poirrié
DE TIJDLOZE SCHOONHEID VAN INDONESIË
ZOALS U DIE KENT
EN ZOALS U ZICH DIE HERINNERT
Wegens de vakanties zal de ZATERDAG Toko en
Boekhandel Moesson op alle zaterdagen in JULI
GESLOTEN zijn. (21 - 28 juli). Op werkdagen zijn
Toko en Boekhandel dus WEL open van 9-4 uur.
van de missie. Zijn die goed diep ge
plaatst, dan moet men niet vrezen voor
de rest. Bloemen of vruchten van ons
werk zullen wij nooit zien, maar zij, die
jaren en jaren na ons zullen volgen,
zij zullen alles met voldoening kunnen
zien. Daarom moeten wij zorgen, dat
het gebouw goed gevestigd is en niet
op zand wordt gebouwd, want anders
zal het weldra terneder liggen". Zo
schreef een Zuster in 1859.
Toen op 6 april 1858 een tweede groep
van acht Ursulinen aankwam, kon aan
een tweede stichting gedacht worden.
Moeder Ursule vroeg aan de Zusters
wie voor de arme kinderen wilde gaan
werken. Zij kon een keus doen uit
allen, want allen boden zich aan. Er
werd een huis gekocht op Pasar Ba-
roe, groot genoeg voor het ogenblik
maar toch niet geschikt voor het doel.
Op 18 januari 1859 betrokken drie Ur
sulinen het huis: Zuster André, Zuster
Stanislas en Zuster Angèle; kort daar
na voegde Zuster Pélagie zich daar
nog bij. Zuster André werd als over
ste aangesteld. Anderhalve maand
werd besteed om de bijgebouwen tot
schoollokalen in te richten en het no
dige voor de klassen aan te schaffen.
Op de 2e maart werd de school ge
opend. Die dag telde men in de be
talende afdeling maar één leerling en
in de gratis-afdeling achttien leerlin
gen. Dit waren de beschermelingen
van de Sint-Vincentius Vereniging, die
destijds bij katholieke families waren
ondergebracht. Het viertal op Pasar
Baroe had de eerste tijd geen midde
len van bestaan.
Monseigneur en de twee priesters
gaven elke maand een milde aalmoes.
De Zusters namen naaiwerk aan, dat
in de gratis-afdeling van de school
afgenaaid werd en zo werd er wat
geld verdiend. Na het overlijden van
Mevrouw Nicolaas, kosteres van de
kerk, werd dat werk door de Zusters
overgenomen, waarvoor zij elke maand
"Als musicus kom je tegenwoordig zonder
video-clip nergens meer aan de bak."
van Gouvernementswege, in het begin
50,later 60,ontvingen. Ook
hielden zij elk jaar een loterij zonder
nieten, bestaande uit honderd stuks
handwerken, door de Zusters en kin
deren vervaardigd, tegen 10,het
lot.
Het huis werd al gauw te klein; in
september 1859 waren er al meer dan
zeventig kinderen, externen en armen,
'van allerlei soort", schreef een Zus
ter, "bruine, gele en zwarte, Maleyers,
Javanen, Afrikanen, enz."
De Overste zag naar een beter huis
uit, dat van Mevrouw Godefroid, het
enige particuliere huis op Weltevreden,
gelegen naast het postkantoor, in een
goede buurt en dicht bij de kerk. Ge
lukkig hoefde de koopsom niet contant
betaald te worden en kon men geld
opnemen. Kort daarna trof een zware
slag het kleine klooster van Pasar Ba-
roe. Na enkele dagen met koorts
stierf Zuster Stanislas op 30 oktober,
21 jaar oud. Noordwijk stond dadelijk
een Zuster af, een nicht van Mgr. Vran-
cken, Zuster Odilezij was "behoor
lijk geëxamineerd" door de School
commissie in Maastricht.
De Zusters verlieten op 7 februari
1860 het huis op Pasar Baroe voor het
meer geschikte gebouw op Weltevre
den. Er was gebrek aan alles en men
moest zich in alles behelpen. Het hele
jaar waren zij er bezig met bouwen,
herbouwen en het in orde brengen van
de schoollokalen. Verschillende ouders
hadden al herhaaldelijk gevraagd om
in Weltevreden een pensionaat te ope
nen. Monseigneur gaf er zijn toestem
ming voor, daar hij voorzag dat het
tevens een toevluchtsoord zou zijn
voor de kinderen, die hier en daar in
het binnenland van Java of op andere
eilanden verspreid woonden en zij hier
een degelijke en zorgvuldige opvoe
ding zouden kunnen genieten.
In 1861 kwamen er weer zes Ursulinen
van België en Nederland naar Java en
nu kon men de hand aan het werk
slaan voor de opbloei van het pensio
naat. In 1866 namen de Zusters de
zorg voor de weesmeisjes op zich die
toen in een huis van de Sint-Vincen
tius Vereniging door Mevrouw de we
duwe De Groot verzorgd werden. Voor
de oprichting van de gebouwen nam
men een Chinese opzichter in dienst.
Zuster Antoinette zou het toezicht hou
den. Niets ontging aan de blik van dit
rappe Zusterke, bij de ontvangst van
de bouwmaterialen, bij de uitbetaling
van het werkvolk stond zij op haar
post. Half maleis, half hollands spre
kend, gaf zij haar orders aan metse
laars en timmerlieden. De Chinees, met
zijn altijd lachend gezicht, onderwierp
zich aan haar leiding, wel wetend dat
het Zusterke hem op de vingers keek.
In 1877 waren er scholen en slaap
zalen waar eerst wagenkamers, paar
denstallen en bediendenwoningen van
het grote herenhuis geweest waren.
Uit de achtergalerij kwam men links in
een 80 m lange galerij, die de voorkant
van de klaslokalen tegen de felle zon
en de tropische regen moest beschut
ten. De galerij en de klassen waren
met rode plavuizen bevloerd. Alleen
de voorkant had een bovenverdieping,
een houten getimmerte, dat voor slaap
zaal, linnenkamer en ander gerief van
de pensionairen dienen moest. Tegen
over deze uit steen opgetrokken ge
bouwen stond een 80 meter lange
houten loods met wanden van gevloch
ten bamboe die voor naaikamer, eet
zaal, keuken, magazijn, enz. dienst
moest doen en waarin ook de wees
meisjes onderdak gebracht werden.
Deze loods was evenals de klassen
door een brede galerij met het hoofd
gebouw verbonden. Dit was de eerste
school, het eerste pensionaat van Wel
tevreden, eenvoudig maar doelmatig,
ruim en goed geordend en voor die
dagen goed en aanbevelenswaardig.
(slot volgt)
48 Prachtige ansichtkaarten naar kleurendia's van
R. L. Mellema, H. van Lawick van Pabst en Rogier
Vruchten, bloemen, bomen, bergen, taferelen van stad en
land in een weelde van kleuren I
Een ideale wenskaart voor elke gelegenheid.
3 Kaarten voor 2,50 plus f 0,70 porto. Bij 6 kaarten f 1,40 porto,
bij 12 kaarten f 2,10. De complete serie van 48 voor f 32,50 INCLU
SIEF PORTO. Bij bestelling zorgen wij voor een gevarieerde selectie,
tenzij U bepaalde voorkeur opgeeft.
TOKO MOESSON - Tel. 070 - 54 55 00 - Giro 6685
23
