NOTITIES UIT MIJN INDISCH DAGBOEK
TJIDENG REÜNIE
Helderweird
Naar aanleiding van de foto's in Moes
son van 15 febr. mbt. de R.K, Land
bouwschool nabij Temanggoeng: de
derde persoon van rechts is zeker niet
pater Van Baal. Op het eind van de
jaren dertig was pater Van Baal mis
sie-overste van de paters Jezuïeten op
Java, en die droegen geen ceintuur met
rozenkrans, zoals de persoon in kwes
tie op de foto wel draagt.
Wist u dat die landbouwschool is ge
sticht o.a. op initiatief van Ir. Monod
de Froideville, die vooral in de crisis
jaren aan de Indische jongens de kans
en vaardigheid wilde geven om klein-
landbouwer te worden, hetzij op Java
hetzij in Zuid Sumatra (de Lampongs).
Ir Monod is helaas in de bersiap-tijd
op tragische wijze aan zijn eind ge
komen (vermist).
Wat is er verder van die landbouw
school terecht gekomen? Na de oorlog,
in de jaren vijftig, vestigden zich enige
trappisten van de abdij te Tilburg in
Rowoseneng en nu is die nederzetting
uitgegroeid tot een zelfstandige abdij.
Pater Frans Hardowiyoto werd de eer
ste Indonesische abt. De monniken
voorzien in hun levensonderhoud door
het runnen van de kleine koffieplanta
ge die hier al voor de oorlog bestond
en door het fokken van vee. De melk
wordt verkocht in Semarang. Toen de
friese dekstier in Tanjung Priok aan
kwam ging een van de hollandse pa
ters hem zelf afhalen en vergezelde
dit edele dier in de wagon die het
naar Yogya bracht. Veel mensen uit
de stad komen nu naar Rowoseneng
om daar enige dagen tot rust en be
zinning te komen.
Harmonie wordt opgeruimd
De Harmonie, het centrum van recrea
tie en vertier in "tempo doeloe" wordt
opgeruimd. De weg moet verbreed
worden en in de plaats van De Har
monie komt een verdiepingsgebouw.
Een stukje geschiedenis gaat hiermee
voorgoed verloren. Want in de Har
monie werd inderdaad geschiedenis
gemaakt: zittend aan de borreltafel
werden daar heel wat beslissingen ge
nomen. En laten we de speech niet
vergeten die dominee Van Hoëvell
daar op 22 mei 1848 hield tot een
groep Indo-Europeanen. Er werd een
petitie gericht tot de koning met het
verzoek om o.a. enkele maatregelen
van de vorige minister van Koloniën
in te trekken, met name de maatregel
waarin bepaald werd, dat alleen zij die
hun studies in Nederland gedaan had
den, in aanmerking konden komen
voor verschillende ambten. Alsof al
leen import-Europeanen mannen kon
den leveren "in wier handel en wandel
onophoudelijk de begeerte doorstraalt
om door edel, rechtvaardig en kies
gedrag de Inlander een hoog denk
beeld te geven van zijn overheersers"
(zie R. Nieuwenhuys, Oost-Indische
Spiegel, blz. 99-101). Deze bijeenkomst
ging de geschiedenis in als "de Mei
beweging van 1848", Van Hoëvell
moest als "suspect" persoon terug
naar Nederland
Winden waaien over Java
Staartjes van orkanen die elders woed
den hebben ook op verschillende plaat
sen op Java huisgehouden, o.a. in
Temanggoeng, in Bojolali en de streek
tussen Magetan en Sarangan, dus op
de oosthelling van de Lawoe. Meer
dan 800 kampoenghuizen werden daar
omvergeblazen.
Christelijk kerkhof Denpasar
verplaatst
Wegens stadsuitbreiding moest het
christelijk kerkhof te Denpasar, gele
gen in de kampong Tegal, worden
overgeplaatst en wel naar Mumbul, 17
km ten Z. van Denpasar, dicht bij de
grote weg die naar het nieuwe super-
de-Luxe hotel Nusa Dua, leidt. Onder
de stoffelijke overschotten die gecre
meerd werden en waarvan de urn werd
bijgezet op de nieuwe begraafplaats,
bevonden zich ook de resten van vier
Europese fuseliers die in 1906 sneuvel
den bij de verovering van Denpasar.
Verder ook het stoffelijk overschot van
Prof. Rudolf Goris die in 1964 overleed
en een specialist was op het gebied
van Balinese taal en cultuur.
Deze herbegrafenis werd o.a. bijge
woond door de gouverneur van Bali,
Prof. Dr. Ida Bagus Mantra en de
dekaan, docenten en studenten van
de universiteit Udayana. Op Allerzie
len, 2 november 1984, werd de nieuwe
begraafplaats officieel ingezegend
door Mgr Vitalis Djebarus, de bisschop
van Denpasar.
D.H.
Vorig jaar is een klein groepje oud
Tjidengers in Zeist bij elkaar geweest.
Er waren enkele ouders (nu tussen de
70 en 80 jaar) met hun kinderen (nu
tussen de 40 en 60 jaar), aangevuld
met aanhang, 30 in getal.
Er ontstonden veel gesprekken over
gebeurtenissen van toen en er heerste
een ontspannen sfeer waardoor de ge
dachte ontstond na te gaan of er mis
schien bij meer mensen de behoefte
bestaat elkaar te ontmoeten.
Nu zijn twee "kampkinderen", Ko van
Halteren en Wouter Sonneveldt (de een
was toen 9 jaar en de ander pas
3 jaar), zover dat ze aan die gedachte
gestalte willen gaan geven. Na diverse
gesprekken, brieven en telefoonge
sprekken hebben ze besloten te pro
beren in het najaar 1985 die reünie
(of koempoelan) te houden. Om pre
cies te zijn op zaterdag 21 september
1985 in het Montessori Lyceum te
Zeist.
Hoe het programma er uit zal zien zal
voor een groot deel afhangen van
degenen die op deze oproep reageren.
Velen zullen zoeken naar oude kennis
sen die in 't zelfde huis hebben ge
woond. Anderen hebben misschien van
later foto's of films welke vertoond
kunnen worden. Ook zou er door ie
mand iets gezegd kunnen worden als
herdenking. Kortom, op dit moment
staat nog niets vast. Beide organisa
toren vragen dan ook aan iedereen die
interesse heeft voor deze Tjidengreü-
nie zich op te geven en daarbij even
tueel een suggestie te doen voor die
dag.
Aanmeldingen voor de Tjideng reünie
op zaterdag 21 september 1985 vóór
15 mei a.s. bij: K. VAN HALTEREN,
tel. 05910- 1 94 39, Asserbrink 86, 7812
HM Emmen of W. SONNEVELDT, tel.
03438 - 1 23 46, Jac. v. Gaesbeeklaan 6,
3971 BS Driebergen.
De sociëteit "De Harmonie", die in 1815 werd opgericht, nog in volle glorie.
HAÏtMOWï:
