DE VARANUS KOMODIËNSIS
VOLKEN KUNDIG
MUSEUM TILBURG
3
Naar aanleiding van het stukje over deze bijna uitgestorven reptielensoort in
Moesson van 1 oktober j.l. kan ik nog het volgende vertellen.
In juli 1926 werd er reeds een (Amerikaanse) expeditie georganiseerd, uitgaande
van het "National Geographic Magazine", met de bedoeling meer over deze z.g.
voorwereldlijke dieren op Komodo te weten te komen. Van het Ned. Indische
Gouvernement had men toestemming gekregen hoogstens 15 exemplaren levend
of dood te vangen en mee te nemen. Tevens werd aan de expeditie een schip van
de Gouvernements Marine ter beschikking gesteld en aan mijn, toen toekomstige
echtgenoot, als Gezagh. Gouv. Marine de opdracht gegeven de expeditie daar
heen te brengen. Dit gebeuren staat mij nog helder voor de geest, daar wij met
trouwen moesten wachten op de afloop van deze expeditie en mijn vader mij
nog wilde troosten door te zeggen: "Misschien neemt Phil wel zo'n jong varanus-
je voor je mee
Die expeditie bestond uit een aantal
wetenschapsmensen en als leider een
professor die er meteen zijn huwelijks
reis van maakte, zodat ook zijn vrouw
als enige dame aanwezig was. En ver
kijken. Het waren geweldige exempla
ren, ruim 3 m lang. Men had ze in
kratten verpakt en ze werden met kip
pen gevoerd. Of ze de reis doorstaan
hebben en heelhuids in Amerika zijn
De professor, leider van de expeditie en zijn vrouw. Kan men zich een idyllischer huwelijks
reis dan naar Komodo voorstellen
Boven: Een eigenaardig soort vis, die werd
gevangen tijdens de expeditie met "De
Dog" naar Komodo.
Onder: Voetsporen van de Varanus.
kaanse fotograaf daar opgenomen. He
laas leende hij ze vlak voor de oorlog
uit, kreeg ze nooit meer terug en ble
ken na de oorlog niet meer te achter
halen. Alleen een enkele aan deze
expeditie herinnerende foto heb ik nog
overgehouden.
V. KNIJFF-DERMOÜT
der nog een paar fotografen, die daar
werkelijk prachtige foto's gemaakt
hebben. Inderdaad was het eiland zeer
moeilijk te bereiken wegens de vele
stroomversnellingen en draaikolken er
omheen. En dat is dan ook de oorzaak,
dat deze voorwereldlijke diersoort
zich daar tot heden ten dage heeft
kunnen handhaven. Het werd ook
vroeger gebruikt door de Sultan van
Bima als verbanningsoord voor ge
strafte misdadigers omdat zij er niet
af konden komen en misschien hoopte
men dat ze door de varanen werden
opgepeuzeld. Met velen is dit waar
schijnlijk niet gebeurd, en deze mensen
hadden daar toen al een soort kolonie
gesticht. Het lukte de expeditie een
15 exemplaren waaronder twee leven
de, te verkrijgen. Deze levende dieren
heb ik nog aan boord van het Gouv.
Marine schip "de Dog" kunnen be-
aangekomen, weet ik echter niet. Mijn
man, kreeg nog een exemplaar ten
geschenke, dat wij door de bekende
firma Buisson lieten prepareren. Deze
vertelde ons toen dat de huid van deze
varanus geheel anders was dan die
van andere reptielen, n.l. een soort
hoornhuid, en dat 't dier een rudimen
tair derde oog midden op de kop had.
Zolang we nog in Indië woonden heb
ben we deze opgezette varanus in huis
gehad, in de voorgalerij en bezorgden
daar menig bezoeker, vooral toekang
djoewalans een doodschrik mee.
Later in Holland ging 't niet zo goed
in een Hollandse huiskamer en hebben
we 't dier aan het Ned. Lyceum in Den
Haag gesrhonken, waar onze zoon toen
studeerde. Het dier is daar nu nog
aanwezig.
Mijn man kreeg toen ook een prach
tige collectie foto's, door de Ameri-
Het Volkenkundig Museum te Tilburg
heeft onlangs een nienwe behuizing
gekregen aan de Spoorlaan 434 a,
schuin tegenover het Centraal Sta
tion te Tilburg. In dit museum is in
2 zalen een pernamente expositie
ingericht over Indonesië, bestaande
uit een cultuur-historisch overzicht,
een schets van de sociaal-econo
mische situatie en een dia-klankbeeld
over Indonesië als ontwikkelings
land.
Het museum is op maandagen ge
sloten, van dinsdag t/m vrijdag ge
opend van 10.00 tot 17.00 uur en in
het weekend van 13.00 tot 17.00 uur.
De toegangsprijs bedraagt voor vol
wassenen 2,50, kinderen en 65-
plussers betalen f 1,25.