Samen
r.
Uit mijn recepten-voorraad
Neem nu bijvoorbeeld koffie. Ooit is er toch iemand geweest die koffiebonen
heeft geplukt, bewerkt, gemalen, in een beker of zo heeft gedaan en opgelost
met kokend water. Zo moet er ook iemand zijn geweest die ketan heeft gemaakt,
gevuld met gekruid gehakt (ik hou niet van kip), gerold en een en ander heeft
verwarmd. En een leven zonder lemper is toch niet denkbaar. En dan degene
die zich misschien verveelde en een aardappel ging twintigdelen om het resultaat
daarvan in hete olie te gooien. Een standbeeld zouden al die mensen moeten
krijgen, een straatnaam op zijn minst.
Zelf ben ik nogal handig met spiegel
eieren, met veel boter want de jus is
het lekkerst. Dat laatste is altijd zo en
dat niet alleen bij eten, maar dan
spreek je natuurlijk niet van "lekkere
jus". De jus is er tegenwoordig trou
wens aardig af.
Misschien omdat we alles al gehad
hebben. Of omdat er nog maar weinig
is dat jus verdient. Misschien ook er
gens anders om. Maar kom, laat ons
opgewekt zijn, eten is immers een
feest. Als je gezond naar geest en
lichaam bent tenminste. "Wat is er"
vragen we meteen wanneer iemand
niet of nauwelijks eet. Wordt er dro
merig gekeken dan kan sprake zijn
van verliefdheid, maar met het klimmen
der jaren kan medisch ingrijpen zelden
uitblijven.
Ik dwaal af: eten van de vorige dag is
het lekkerst en dan moet je 's avonds
tegen een uur of tien opscheppen en
terwijl je naar een flinke kloppartij op
teevee kijkt, beuk je. Met je lepel. Dok
ter Vogel is daar fel op tegen, maar
het door hem aanbevolen glas warme
melk trekt niet echt.
Eten. Met name Indische mensen raken
er zelden over uit gepraat. Hoe komt
dat? Ligt het aan de mensen die graag
willen praten, maar niet weten waar
over en daarom zich maar beperken
tot de bereiding van oblok tempeh en
laksa aiam? Of is eten een wezenlijk
en werkelijk bestanddeel van de In
dische cultuur en zo ja, hoe is dat ge
komen? Bescheiden doe ik enige stap
pen naar achter in de hoop dat knappe
koppen zich over deze vragen zullen
li
buigen. Tot dan beantwoord ik de laat
ste vraag bevestigend en de reden
daarvoor is dat eten mensen bindt.
Het versterkt de saamhorigheid, het
samen zijn aan tafel biedt gezelligheid
en vooral ook: eten maak je met je
handen, met gevoel en eten kun je
geven, delen. Dat Indisch eten daarbij
lekker is, is eigenlijk "niet meer" dan
een zeer krachtige ondersteuning.
Wanneer men het dan weer eens over
eten heeft, gaat het niet zozeer om
het gerecht of de koekjes, maar om
het Indische leven toen en nu. De
Indische band. Dat heeft niets te
maken met samenklitten, of het ver
schuilen voor he "werkelijke" leven.
Het is de basis van het Indisch leven:
samen zijn en samen delen.
RB.
Ik ben bewaarziek en dat betreft ook
mijn kookrecepten. De redactie vroeg
voor het "Eetnummer" eventueel ook
bijzondere recepten of curieuze. Ik
weet niet, of je de mijne daaronder
rekenen mag. Oordeelt u zelf.
Auflauf
Dit recept is van mijn grootmoeder,
Oma Senstius.
Stoof pruimen met wat water, rode
wijn, suiker en kaneel. Voeg er agar-
agar aan toe en stort de massa ver
volgens in een vuurvaste schotel. Kook
vervolgens '/2 liter melk met een stok
je vanille en 2 eetlepels bloem tot een
papje. Kluts dan de dooiers van 6
eieren, doe daarbij 2 eetlepels boter en
suiker naar smaak; meng de massa
door het melkpapje en voeg ten slotte
de stijfgeklopte eiwitten toe. Dit gaat
over de pruimenmassa en dan de scho
tel in de oven tot er een klein korstje
op het "vlamengsel" is.
Indische ontbijtkoek
Het recept is van mijn moeder en ver
moedelijk niets nieuws.
125 gram zelfrijzend bakmeel, 200 gr.
goela djawa (geraspt of gesmolten)
5 eieren, 1 theelepel kruidnagel, 1 thee
lepel notemuskaat, en 2 hoogopge-
taste theelepels kaneel. De goela dja
wa met de dooiers roeren, bloem en
kruiden toevoegen en tenslotte het
stijfgeklopte eiwit.
Minteh cake (recept uit Jappentijd)
150 gram gemalen katjang minteh, 150
gram suiker, 75 gram bloem, 3 eieren,
wat amandelolie of essence. Voor de
Kerstdagen leverden wij deze cake in
de vorm van een kerstklok of in een
stervorm.
Wortelcake (Ook uit de Jappentijd)
250 gram gemalen katjang minteh, 350
gram geraspte wortelen, 250 gram
suiker, 5 eieren, 2 eetlepels zelfrijzend
bakmeel, wat druppels amandelolie.
En weet u hoe je klappa-kopjor
"belazer" maakt?
1 stang agar-agar, 2'/2 glas water, '/4
santenblok, 3 eetlepels suiker. Alles
opkoken, hard laten worden en dan in
stukjes snijden. Drinken met rozen-
stroop.
Koewee mangkok
1 kopje zelfrijzend bakmeel, 1 kopje
water, 1 kopje bruine basterd suiker,
3 eetlepels gemalen kokos, '/2 thee
lepel zout. Alles mengen, in vormpjes
doen en stomen.
Mendjeng tempe
Tempe, wat ebbie, 1/2 theelepel ke
toembar, 2 sioengs bawang poetih, 2
rode lomboks, trassie (eventueel wat
zout) wat citroensap, daoen djeroek
poeroet, 1 ei.
De tempe met de kruiden en de ebbie
fijnstampen; vervolgens het ei er door
en de fijn gesneden daoen djeroek
poeroet plus het citroensap. Kleine
platte koekjes maken en bakken in wat
olie.
Pes Mol
Gebakken vis. Brambang, bawang,
lombok, djae, kemiri, koenir, peper,
azijn en wat suiker. De boemboes fijn
maken en gongsoh en dan de gebak
ken vis er bij doen.
Wij logeerden vaak in het Y.M.C.A.
hotel aan de Kajoetangan in Malang.
Dat hotel had een zeer goede keuken
en daar heb ik wel eens het volgende
gerecht gegeten.
Sa-oet
Varkensvlees, varkensbloed, het hart
van de kedebok pisang. Brambang,
bawang, lombok, djae fijn maken. Het
vlees daarmee inwrijven. Dan er bij
fijngesneden daon kemangi, daon
brambang, djeroek poeroet, sereh, zout
naar smaak, eventueel wat ketjap. Dan
de kedebok er bij en alles wordt dan
in een bamboe (boemboeng) gekookt.
JENNY HEETKAMP-SENSTIUS
9