Eerste steenlegging voor de heropbouw
van de Kraton in Solo
INDONESISCHE KALENDER 1986 met PASARDAGEN
De eerste steenlegging voor de heropbouw van de Kraton Soerakarta Hadining-
rat vond plaats op de 17e augustus j.l. De ceremonie was een eenvoudig maar
plechtig gebeuren.
Vanaf 14.00 uur stonden de zonen en dochters van Sri Soenan Pakoe Boewono
XII met de pangeran sepoeh (de oudste prins van het soenanshuis, Pangeran
Djojokoesoemo, zoon van Pakoe Boewono X) en naaste verwanten van het soe-
nanaat reeds klaar op de plaats waar de ceremonie zou plaatsvinden n.l. bij de
voormalige Dalam Ageng Probosuyoso die nog niet voorzien was van een nieuw
dak of afdak ter bescherming tegen de hitte. De boepati's en de boepati anom
hadden een zitplaats gekregen in de voormalige voorzaal, den Pendopo Sasono-
sewoko.
Nadat de Soenan was aangekomen
gingen de boepati's zitten op de vloer
van de voormalige Dalem Ageng met
het aangezicht gericht op twee kuilen,
die daar gegraven waren en waar de
ceremonie zou plaatsvinden. De soe
nan en zijn zonen en dochters zaten
aan de westkant, met het gezicht naar
het oosten gericht. De pangerans se
poeh, de lagere verwanten van de
Soenan en de vrouwelijke hofdignita-
rissen, die in dienst waren, en drie
gouden poesaka parasols vasthielden,
zaten aan de zuidzijde met het gezicht
naar het noorden, terwijl de andere
lagere verwanten en dienaressen van
de vrouwenverblijven aan de noord
kant zaten met het gezicht naar het
zuiden. Aller ogen waren gericht op
de kuilen waar de ceremonie zou plaats
vinden.
leder die deelnam aan de plechtigheid
had een snoer melatibloemen aan het
linkeroor vastgehecht. De sacrale ce
remonie ving aan om 15.45 uur, nadat
de Soenan, gekleed in volledig Javaans
kostuum, met een hoofddoek in grijs
blauwe kleur op, zich in gebed had
begeven. De stekende zonnewarmte
scheen niet in staat te zijn de vorst
en zijn edelen die in geestelijke con
centratie waren, te deren.
Na afloop van het gebed nam de Soe
nan een heildronk en begaf zich naar
de kuil aan de westkant om de eerste
steen te leggen als teken, dat met de
wederopbouw was begonnen. Daarin
werd de Soenan bijgestaan door zijn
oudste zoon KGPH Hangabei en door
KRT Tjiptonagoro.
De Soenan legde achtereenvolgens
de eerste steen in de eerste en twee
de kuil voor de Dalem Ageng Probo
suyoso en de Kamar Poesaka en ver
volgens in de derde kuil voor de Pen
dopo Sasonosewoko; alles verliep vlot
en maakte een diepe indruk op de
aanwezigen.
De avond tevoren werd Solo door een
regenbui overvallen, precies op het
tijdstip dat de Soenan in de de Dalem
Probosuyoso een gebed uitsprak.
Genoemde ceremonie vond plaats op
de dag van de Proklamatie op 17 au
gustus op aanwijzing van Soenan Pa
koe Boewono XII. En om te voorkomen
dat de ceremonie zou plaats vinden
op Zaterdag Legi, werd de plechtig
heid aangevangen na het middagge
bed, op het ogenblik dat Zaterdag
Legi overging in Zondag Pahing. Het
water en de aarde die vermengd wer
den om te dienen als voegmiddel van
de stenen, waren gehaald van heilige
plaatsen op de vier windrichtingen.
Onder andere van Dlepih en Pandan-
'segègèk in de overblijfselen van de
ontmoetingsplaats van Panembahan
Senopati en Kandjeng Ratu Kentjo-
nosari, van de vorstelijke begraaf
plaats Koeta Gedé, de begraafplaats
imogiri en vooral van de graven van
Soenan Agoeng en Pakoe Boewono II
de oprichter van de kraton Soerakar
ta, van de begraafplaatsen Bajat, De-
mak en Kadilangoe, van de bron Moen-
goeb, Pengging en het graf van Kia-
geng Selo in het gebied Poerwodadi.
