Horizon
BIJ DE VOORPLAAT
Ziehier het Nederland-nummer. Zoals beloofd is het geen gemopper geworden,
niet omdat de redactie driftig heeft zitten strepen en schrappen, maar omdat de
bijdragen mild van toon waren. Negatieve ervaringen werden vergeten of teniet
gedaan door latere goede en prettige contacten en belevenissen. De meesten
hebben hier hun draai gevonden en zijn tevreden. Indië is een dierbare herinne
ring. Wie zou nu nog durven zeggen dat de integratie van Indische mensen niet
gelukt is en dat van assimilatie geen sprake is? Ik kijk wel uit, kost me een paar
boze brieven en Moesson enkele opzeggingen. Laat ons blij zijn dat alles pais
en vree is, al heeft het ons verwonderd dat hetgeen wij hadden verwacht is
uitgebleven
Zou Nederland in dit speciale nummer
geblazen moeten worden? Zou uitge-
wijd moeten worden over de plaats
van Indo's tussen Nederlanders en
alle andere bewoners van dit land
Het toekomstperspectief voor Neder
landers, Indo's en de hele mensheid,
had dat aan de orde moeten komen
Het heden is moeilijk te beschrijven.
Verhalen, artikelen over vroeger, Indië
of de begintijd in Holland of waar ook,
zijn rijkelijk voorhanden. Begrijpelijk
is dat want mensen hebben afstand
genomen van gebeurtenissen en uit
herinnering vertellen is makkelijker
(en vaak gezelliger) dan praten over
hetgeen je NU meemaakt. Immers, we
zitten er midden in. Alles en iedereen
doet en beweegt, wat wil je dan zeg
gen, laat staan schrijven over nu.
Straks over 20 jaar zal in Moesson
geschreven worden over nu. Dit werpt
natuurlijk de vraag op of ons blad tot
dan moet wachten om het onze te
zeggen over hetgeen ons toch - of we
willen of niet - aangaat, namelijk het
leven hier en nu. Geenszins, laat nie
mand zich weerhouden, vooral de
critici niet, die ons regelmatig laten
weten dat Moesson niet actueel ge
noeg zou zijn. Nu klinkt het voorgaan
de alsof we niet blij zijn met dit num
mer. Integendeel, het is een eerlijke ge
tuigenis van mensen over hun ervarin
gen, waard om opgetekend te worden.
Staat U me thans toe U mee te nemen
naar een rots.
Ga met me mee naar een rots, laten
we naar boven klimmen en op een
plateau zwijgend de horizon zoeken.
A la Zeb Macahan of John Wayne enz.
die een grootse natuur aanschouwden
en een nieuw leven opbouwden in een
nieuw land, daarbij schurken en ban^
dieten meedogenloos straffend want ze
wilden dat het nieuwe leven goed zou
zijn. Pioniers waren het, bereiders van
een beter leven. Maar goed, ook zij,'
zijn slechts helden van het witte doek,
fantasiefiguren van een schrijver, maar
ontleend aan de werkelijkheid, een
vergane werkelijkheid.
Opnieuw: laten we de horizon zoeken.
Zie iets machtigs, zie onbegrensde
mogelijkheden, heb vertrouwen in de
mensheid, ervaar de kracht om te wer
ken, te bouwen en zo nodig te strij
den. Geloof in de toekomst. Ofwel,
voel de uitdaging van het leven, dat
je een eerlijke kans wil geven om te
overleven en meer dan dat, om een
gelukkig mens te zijn. Wat ik maar
wil zeggen is dat zo'n wijdse blik en
zulke onbegrensde mogelijkheden ons
tegenwoordig niet meer gegeven zijn.
Je ziet de horizon niet, maar je kijkt
strak voor je uit, de aandacht slechts
gericht op wat je wilt doen, waarvan
je wilt genieten enz. Dat enge is op
dat moment je geluk, je doel. Zou je
om je heen kijken, dan maak je je
kwaad, word je verdrietig, ga je je
ergeren, word je doodziek.
