30 JAAR
Toko
Boekhandel - Administratie Moesson
HEBBEN GEEN VAKANTIESLUITING
Maar
we zijn WEL GESLOTEN op
BIJ DE VOORPLAAT
1 Juli was er geen
Moesson, want 15 Juli is
een DUBBEL-NUMMER
1 Augustus is er ook
geen Moesson, want
15 Augustus wordt ook
een DUBBEL-NUMMER
Door de week geopend van 9.00-16.00 uur.
Zaterdag 20 en 27 JULI
Zaterdag 3 en 10 AUGUSTUS
Daarna
weer elke ZATERDAG open van 10.00- 14.00 uur.
Serge Ligtenberg
Onze schitterende voorplaat werd gemaakt
door Serge Ligtenberg. Een aardige, be
scheiden jongen die op een ochtend in de
winkel kwam vragen of we misschien een
expositie ruimte wisten. Hij was in Indonesië
geweest, had foto's gemaakt en wilde graag
exposeren.
"O jee," dacht ik, "plaatjes van de Borobu-
dur en Bali". Maar toen ik even met hem
gepraat had wist ik dat ik ander vlees in
de kuip had. Hij woonde dichtbij, haalde een
stuk of 50 kleurenfoto's, zelf uitvergroot.
Van een adembenemende schoonheid en
perfectie. Gefascineerd door de natuur, al
leen de natuur. Serge houdt niet van de
stad, teveel mensen. In zijn dooie eentje
trok hij door Sumatra, Java, Bali, Lombok,
Soembawa, Flores, Komodo. Een Hollandse
jongen van 20 jaar met een tas met foto
apparatuur. Hij kon met handig heen en
weer reizen op kleine plaatsen zijn visum
verlengd krijgen. Nog twee weken en weer
twee. Hij leefde op een minimum en met een
minimum aan comfort, zes maanden.
"Wat at je allemaal"? "Alles wat de men
sen in de desa ook aten''.
"Smaakte het niet afschuwelijk voor je?"
"Soms wel, soms niet, maar dat geeft toch
niets? Het was eetbaar, die mensen leefden
er toch ook van?"
Serge Ligtenberg, fotograaf in hart en ziel.
Vreselijk mooie foto's, ik zocht er een paar
uit. Deze van het Diëng-gebergte voor dit
eerste nummer van de nieuwe jaargang.
Groen, groen, groen, eeuwig als de natuur.
Groen is de kleur van de Hoop. En Hoop
doet leven.
L.D.
Wanneer iemand 30 jaar is, dan is hij nog jong, maar wanneer je zegt "30 jaar
geleden", dan is dat erg lang geleden, vooral wanneer je het verschil weet tussen
1955, 1965, 1975 en 1985. In 1965 leefde Tjalie nog en Ritman. Tjarda was er nog
en maatje en oom Pong en die, en die. Allemaal waren ze er nog en ze waren
gezond en sterk. Indische mensen uit Indië en nu zijn ze allemaal dood.
Allemaal dood en anderen zijn al oud, ziek en moe. Zelfs de herinnering aan Indië
begint een herinnering te worden. Velen zijn er niet meer, maar er zijn toch nog
vele anderen. Waar, waar en ook waar is dat we van Indische mensen uit Indië
geworden zijn tot Indische mensen in Holland en dat geeft een meer dan subtiel
verschil. Niets onwerkelijks zit daarin, alleen de loop der dingen wordt weer eens
duidelijk zichtbaar. Maar we missen hen: de mensen van kaliber. De leiders, de
sprekers, de schrijvers, de plannenmakers, de doeners. Waar zijn ze gebleven
de persoonlijkheden, de illustere namen? We zijn Indische mensen in Holland
geworden en we vinden het goed zo en we veroorloven ons om Indië niet hele
maal te vergeten, maar eraan terug te denken wanneer het ons uitkomt. Indische
cultuur noemen we dat. Ben ik te pessimistisch, ondankbaar zelfs? Ongetwijfeld,
maar dat krijg je bij een terugblik waarbij je stuit op een verleden van geeste
lijke rijkdom.
Terugblikken wanneer Moesson 30 jaar wordt. Lilian kan dat beter want zij was
erbij, al die jaren. Ik kan een beetje vooruit kijken en dan alleen de hoop uit
spreken dat Moesson 60 jaar zal worden en dat zeg ik dan vol vertrouwen èn
met de stille hoop dat iets van de rijkdom van toen terug te vinden zal zijn. Nu
weet ik wel dat die rijkdom nooit meer terugkomt en dat het niet goed is om die
terug te verlangen. Elke tijd heeft recht op een eigen aanpak, een eigen invulling
en het zijn de mensen die die invulling gestalte moeten geven en die mensen zijn
Indische mensen in Nederland, waaronder veel mensen van de 2e en zelfs al 3e
generatie. Wat geweest is, weten we. Wat komen gaat, weten we niet, maar wat
we hebben, weten we wel: dat zijn Indische mensen en een Indisch blad. Op zich
al een rijkdom.
RALPH BOEKHOLT
De NOS-TV serie
"ONS INDIË
VOOR DE INDONESIËRS"
verschijnt in augustus in boek
vorm. Hierin zijn alle interviews
en belangrijk fotomateriaal uit de
documentaire opgenomen.
C. van Heekeren redigeerde het
boek. Het is een gezamelijke uit
gave van Moesson en Wever.
Prijs f 24,50, porto f 4,25
U kunt het nu reeds bestellen
BOEKHANDEL MOESSON
COMITÉ GESCHIEDKUNDIG
EERHERSTEL NEDERLANDS-INDIË
9 Juli was de datum waarop de con
clusie van antwoord van de Staat aan
het comité aangeboden werd en dat
was te laat om in dit nummer van
Moesson aandacht te kunnen schenken
aan hetgeen de Staat antwoordt op de
grieven zoals die in de dagvaarding zijn
verwoord. In het 15 augustus-nummer
zullen we uiteraard op een en ander
terugkomen.
(Vervolg: "Tjalie's Angels")
Lest best onze boekhoudkunstenaar
heer Funck, alles-behalve engelachtig
maar wel verschrikkelijk kundig en be
trouwbaar. Hij zal lachen als hij dit
leest, maar ik meen het.
L.D.
A. W. B. Funck
3
