De ambtenaar van Binnenlands Bestuur
een duizendpoot!
PEUTJOET
BESTUUR IN NED. INDIË (IV)
INBRAAK
KIMM Indische spekkoek
G.G. Jhr. C. H. A. van der Wijck (1893-1899)
Mr. Cornells Pijnacker Hordijk, 29 sept.
1888 tot 17 okt. 1893.
Jhr. Carel Herman Aart van der Wijck, 17
okt. 1893 tot 3 okt. 1899.
Willem Rooseboom, 3 okt. 1899 tot 1 okt.
1904.
Joannes Benedictus van Heutsz, 1 okt. 1904
tot 18 dec. 1909.
Alexander Willem Frederik Idenburg, 18 dec.
1909 tot 21 maart 1916.
Mr. Johan Paul, graaf van Limburg Stirum,
21 maart 1916 tot 24 maart 1921.
Mr. Dirk Fock, 24 maart 1921 tot 7 sept 1926.
Jhr. Mr. Andries Cornelis Dirk de Graeff,
7 sept. 1926 tot 12 sept. 1931.
Jhr. Mr. Bonifacius Cornelis de Jonge, 12
sept. 1931 tot 16 sept. 1936.
Jhr. Mr. Alidius Warmoldus Lambertus Tjar-
da van Starkenborgh Stachouwer, 16 sept.
1936, legde functie eind 1945 neer.
Dr. Hubertus Johannes van Mook, It. G.G.
begin dec. 1941 tot 25 mei 1942 en van 14
sept. 1944 tot 25 okt. 1948.
Dr. Louis Jozef Maria Beel, Hoge Vertegen
woordiger van de Kroon, 1 nov. 1948 - 3
juni 1949.
Dr. H. A. J. Lovink, Hoge Vertegenwoordiger
van de Kroon, 3 juni 1949-27 dec. 1949.
PAS VERSCHENEN
Rustplaats voor 2200 KNIL militairen
Dit nieuwe fotoboek met tekst (100
pagina's, waarvan 32 pagina's in kleu
ren) over het gerestaureerde kerkhof
Peutjoet bij Banda Aceh, is een uit
gave van de Vereniging Indische Ne
derlanders. Samengesteld door de
vice-voorzitter met medewerking van
Dr. Iskandar. De tekst met een voor
woord van Lt.-Gen. b.d. F. van der
Veen is tweetalig (Ned.-Eng.) en om
vat een namenregister van de sedert
1873 gevallenen. De netto opbrengst
van het boek is bestemd voor de
Stichting Peutjoet Fonds, waaruit het
onderhoud van Peutjoet wordt gefi
nancierd.
Prijs 25,na 1 aug. 1984 30,
Het boek is te bestellen bij de Pen
ningmeester V.I.N., Bouvigne 23 III,
1083 BP Amsterdam, gironr. 319381,
met vermelding Peutjoet-fotoboek. Evt.
ook te bestellen bij Boekh. Moesson.
door Victoria Kaulbach en Dr. J. J. C. H. van Waardenburg
Wat voor functies bekleedde de controleur B.B. in het voormalige Nederlands-
Indië Laten wij eens kijken wat hij alzo te doen had
Hij was chef van de Onderafdeling,
waarover hij het bestuur voerde. Als
onder-afdelingschef (1) was hij tevens
"Hoofd van Plaatselijk Bestuur" (2),
(H.P.B.) daar waar geen Assistent-
Resident deze functie bekleedde. Zijn
correspondentie ondertekende hij bij
voorbeeld met: "De Controleur van
de onderafdeling "Ogan llir" of met
Het H.P.B. van Tandjong Radja", de
hoofdplaats van de onderafdeling.
Als Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
was hij:
(3) Hoofd van de Politie; en (4) Amb
tenaar van de Burgerlijke Stand.
Als controleur waren zijn justitiële
functies:
(5) de Magistratuur, (6) Hoofd van de
Gevangenis; (7) Hulp Officier van Jus
titie bij het Residentie Gerecht; (8)
Voorzitter van de Inheemse Rechtban
ken.