Je kiest dus voor een smal paadje
anders verpest je je leven. Eigenlijk
doen anderen dat, maar waarom zou
den zij rekening houden. Ook zij kijken
strak, leder op weg naar zijn doel of
wat daar voor door moet gaan, zich
niets aantrekkend van niets en nie
mand. Wat is het gevolg van zo'n hou
ding? Egoïsme, in jezelf gekeerd raken,
kortzichtigheid, angst of wat? Mis
schien is één ding zeker; je voelt je
niet prettig. Bedreigd is het woord
niet, opgejaagd ook niet. Gedwongen,
misschien is dat wat ik in dit nummer
wil zeggen van (vele) Indische mensen
in Nederland. Gedwongen een hele
hoop - vaak heel gewone - dingen
niet te doen of op een bepaalde ma
nier te doen om je min of meer gelukkig
te wanen, maar je weet beter. Inter
preteer je dit positief, dan kun je stel
len dat Indische mensen op een In
dische manier bezig zijn Indisch te
leven in Nederland: rustig, bijna on
merkbaar en zelfs zou je kunnen stel
len, dat met verve gewerkt wordt aan
behoud van identiteit.
Ben je minder positief, dan zeg je dat
we tegen alle verdrukking in onszelf
trachten te blijven.
Holland is Indië niet en Hollanders zijn
geen Indische mensen. That's clear.
Zij denken anders, voelen, willen an
ders. Dat is logisch, dat is goed. Neemt
niet weg dat het jammer is - wat heet
jammer - dat we ons hier - waar eigen
lijk wel - nooit op een plateau kunnen
wanen om de horizon te zoeken, al
weet je bijvoorbaat dat die in deze tijd
niet meer gevonden zal worden, maar
alleen het gevoel om te KUNNEN
zoeken. Amen. RALPH BOEKHOLT
ZOET, ZUUR EN PEDIS
U zult deze aardige appelverkoopsters ongetwijfeld zelf wel eens gezien hebben
op de pasar in Batu (Oost-Java). Prachtige blozende appels home-grown in de
omgeving van Batu, Songgoriti, Selecta. Lekkere, stevige vruchten, sappig zoet
zuur. De prijs in overeenstemming met de grootte, omgerekend niet eens veel
duurder dan de Betuwe-appeltjes. Eten de Indonesiërs zelf nu wel appels? Ja
zeker, en niet eens alleen als status-dessert, want daarvoor koopt men toch
liever de import appel uit Australië. Onbegrijpelijk. Als ik van appels zou houden
dan zou de Batu appel mijn favorite zijn, heerlijk voor roedjak ook nog.
Treurig alleen dat voor de appelboom
gaarden de djeroek keprok en manis
het veld moesten ruimen. Hier en daar
nog wel een tuin, maar overigens is
het alles appels wat de klok slaat.
In de plaats van de (altijd stil) staande
klok in het stadscentrum staat trou
wens ook een reuzen appel als sym
bool van Batu's welvaren.
Vinden de appels het nu leuk in Indo
nesië? Is ze nooit gevraagd. Evenmin
heeft men aan mij ooit gevraagd of ik
Nederland leuk vind, dus neemt men
vanzelfsprekend aan dat dat zo is.
Toen ik hier kwam, op de kop af 30
jaar geleden, nam ik gedegen kennis
van land en volk mee. Believe it or
not, allemaal op school geleerd Niet
alleen Willem van Oranje en Floris de
Vde kende ik, maar ook Peerke en
zijn kameraden, Afkes tiental, Joop ter
Heul, de Canneheuveltjes (in Holland),
ik wist waar het "Verstopte huuske"
lag en Pietje Bel en Dik Trom zou ik
uit duizenden herkennen. Over de
Duitse bezetting wist ik (nagenoeg)
alles, het Dagboek van Anne Frank
had ik vele malen gelezen, ik wist
waar de Grebbeberg was en ik kende
zelfs een beroemde verzetsheld per-
APPELS EN DJAMBOES
"Tulpen in de Sahara,
Woestijnratten in de erwtensoep".
Deze regels doen in zotheid niet
onder voor het "Appels in Indone
sië, Indische mensen in Nederland",
onder de djamboe-voorplaat van de
vorige (15 mrt.) Moesson. Dat sloeg
natuurlijk nergens op en U moet
ongetwijfeld gedacht hebben dat er
een steekje los was geraakt bij de
Moesson-redactie. Weet U, telkens
als we iets moois voor ogen heb
ben, dan slaat het noodlot onver
wacht toe. We hadden de bewuste
regels bedoeld als schone bood
schap voor dit lndische-mensen-in-
Nederland-nummer, schuift de druk
ker per ongeluk de verkeerde om
slag in de machine.
Doet U mij een groot plezier: neem
een potje radeer-inkt of een stukje
wit papier en bedek die foute re
gels. Hoeft U zich nooit meer te
ergeren, als U tenminste van plan
bent de Moesson te bewaren.
Doen ja
2