poirrié
O
/I
Indische spekkoeken
(Vervolg: "Prambanan")
Bandawasa mocht het rijk van Ratoe
Baka besturen, doch werd direkt ver
liefd op diens dochter, prinses Lara
Djonggrang. Deze bleek niet onge
voelig voor zijn aanzoek, doch stelde
voorwaarden, hij moest in één nacht
duizend heiligdommen vervaardigen
zomede twee diepe putten graven. Dit
waren de naar deze dame genoemde
tempels. Onvervaard ging Bandawasa
aan de slag en inderdaad slaagde hij
er in om het onmogelijk lijkende werk
bijna te voltooien. Om half vier in de
morgen waren de putten klaar én 995
tempels. Doch een dienaar der prinses
bewoog een paar Javaanse meisjes
om voor dag en dauw rijst te gaan
stampen. Alle toekangs meenden nu,
dat de dag was aangebroken en staak
ten het werk, met het gevolg, dat bij
het opgaan der zon nog vijf tempels
ontbraken. De teleurgestelde vrijer
werd nu woedend en zwoer, dat het
voorwerp zijner liefde in steen mocht
veranderen, hetgeen prompt geschied
de. Vandaar het prachtige Doerga-
beeld in een der kapellen van de
hoofdtempel. Natuurlijk had hij direkt
spijt, want met een stenen geliefde
valt niet veel te beginnen.
Een andere lezing vertelt, dat er geen
vijf tempeltjes, doch één beeld ont
brak, zodat deze stenen Doerga - Lara
Djonggrang - de leemte aanvulde. Zo
kreeg Bandawasa tóch zijn zin, doch
niet het voorwerp zijner genegenheid.
Tot zo ver dit kleurrijke, doch weinig
betrouwbare vertelsel. Wellicht bevat
het de herinnering aan een strijd tus
sen twee kratons, die van Ratoe Baka
en die van Pengging, lang lang gele
den. Laten wij hopen dat nog eens
naarstig onderzoek der stenen monu
menten, bouwwerken en beschreven
stenen, ons betere, betrouwbaarder
berichten mogen geven.
Gelijk reeds werd gemeld, kwam er in
930 een einde aan Midden-Java's gou
den eeuw. Ruim vijf eeuwen zou de
grote Javaanse Kraton in Oost-Java
blijven, het laatste die van Madja-Pait,
dat in 1527 te gronde ging. Alle prach
tige heiligdommen van Midden-Java
werden in de steek gelaten, Boeddhis
tische én Hindoeïstische. Er zijn geen
berichten meer over. De bouwwerken
zullen in die tijd vervallen zijn, daar
niemand er meer naar omkeek. Daar
kwam nog de hevige aardbeving van
1584 bij, waardoor de torenhoge top
pen der tjandi Lara Djonggrang omlaag
stortten en de tussenruimten met puin
vulden. Ook de aardbeving van 1867
zal de restanten niet veel goeds heb
ben gedaan. En toen ontwikkelde zich
op het puin de weelderige tropische
plantengroei.
Zo kreeg het tempelterrein het uiterlijk
van een begroeid heuvellandschap,
waar slechts de hoogste tempelruïnes
bovenuit staken. De grote tempelka
mers stortten in en enkel de kleine
kapellen daaromheen bleven deels
nog toegankelijk, b.v. die van Sjiwa s
gemalin Doerga, bij de bevolking als
Lara Djonggrang bekend. De eenvou-
digen vereerden dit beeld en offerden
er bloemen of bestreken het met gele
zalf (boré), vooral trouwlustige jonge
meisjes of getrouwde vrouwen, die op
kinderzegen hoopten. De officiële
naam der tempels, welke deze ook
moge geweest zijn, werd vergeten, en
men sprak van de tjandi Lara Djong
grang. (wordt vervolgd)
ONZE "POEKOEL TEROES POT"
(Stichting Steunfonds Tijdschrift
Moesson
Het feitelijke saldo per
1-1- 83 op de Rijkspost
spaarbank bedroeg 111.279,71
In 1983 aan Tjalie Robin
son BV van lezers ont
vangen bedragen 12.637,60
Rente van R.P.S. rekening
no. 98824348 7.027,01
Rente van elders belegd
kapitaal 5.512,50
Gedeeltelijke aflossing
van het belegde kapitaal 2.500,
Saldo elders belegd ka
pitaal M 90.000,
228.956,82
Inschrijvingskosten bij
Kamer van Koophandel
en Fabrieken
58,50
f 228.898,32
Het saldo van de R.P.S.
rekening no. 98824.248
waarop alle Poekoel Te-
roes bijdragen worden
gestort gaf een saldo per
31-12-"83 van 136.687,90
Van door Tjalie Robinson
BV in 1983 van lezers
ontvangen bedragen ad
12.637,60 werd eerst in
1984 op rekening No.
98824.248 overgeschre
ven I, 2.210,42
Ons reservefonds voor moeilijke dagen
Moesson wil geen subsidie. Het wil voort
bestaan alleen als U dat wilt. Met uw steun
poekoelen wij teroes
Hieronder laten wij, onder hartelijke dank
zegging aan alle schenkers, de verant
woording volgen van de giften die zijn
binnengekomen voor het reservefonds voor
Moesson over mei 1984.
Zr. A. M. Bontekoe 25,—; W. Boverhof
25,A. Burg 10,A. M. H. de la Croix-
Schiffer 10,— W. Dijkstra-van der Star
10,L. A. Gabrielse 6,L. C. F. de
Graaff 25,—; Mw. J. W. de Groot 5,-
Mw. T. Heyman 10,—; E. Ilcken 25,—
J C L. Jansz 10,J. B. Loveriks 10,
F. Mariouw 40,B. M. Naberman 30,
Mw. H. de Quant 10,—; A. L V. van Rees
100,W. C. R. Schalk-Vogler 100,
R. Sebo-de Graaff 25,—; A W. van der
Smissen 12,25; Mw. W. Stout 25.
F. Voogt 161,75; G. Vroomen 3,N.
H. Wichers-B'.eckmann 10,J. Willemsen-
Sterckx 10,
Totaal binnengekomen in mei 1984 f 698,
KNIL ONTVANGSTEN MEI 1984
Het feitelijke saldo per
1-1 -'84 op de R.P.S. re
kening bedraagt f 138.898,32
Saldo elders belegd kapi
taal 90.000,
f 228.898,32
NN
E. Intveld
STAL 18
J. H. F. Olive
GIKI-SMA
A. W. Vreede
f 250,-
100,-
f 400,-
f 15,-
"Waarom moet ik altijd die stomme parkeer-
meters in de gaten houden?"
TANTE NON's
Franco thuis in speciale verpakking.
Min. 500 gram f 20,
Min. 750 gram f 25,
stort op giro 38 92 616
Mevr. F. Y. Ftobert-Flamand
Mozartiaan 629
5011 SP TILBURG, tel. 013- 56 08 35
8
