KUNSTAGENDA
Indische Nederlanders En Gerepatrieerden
I
BOEKBESPREKING
(Vervolg: "Fietsend door Malang")
In die dagen even na de Japanse be
zetting, viel het mij op, dat het Leger
des Heils, respect afdwong van het
Japanse leger. Mijn vader nam type
werk aan van het Leger des Heils.
Een kennis van ons, Kapitein Reyerse,
verzorgde het wel en wee van het Le
ger des Heils in die dagen. Mijn vader
werd zogenaamd in dienst genomen.
Toen hij zich bij de eerste groep moest
melden van Kesilirgangers, mocht hij
naar huis. Volgens de Japanners was
de Kioe Sei Goen (Leger des Heils)
niet gevaarlijk. Later na de oorlog is
dit voorval mij natuurlijk bijgebleven
en na informatie her en der, is mij
gebleken, dat het Leger des Heils in
Japan erg populair is.
Dit was Malang toen in mijn zorgeloze
jeugdtijd.
Als wij aan Malang denken, een stad
aan de voet van de goenoengs, door
kruist door de bruisende Brantas, la
ten wij onze gevallen vrienden niet
vergeten. Wij hebben er plezier gehad
en verdriet, mijn hele jeugd ligt daar,
tweemaal ben ik er gevangen geno
men, maar het mooie zal blijven over
heersen.
Remember: "we can take it."
BOEKBINDER PONSEN
Het goede telefoonnummer van
onze goede boekbinder W. Pon
sen is 070 - 80 20 95. Excuus
Delft
In het Volkenkundig Museum Nusan-
tara in Delft (St. Agathaplein 4, tel.
015-60 23 75) is vanaf 21 sept. tot
medio april 1986 de tentoonstelling
"Bali in beeld" te zien. Deze expositie
geeft een beeld van de ontwikkeling
van de Balische schilderkunst van
1930-1985. Openingstijden dinsdag t/m
vrijdag 10.00-17.00 uur, zon- en feest
dagen 13.00-17.00 uur, eerste Kerstdag
en Nieuwjaarsdag gesloten.
Deventer
In de Stads- of Athenaeumbibliotheek
(Klooster 12, in het centrum van De
venter, tel. 05700- 9 38 87) loopt van
27 sept. t/m 22 nov: 1985 de tentoon
stelling "De boekerij van A. J. Duymaer
van Twist". Deze expositie is gewijd
aan leven en werk van de in 1809 in
Deventer geboren mr. Duymaer van
Twist, die van 1851-1856 G.G. van Ne-
derlands-lndië was en op een belang
rijke, lange politieke loopbaan in Ne
derland kon bogen. Naast de boekerij
uit de nalatenschap van Duymaer van
Twist (bestaande uit boeken, tijdschrif
ten, handschriften, kaarten, prenten en
foto's betrekking hebbend op Indië) is
de tentoonstelling samengesteld uit
schilderijen, ethnografica en historische
voorwerpen.
Openingstijden: maand, en woensdag
13.00-17.00 u„ dindag 10.00-17.00 uur,
dond. 13.00-21.00 u., vrijdag 10.00-17.00
u. Toegang gratis. De tentoonstelling
kan ook door groepen worden bezocht,
eventueel buiten de openingstijden.
Een korte inleiding en rondleiding zijn
mogelijk. Voor groepsbezoek dient
vooraf een afspraak gemaakt te wor
den.
TREKKING V.I.N.-LOTERIJ
UITGESTELD
De trekking van de grote V.I.N.-
loterij, die op 18 september j.l.
zou plaatsvinden, is uitgesteld
tot 18 december a.s. Dit uitstel,
dat ministeriële goedkeuring
heeft, was noodzakelijk omdat
de lotenverkoop tegenviel en het
beoogde doel (financiële steun
voor diverse projekten) daardoor
niet bereikt zou worden.
Maar op 18 december zal het
werkelijk zover zijn en tot dan
hebt u nog volop de gelegenheid
om loten ad 10,te kopen
door overmaking van het ver
schuldigde bedrag op giro 1286
t.n.v. V.I.N. te Lopikerkapel o.v.
v. "Loterij" of op A.B.N.-reke
ning 55.66.11.241 t.n.v. de V.I.N.