Zijn functies bij Financiën waren
(9) het kashouderschap van zijn onder
afdeling; (10) de belastinginning in zijn
ressort; (11) regeling van de afkoop
van heren-dienstgelden en de inning
daarvan.
Ook was hij belast met (12) het onder
houd van wegen en (13) het onderhoud
van rivieren (Verkeer Waterstaat).
(14) Hij oefende het toezicht uit over
de Volksscholen en vervolgscholen;
(Onderwijs Eredienst); (15) toezicht
op de volksgezondheid, onder meer
pokken: vaccinatie (Dienst Volks Ge
zondheid).
U dacht zeker, dat deze taken nu wel
voldoende waren voor één persoon
U hebt het mis I Wij gaan gewoon door
met deze opsomming van functies van
de ambtenaar B.B. in het voormalige
Nederlands-lndië I
(16) Hij was belast met de controle op
de verkoop van zout en opium (Gou-
vernements Bedrijven); (17) Hij was
belast met het toezicht op de bepalin
gen van het Boswezen; (18) én van
L.andbouw en Veeteelt (Departement
van Landbouw); (19) Het houden van
toezicht op alle takken van Inlands
Bestuur behoorde tot zijn taak (B.B.);
(20) Het voorlichten van de boven hem
gestelde Bestuursambtenaren (B.B.);
(21) Hij moest leiding geven aan In
landse Hoofden en de bevolking (B.B.);
(22) Hij moest op de hoogte blijven
van de economische toestand van de
bevolking en de hervormingen in het
belang van de bevolking (Departement
Economische Zaken); (23) Hij moest
kennisgeven van het uitbreken van
epidemische ziekten (D.V.G.); (24) Hij
moest kennisgeven van alle branden in
zijn ressort (B.B.); (25) Hij was lid van
de Comissie Erfpachtsaanvragen (B.
B.); (26) Daar waar lokale Raden wa
ren, was hij Voorzitter van die Raad
(B.B.)
In één woord: Hij was aansprakelijk
voor ALLES wat zich in zijn ressort
afspeelde.
Hebben wij teveel gezegd? De Dui
zendpoot-ambtenaar
Op velerlei wijze wordt er ingebroken.
Dat staat in de krant te lezen. Wij be
leefden een inbraak die me is bijge
bleven. Misschien is het hier in Holland
ook wel eens zo gebeurd.
Onze buitendeuren waren voorzien van
een palang pintoe (een balk in ophan
ging). Zo'n deur is van buitenaf niet te
openen. Daar wist de dief wel raad op
bleek toen. 's Nachts blies hij een be
paalde bedwelmende stof (ketjoeboeng
- red.) door de kieren van onze slaap
kamers naar binnen. Groef een gat
naast de buitendeur, om vervolgens
naar binnen te kruipen. Slank en lenig
was hij vast. De dief ging met zijn buit
door de deur die notabene zo goed
was vergrendeld er vandoor.
We waren in de ochtenduren nog ver
suft. Zelfs onze waakhonden liepen
nog wat onzeker rond. De meest ge
dupeerden waren jongens die door de
Jappen in Batoeraden te werk werden
gesteld, voor wie we ruimte moesten
afstaan. De inbreker nam hun horloges
en kleding mee.
We hadden zó met de jongens te doen,
maar we hadden zelf niets meer. Din
gen die wat waarde hadden waren
reeds tegen voedsel geruild. Armoe
was troef. Onze Pa zat in het Jappen
kamp gevangen en onze Ma bleef met
zeven kinderen achter. Die verdrietige
dagen liggen gelukkig ver achter ons.
We hopen dat het de toen zo gedu
peerde jongens op dit ogenblik heel
goed gaat en dat ze gezond mogen zijn.
F. VAN HOUTEN-SCHIPPER (56)
Stort 21,op giro 158225 en
U ontvangt een spekkoek van
ca. 500 gram, in speciale ver
pakking, franco thuis.
"KIMM", Joh. Verhulststraat 98,
Amsterdam-Z. Tel. 020-72 84 61
13