Th.
HALIN
In Moesson van 15 juli j.l. las ik een
verslag van de Pasuruan-reünie, waar
bij mij de collecte ten behoeve van
HALIiN opviel. Inderdaad een mooi ge
baar; eigenlijk zou zoiets op iedere
Indische reünie moeten gebeuren. Ik
hoop dan ook, dat meer reüniecom
missies het punt Halin op hun program
ma zullen zetten.
Wat de Malang-reünie betreft, sedert
de reünie van 1981 maken wij jaarlijks
de netto-opbrengst van de Bingo over
aan Halin. Misschien ook een idee voor
andere reünies?
DOERIAN IN AUSTRALIË
Als anak tani die vroeger veel met
doerian planten te maken heeft gehad
en door nieuwsgierigheid gedreven,
ging ik tijdens mijn kort verblijf in
Australië op onderzoek uit. Ik infor
meerde bij de Indische gemeenschap
in Zuid Queensland en vernam dat de
doerian in deze streken inderdaad niet
wilde groeien. Evenzo de ramboetan.
Bij enkele nurseries (kwekerijen) kan
men weliswaar ramboetan plantjes ko
pen. doch in de tuin geplant, gedijen
ze helaas niet. Leven soms nog een
twee jaar, daarna is het met de ram
boetan gedaan.
Toen ik eind februari 1985 in Cairns
aankwam en in "The Cairns Post" van
26 februari 1985 een artikeltje "New
crop possibility" met foto's over de
doerian las, werd mijn nieuwsgierigheid
des te groter en ging ik op een dag
met Fried Maliën naar het Horticultural
Research Station, om mij er persoon
lijk van te overtuigen.
De sympathieke Mr. Brian Watson,
hoofd van het Horticultural Research
Station te Kamerunga, heeft groten
deels zijn kennis betreffende Indische
vruchten opgedaan bij de Indische ge
meenschap, om enkele te noemen: de
heren Van Pamelen, Maliën en Van
Slooten. Koppie koppie hoor I Doch
één ding heeft Mr. Brian Watson ver
moedelijk vergeten te vragen, dat is,
wanneer men de doerian moet oogsten
en hoe hem te openen. Op de foto in
Moesson van 15 juli kan men waar
nemen dat de doerian te jong is ge
plukt en niet op de gebruikelijke ma
nier is geopend. Hij is gewoon open
gesneden (hoogstwaarschijnlijk meer
een technische operatie dan een culi
naire demonstratie - Red.).
In het Horticultural Research Station
heeft Mr. Brian Watson diverse In
dische vruchtbomen geplant en tot zijn
volle tevredenheid. De ramboetans -
zo'n 40 bomen gedijen daar uitstekend
en de oogst is goed te noemen. Dus
mensen, sabar doeloe, over een jaar
of tien zijn er volop ramboetans, doe
rians en andere Indische vruchten in
Noord Queensland te krijgen. De prijs
van één ramboetan - thans 75 dollar
cent - zal dan wel gereduceerd wor
den. Momenteel is op de markt te
Cairns heerlijke djamboe bol (grote
soort) "te zien". Bij aankoop van een
djamboe bol plant voor 9 dollar, krijgt
men er een vrucht gratis bij
Zoals in het artikel "New Crop Possi
bility" staat en ik hier en daar verno
men heb, zal het onwaarschijnlijk zijn
dat de doerian en enkele andere tro
pen vruchtbomen, bezuiden het plaats
je Tully (18° Zuiderbreedte) gedijen.
Bij Lex en Hetty Siefken in Kampong
Innisfail in de tuin (17,5° Zuiderbreed
te), staan enkele jonge doerianbomen
van ongeveer 3 meter hoog. De boom
pjes groeien naar wens en nou maar
afwachten en hopen dat er over enkele
jaren heerlijke vruchten aan komen.