Daartoe droeg de Soenan op 13 au
gustus j.l. zijn zonen en dochters, ver
gezeld van de regenten, de Boepati
Anom en de Hofdienaar Soeronoto op,
naar genoemde heilige plaatsen te
gaan. De rode bakstenen, die gelegd
werden bij de ceremonie waren af
komstig uit Klaten, die overal bekend
staan als van goede kwaliteit.
Desgevraagd verklaarde KRT Tjipto
nagoro, aan wie in eerste instantie de
wederopbouwwerken werden toever
trouwd, dat het eerste werk was het
leggen van de fundering, terwijl de ge
deelten die het eerst zouden worden
opgezet de Pendopo Sasonosewoko
was en de Paningrat, gevolgd door de
Dalem Ageng Probosuyoso en de Ka-
mar Poesaka.
(Uit: "Suara Merdeka, 19 aug. 1985,
vertaling A. Bloemhard)
FONDS RESTAURATIE
KRATON SURAKARTA
Bijdragen voor de restauratie van de
kraton kunnen worden gestort op
Spaarrekeningnr. 3576.147.225 t.n.v.
Coöperatieve Rabobank "Schevenin-
gen" B.A. onder vermelding van:
"Fonds Restauratie Kraton Surakarta".
Het postgironr. van de Bank is 262130.
VAN SARONGS EN SLAAPBROEKEN
Toen ik een paar jaar geleden in het
ziekenhuis moest worden opgenomen
vanwege een operatie, ontdekte ik het
gemak en de handigheid van een sa
rong. Veel handiger dan een pyjama
broek. Vooral met het oog op allerlei
manipulaties die met toilet, sanitair en
injecties te maken hebben. En in de
tropen ook koel, zeker als je een sa
rong koopt die van soepele stof ge
maakt is.
En als je eenmaal weet, hoe je die
sarong moet vastmaken zodat die safe
om je lendenen zit, is er geen kunst
aan. De meeste Europeanen weten niet
hoe ze de sarong moeten vastmaken.
Zo zie je in Yogya dikwijls toeristen
(meestal uit Australië) die zich dan
zogenaamd willen aanpassen en met
een sarong getooid over Malioboro
lopen, met voor op hun buik een voor
uitstekende knoop waarmee ze de sa
rong hebben vastgemaakt. Hoeft heus
niet zo. Zonder knoop, zonder knoe
del, en toch veilig, d.w.z. dat ie niet
plotseling naar beneden glijdt
Ook als je naar de badkamer gaat
heeft een sarong allerlei voordelen.
Begrijp me goed, een Indische bad
kamer met een natte vloer. Gebruik je
een pyjamabroek, dan wordt die stee
vast nat aan de uiteinden van de pij
pen. Maar met een sarong heb je daar
geen last van. Over je hoofd trek je
die uit en aan.
Alleen onder het slapen heeft de sa
rong de neiging op te kruipen. En als
de nachten koel zijn is dat natuurlijk
minder prettig. Daarom ben ik de al
lerlaatste tijd weer overgestapt op de
slaapbroek tempo doeloe, d.w.z. een
slaapbroek gemaakt van gebatikte
stof. Zoals mijn grootvader droeg, en
ook Van Heutsz en die hele generatie
rond de eeuwwisseling. Natuurlijk niet
de duurste batik, maar eenvoudige
batik van katoen. En als ik zo met die
gebatikte slaapbroek aan de zeilen
hijs op weg naar Poelau Kapok, waan
ik me weer terug in Tempo Doeloe, in
slaap gewiegd door het besef weer
thuis te zijn op het uitgangspunt van
mijn omzwervingen op dit ondermaan-
UIT VOORRAAD LEVERBAAR
diverse soorten a 23,per stuk, incl. porto. Leuk voor Sinterklaas-
en Kerstcadeau. Verzending naar buitenland ook mogelijk.
Bel 020 - 90 99 45 (liefst na 20.30 uur) of schrijf aan Mw. W. ROMPAS,
Koolzaaderf 19, 1112 JR Diemen.
4
