waren meegegaan het graf vonden.
Ook hier heeft men het kerkhof leeg
geroofd, vernielingen aangericht en
marmer en tegels weggesloopt. Het
kerkhof in Pasirputih was daarentegen
wel onderhouden, maar ook hier heeft
men vele graven vernield door marmer
etc. weg te halen. De oorzaak hiervan
is, naar men ons later vertelde, dat
marmer heel veel geld opbrengt, zo
dat het niet te verwonderen is dat men
alles wat marmer is heeft weggehaald.
Door gebrek aan tijd zijn we helaas
niet overal geweest, maar hebben toch
gedurende ons driedaags verblijf in
Manokwari genoten.
Naast geluk had ik ergens ook wroe
ging. Want tijdens ons verblijf in N.G.
dachten we automatisch ook vaak aan
het verleden. In gedachten zag je de
kolonisten weer, je eigen familie, die
met bloed, zweet en tranen in feite
N.G. gemaakt hebben tot wat het nu
is. De vele vruchtbomen die ze toen
geplant hebben en waarvan ze nog
niet hebben kunnen genieten, staan nu
vol in bloei. Wat vroeger niet te krijgen
was, kun je nu overal volop kopen.
Allerlei soorten vruchten van mangga
tot djambu, van doeren tot advocaat
en van nangka tot peté, alles is er te
koop. Niet uit Indonesië geïmporteerd,
maar allemaal ter plaatse groeiend.
Door de kolonisten geplant.
Er is in Irian veel gebouwd. Op het ge
bied van de zoet- en zoutwater visse
rij is er veel gedaan. Overal langs de
kust tref je zero's aan en vele visvij
vers heeft men aangelegd en vis uit
andere eilanden van Indonesië gepoot.
Zowel in het vroegere Hollandia - bij
Entrop - als in Manokwari vind je vele
meubelfabrieken waar de mooiste
meubels worden gemaakt.
En ook hier is de televisie tot diep in
het oerwoud doorgedrongen, allerlei
soorten tref je er aan en veelal van
Japans fabrikaat, ze worden door elek
triciteit jammer dat deze regelmatig
uitvalt - batterijen en/of accu's ge
voed.
In de vele winkels die er zijn is er van
alles te koop, in sommige zelfs nog
meer dan in de winkels hier in Neder
land. Helaas is het merendeel van de
vele artikelen slechts voor een be
paalde groep te koop, een andere
groep mag er slechts naar kijken om
dat die de middelen daarvoor niet be
zit. In groepjes zie je ze dan voor de
winkels staan en naar al dat moois
kijken en zij denken daarbij ongetwij
feld - net als wij - aan vervlogen tijden.
De malaria heeft men nog steeds niet
onder de knie en deze zo gevreesde
ziekte maakt nog altijd vele slacht
offers, vooral onder de kinderen. De
hiervoor benodigde medicijnen zijn er
wel te krijgen maar peperduur en voor
de gewone man niet te betalen.
Vele oud-Gouvernementsambtenaren
hebben ondertussen de pensioenge
rechtigde leeftijd bereikt. Velen dié we
gesproken hebben klagen echter over
de pensioenregeling. Ze ontvangen nl.
over de jaren dat ze bij het voormalig
Ned. Gouvernement hebben gewerkt
en waarvoor ze toch maandelijks hun
pensioenbijdrage hebben gestort, nu
geen stuiver. Kortom: ze ontvangen
slechts pensioen over de Indonesische
jaren; naar de z.g. Nederlandse jaren
kunnen ze fluiten. En aangezien zij de
inhoud van de Nederlandse en Indo
nesische overeenkomst van 1962 niet
kennen, staan zij nu "in de politieke
kou". Wie van U lezers kent deze
materie, misschien dat we met uw ken
nis deze mensen kunnen helpen.
(lees verder volgende pagina)
Visite, visite, soms vrees ik visite,
het soort dat hier aanbelt, dat praat toch zo hol;
Ze blijven maar temen, van sponzen en zemen,
ze vragen mijn mening, maar ik heb geen lol
O mon Amour O, lief Insulinde
Zend ons wat zon - en ga niet voorbijwees mijn
visite, visite, jij bent pas visite
Vertoon mij je film en vertoon mij je pracht
Ik wil je niet ruileni ik kan om je huilen,
zoals in m'n dromen, m'n dromen vannacht
Visite, visite en ik mag niet schieten,
geen mens hoort me aan en toch zit ik zo vol;
Daar komt weer zo n dame, met spul voor de ramen,
ze vraagt naar mijn mening, maar ik heb geen lol
O mon Amour O, lief Insulinde
Zend ons je beeld - en ga niet voorbijwees mijn
de wijs van: "Visite")
visite, visite, word gauw mijn visite
Ik heb al die jaren steeds aan je gedacht
Ik open m'n deuren, ik blijf om je treuren,
zoals in m'n dromen, m'n dromen vannacht
Visite, visite, ik wil graag visite
Voor hen die mij lief zijn is niets mij te dol;
Kom op, Tempo Doeloe en wèg boeloe-boeloe
Gezellig zo samen, wat heb ik een lol
O mon Amour O, lièf Insulinde
Diep in ons hart - ging jij nooit voorbijblijf mijn
visite, visite een zonnige rite
Een glimlach, een traan en een mond vol kwee-kwee
Straks gaan we weer dromen, van bergen en stromen,
van liefde en jeugd in ons land overzee...
HELLY v. BRINK-EWEG
9