H. R. STEENHUIZEN
PADANG
De foto van het kerkje op blz. 19 van
Moesson nr. 1, 30ste jaargang, werd
niet geschoten op Ambon of in de
Minahassa, maar op Padang. Het kerk
je is de kapel van het klooster van de
Zusters van Liefde uit Tilburg te Pa
dang. Het kapelletje en de gebouwen
rechts en er achter (meisjesschool,
Zusterhuis en weeshuis) staan op het
missiecomplex. Aan de overzijde van
de kapel staan nog tenminste 10 ge
bouwen van de missie (Paters Capu-
cijnen - Zusters van Liefde van Tilburg
- Fraters van Tilburg). In 1979 waren de
Paters Capucijnen er niet meer. Een
Italiaanse Orde had het overgenomen.
Het is niet altijd rustig en landelijk ge
weest om de kapel. In de jaren 1942-
'43 krioelden er ca. 2500 vrouwen en
kinderen omheen. Het missiecomplex
was in die jaren namelijk een interne
ringskamp voor vrouwen en kinderen
van Sumatra's Westkust. Eind 1943
werden zij overgebracht naar de rub-
berbossen van Bangkinang. De pisang
bomen stonden er toen niet. Er was
een gazon met palmen, omsloten met
een planken schutting.
Het verdiepingshuis links op de foto is
het zogenaamde M.V.-gebouw (Maria
Vereniging). Tijdens de oorlog door de
Kempei-Tai gebruikt als gevangenis.
J. FOSS-VERKOUTEREN
De eerste reactie op onze vraag waar
de foto van het kerkje genomen was,
kwam van mevrouw Reijckers, die pre
cies dezelfde foto bezit. Hoewel pas
3 jaar oud toen ze Sumatra verliet, is
mevrouw R. met hart en ziel verknocht
aan haar geboorteland, dat ze reeds
enkele malen terugzag en in ontelbare
prachtige foto's heeft vastgelegd. En
één van die foto's was deze plek in
Padang die mevrouw Foss zo uitge
breid beschrijft. Bedankt lieve dames
L.D.
DE HARDEMANS INFORMEEL
In oktober '36 maakten we de reis
terug van verlof op de "Kotah Gedeh"
van de Rotterdamsche Lloyd. Een
vrachtschip met 12 passagiers, erg
gezellig. De Hardemans (hij was toen
52, mijn vrouw en ik 27) "adopteerden"
ons en vooral onze dochter Hanky. Op
de foto zit ze naast mevrouw Harde
man, daarnaast een vriendinnetje uit
Pontianak. HENK ENGEL
4 MEI HERDENKING IN INDONESIË
In het juni-nummer van Moesson trof
ik tot mijn verrassing een kort verslag
aan van de gebeurtenissen rond de
nationale herdenking op 4 mei in Indo
nesië.
Gaarne zou ik als Directeur Indonesië
van de Oorlogsgravenstichting, een
woord van speciale dank willen richten
tot al diegenen, die in een spontane
reactie op de berichtgeving in enkele
dag- en maandbladen op 4 mei j.l. deel
genomen hebben aan de massale bloe
menhulde voor de slachtoffers, begra
ven op de zeven erevelden in Indo
nesië.
Het was ontroerend en hartverwar
mend, dat door u in dit eerbetoon, met
nadruk ook de vele honderden graven
van onbekend gebleven doden werden
betrokken.
R. Smagge
Directeur Oorlogsgravenstichting
in Indonesië
1910
Ik heb per abuis de verkeerde geboor
tedatum van mijn moeder - Jeannette
Hoeke-van Konijnenburg - opgegeven:
1907 moet zijn 1910. "Je hebt me drie
jaar ouder gemaakt dan ik ben",
schreef ze me. Hierbij dus de fout
hersteld I JOYCE F. KATER-HOEKE
TROOST
"Vanaf het begin van mijn abonnement
op Tong-Tong heeft het blad mij altijd
weer moed en troost gegeven. Soms,
als ik weer het gevoel had dat er met
klompen aan op mijn ziel was getrapt,
dan wachtte mij thuis de Tong-Tong
(toen) en nu Moesson en voelde ik me
getroost door de verhalen en schrijve
rijen van mensen die gelijk van ziel en
gedachte zijn.
Daarvoor mijn welgemeende dank. Ik
hoop dat mijn schrijven ook anderen
door een sombere stemming heen
META KORSTE
22
