enige gueótkouóe
in awaii
(Vervolg: 'Hawaii, rustig leven of pionieren')
koelkast, oven, wasmachine. Plus een
aangelegde tuin.
Het huis is dubbel versterkt tegen
hurricanes en aardbevingen. Overal
zijn extra materialen gebruikt die het
huis lange jaren zal doen meegaan."
The Big Island heeft nog een andere
pioniers familie: Rudy en Joyce Cohen
en hun zonen Eric, Martin en Quintin.
Banana farmers. Kebon pisang? Ja, be-
toel, kebon pisang.
De Cohens
Na verscheidene malen in Hawaii te
zijn geweest voor vakantie, besloot de
familie Cohen in 1978 zich in Hawaii te
vestigen. In 1980 kochten zij vier acres
(1,6 hectares) land, waarop zij hun huis
lieten bouwen, terwijl de rest beplant
werd met pisangbomen. Zij verkochten
hun comfortabele huis in California en
gebruikten de winst als een gedeelte
lijke aanbetaling voor het land en de
bomen.
Waarom een leven van zekerheid ach
terlaten en zich begeven op het ge
bied van landbouw, met een fifty-fifty
kans op goed of slecht? Zegt Rudy:
"Het leven voor ons in California mag
dan berusten op vele zekerheden, maar
je leeft je eigen leven niet. Je wordt
geleefd. En ik wilde altijd al farmer
worden." Joyce voegt er aan toe: "Ik
wil leven in het open land; niet in de
stad. En voornamelijk in een gebied
dat veel op Indië lijkt. Hawaii geeft ons
deze mogelijkheden."
En de zonen? "I have always been
impressed by Hawaii," zegt Eric. "The
open land, the tropical atmosphere. I
fitted in immediately and felt part of the
Hawaiian people, the moment I came
here I"
De Cohens leven werkelijk het leven
van pioniers. Rudy werkt nog in Cali
fornia als consultant. Zijn inkomen
waarborgt nog dat er geld binnenkomt
totdat de pisang ten volle kan worden
geoogst. Iedere maand komt hij voor
een paar dagen naar Hawaii om bij zijn
gezin te zijn. Dan is het weer terug
naar California. In de tussentijd zorgt
Eric voor de plantage. Hij heeft eigen
lijk twee jobs: hij werkt een gedeelte
van de dag voor een man met een
grote banana farm, en voor het andere
gedeelte van de dag zorgt hij met zijn
jongere broers (als die van school
komen) voor de eigen kebon pisang.
Eric is de jonge pionier. Hij woont in
de cabin op de plantage van zijn baas.
Zonder electriciteit. De TV werkt op
de auto batterij en gekookt wordt op
butaan gas. Hij heeft een groententuin,
en tezamen met zijn verloofde, Diane,
hebben zij twee paarden die ze ge
bruiken op de plantage of voor ple
zier tochten.
Enige statistieken. De plantage heeft
ongeveer 750 "clumps" pisang bomen,
met een gemiddelde van 4 pisang bo
men per clump. Dit maakt een totaal
van ongeveer 3000 bomen. Het totale
veld is volgroeid in 2'/2 tot 3 jaar, met
3 logeerkamers. Familie atmos
feer. Logies met vrij ontbijt.
Lunch en diner kunnen worden
verzorgd tegen extra betaling...
Indisch eten (verse boemboes),
Indische vruchten en groenten.
Gasten worden van het vliegveld
gehaald. Trips naar de vulkanen,
watervallen en andere beziens
waardigheden.
Geniet van de tropen in een
Amerikaans gebied
Inlichtingen Guesthouse ASA,
p/a S. Anderson; Star Route,
Box N300; Pahoa, Hl 96778.
Tel. area code 808, no. 965-7619.
een oogst van 300 tanduks per maand.
Gerekend op 3 tot 4 sisirs per tanduk,
is 1200 sisirs per maand. Dit kan een
inkomen brengen van 2.500,per
maand.
Wat moet er al zo gedaan worden
Twee maal per maand bemesten. Iede
re dag de dode bladeren verwijderen.
Eenmaal per week alle nieuwe bloe
sems tellen, zodat berekend kan wor
den hoeveel tanduks na vier maanden
kunnen worden geoogst. Eenmaal per
maand het onkruid verwijderen en
eenmaal per week oogsten.
En dan al? Nog nietDe tanduks wor
den opgehangen. De zwarte einden
geplukt, gegradeerd, acceptabel voor
verkoop, of niet. De sisirs verwijderd
van de tanduks en dan gedoopt in een
zeep solutie - om het verspreiden van
fungus te voorkomen - en gedroogd.
Dan verpakt in dozen voor verzending
naar de markt. Uiteindelijk wordt de
boom die de pisang heeft voorgebracht
afgekapt.
Waarom pisang, zult U vragen? Wel,
voor ananas en papaya zijn grote plan
tages nodig om het winstgevend te
maken. Bij pisang is een bescheiden
aanplant voldoende om rendabel te
zijn. Als Rudy zich voorgoed in Hawaii
vestigt - wanneer de plantage in volle
produktie is - dan zijn er plannen voor
kippen, eenden, varkens, schapen,
geiten en koeien.
Dit is zo het leven van gepensioneer
den en pioniers in Hawaii, oud en jong.
Een groep van mensen die elkaar
waardeert en accepteert met goeie en
minder goeie kanten. Een groep die
op geregelde tijden samenkomt voor
een huwelijk, een feestdag of andere
gelegenheid.
Een telefoongesprek van mevr. Kort in
California naar Joyce Cohen in Pahoa.
"Zeg Joyce, op dertig juni gaat mijn
oudste dochter Aimee trouwen met een
Portugese jongen: Kimo Guerrero. Het
huwelijk zal plaats vinden in Kona. De
familie van de bruidegom heeft al hun
Portugese vrienden en kennissen uit
genodigd, maar wij kennen niemand in
Hawaii, behalve jou en Rudy. Saai toch,
zo'n huwelijk zonder Indische mensen.
Nodig al jullie kennissen maar uit voor
dit huwelijk. Hoef geen geschenken
mee te nemen."
Op 30 juni waren er zo'n dertig tot
veertig Indo's op het huwelijk van
Aimee en Kimo En drinken, en enter
tainment, en dansen, en veel ngobrol.
Gezellig Wanneer ja, een volgend
huwelijk? Oh ja, op 24 september Eric
Cohen en Diane. En dan weer eten en
drinken. En dansen, en ngobrol, veel
ngobrol I Hier heeft iedereen alle tijd.
Tot de volgende keer
NIEUW ADRES
Laan van Meerdervoort 610
2563 BN DEN HAAG
Telefoon 070 - 46 89 50 of 070 - 25 68 60 61
Wi-i werken kosteloos
reizen uw eigen reisschema uit
AMERIKA
New York retour v.a. 865,—
Los Angeles retour v.a. 1.530,—
San Franciscoretour v.a. 1.430,
Seattle retour v.a. 1.430,
HAWAII
23-daagse reis. Vliegreis appartement transfers reistas reis
verzekering incheckservice op Schiphol.
Reissom: f 2.691,— p.p. Vertrek: 20-9 en 19-10 Verlenging mogelijk.
INDONESIË
Jakarta retour v.a. f 1.950,Inclusief: reisverzekering -f reistas
incheckservice op Schiphol. Vertrek: 24-8, 8-9, 21-9 19-10 3-11
16-11, 21-12.
Familie over laten komen Australië retour v.a. f 3.400,
Indonesië retour v.a. 2.418,
8