De hoofdprijs is en blijft een
gloednieuwe Mercedes Benz en
met uw tientje steunt u in ieder
geval arme landgenoten in Indo
nesië.
door prof. dr. J. E. Ellemers en R. E. F. Vaillant
Prof. Ellemers (1930, Soerabaja) is
hoogleraar in de empirische sociologie
aan de Rijksuniversiteit Groningen en
de heer Vaillant (Indische jongen, in
1954 te Sneek geboren) studeert al
daar binnenkort af als socioloog. Op
verzoek en op kosten van de Stichting
Pelita hebben beide heren een studie
verricht naar de huidige situatie van
Indische Nederlanders: hoe gaat het
eigenlijk met hen? Het antwoord staat
achter in het 159 pagina's tellende
boek: we weten het niet. De meerder
heid van Indische Nederlanders is niet
geregistreerd via uitkeringsregelingen,
is geen lid van enige Indische organi
satie en participeert niet of nauwelijks
in manifestaties van de categorie waar
toe zij behoort. Met andere woorden:
de meerderheid van Indische Neder
landers is onzichtbaar. Een nader on
derzoek om deze onzichtbaren op te
sporen om na te kunnen gaan hoe het
met hen is gegaan sinds de komst naar
Nederland wordt dan ook aanbevolen.
We zouden kunnen zeggen dat dit een
zwakke conclusie is van dit sociolo
gisch onderzoek, maar wie dit boek
leest en ziet langs welke wegen tot
deze slotsom gekomen moest worden
kan er toch vrede mee hebben. Immers,
wanneer bijvoorbeeld blijkt dat er al
leen maar gegist kan worden naar het
huidige aantal Indische Nederlanders
en wanneer rekening gehouden moet
worden met talloze elkaar deels over-
lappende factoren en omstandigheden
m.b.t. de (60.000) aanwijsbare Indische
Nederlanders, dan kun je je (als leek)
voorstellen dat het al moeilijk is om
alleen maar een oriënterende schets
te geven van de situatie en problemen
van Indische Nederlanders.
Niettemin zijn de schrijvers erin ge
slaagd een schets te geven: van een
stukje historie, sociale stratificatie, ma
teriële voorzieningen, organisatiegraad
enz. Maar het is niet meer dan een
schets; eigenlijk is het een voorlopig
uittreksel van een boek dat nog niet
geschreven is. Op verschillende pun
ten zijn wezenlijke aanmerkingen te
maken (bijvoorbeeld op de stelling van
de schrijvers dat het begrip "Indo-Eu
ropeaan" gedateerd is omdat het as
sociaties oproept met de koloniale be-
volkingscategorisering die aan zeg
gingskracht verloren heeft). Die aan
merking laten wij achterwege, omdat
het boek geen boek pretendeert te
zijn, maar een oriënterend overzicht
van dat relatief kleine beetje dat wel
bekend is.
Overigens kunnen wij ons voorstellen
dat opdrachtgever Pelita niet goed
weet wat met het boek aan te vangen,
maar het feit dat niet expliciet geble
ken is dat er veel leed bestaat onder
vele Indische Nederlanders, zal deze
stichting, die zich zeer verdienstelijk
bezighoudt (al vele jaren) met (im)ma-
teriële belangenbehartiging van met
name Indische oorlogsslachtoffers, on
getwijfeld dankbaar stemmen I
Tot slot: in deze bespreking heb ik
door gesproken over Indische Neder
landers en dat terwijl Ellemers en
Vaillant duidelijk en bewust een onder
scheid maken tussen enerzijds Indische
Nederlanders en anderzijds gerepatri
eerden. Dit betreft een van de wezen
lijke aanmerkingen op hun werk en
daarom heb ik me gericht op de groep
waar het om zou moeten gaan:
Indische Nederlanders.
R.B.
"Indische Nederlanders en gerepatri
eerden" - door J.E. Ellemers en R.E.F.
Vaillant, 159 pag., foto's, bibliografie
en Indische adressenlijst.
Prijs f 27,50, porto 4,25.
8
