Kasih Hormat
JOHS. OUWEJAN:
Eigenlijk had ik nog om een korte rondleiding willen vragen, maar hij moest weer
aan het werk, dus dat stukje ongezonde nieuwsgierigheid werd niet bevredigd.
Maar wat ik wel te weten kwam was dat hij nog nooit een ernstige bedrijfsramp
heeft meegemaakt, zoals bijvoorbeeld een lijkauto die met een lekke band kwam
te staan. Hij klopte toen wel uitdrukkelijk af.
Hij is 66 jaar, meestal gekleed in een zwart kostuum, werkt 70 uur per week op
ongeregelde uren en is een ernstig man. Kan ook haast niet anders, want hij is
directeur van een begrafenis- en crematieonderneming. Om precies te zijn: de
instelling heet
Begrafenis- en Crematie Ondernemingen
"Ad Patres en Inget Mati"
Fa. Johs. Ouwejan en Zn. B.V.
Zijn naam is Johannes Ouwejan en zijn
onderneming is gevestigd aan de Fre-
derik Hendriklaan in Den Haag. "Ad
Patres" is het begrafenisfonds waar
van men lid kan worden en "Inget Ma
ti" is de organisatie die de begrafe
nissen en crematies regelt en uitvoert.
De Firma Johs. Ouwejan Zn. B.V. is
de overkoepeling van deze beide or
ganisaties. Het is een Indische, onder
neming met Indische medewerkers, In
dische cliënten (90%) en een Indische
aanpak.
Opgericht werd de onderneming in
1924 door wijlen de heer J. Ouwejan,
na diens terugkeer uit Indië waar hij
o.m. als procuratiehouder werkzaam
was geweest bij "Manders, Zeeman
Bouvy" te Makassar Ervaring had
hij opgedaan bij een begrafenisonder
neming in Amsterdam, waar hij na
terugkeer heeft gewerkt. Senior haal
de zijn zoon over om ook in het be
drijf te komen en daarmee was het
vraagstuk van de opvolging opgelost.
Opgelost waren toen ook zoon's aan
vankelijke ambities. Hij wilde electro-
technisch ingenieur worden. Zwak
stroom had toen zijn grote belangstel
ling en helemaal overgegaan is die
interesse niet. Als 18-jarige kwam hij
toen het bedrijf binnen, als jongste
bediende. "Om later directeur te kun
nen zijn, moet je een bedrijf van on
deraf leren kennen, zei mijn vader en
hij heeft gelijk gehad. In '59 overleed
hij en toen wérd ik directeur. Ik mis
hem trouwens nog iedere dag".
Ook voor begrafenisondernemer moet
je leren. Dat kan in Utrecht waar je
het diploma Uitvaartverzorger kunt
behalen Het verzorgen van een uit
vaart, dat is gewoon wer'ken, op een
heel bepaalde manier weliswaar maar
toch. Er moet heel wat gebeuren tus
sen het moment van overlijden en het
sluiten van het overlijdensdossier en
alles wat met de dood heeft te maken,
wordt onder meer door Johs. Ouwejan
en zijn 23 medewerkers gedaan.
"Alles moet met de nodige eerbied,
tact en correctheid gebeuren. Kasih
hormat is de rode draad door onze in
stelling.
Johannes Ouwejan
Dat begint bij het betreden van het
sterfhuis, waar je heengaat om je hulp
aan te bieden en waar je probeert zo
veel mogelijk in te spelen op de wen
sen van de nabestaanden. Wensen die
soms niet uitdrukkelijk (kunnen) wor
den uitgesproken, maar die uit de
heersende gevoelens toch tot uiting
komen. Het komt niet vaak voor, maar
als de wensen van de overledene,
zoals ooit met ons afgesproken en
vastgelegd, niet overeenstemmen met
die van de familie, dan prevaleren die
van de overledene. Wat ik in dit kader
een ieder op het hart wil drukken is
dit:
besef dat uw vader en moeder, broer
en zus enz. slechts één keer wordt
begraven of gecremeerd. Dat moet dan
ook in één keer goed en waardig ge
beuren Nooit kun je dat overdoen en
voor een goede nagedachtenis en
voor de eigen satisfactie moet men
eraan denken met een goede begrafe
nisonderneming in contact te treden.
Helaas gaat er nog veel mis."
Op de vraag of er nog bijzondere din
gen zijn te vertellen uit zijn werk knikt
de heer Ouwejan bevestigend, maar
verder is het doodse stilte. "Dat zou
niet passend zijn daarover te praten"
en gelijk heeft hij natuurlijk.
90% van zijn cliënten heeft een In
dische achtergrond. "Indische mensen
zijn gevoelig, hebben gevoel voor stijl
en hebben eerbied voor de dood. Het
"dood is dood" geldt voor hen niet,
dat blijkt bijvoorbeeld uit het regel
matige kerkhofbezoek door Indische
mensen. Wanneer ik bij een Neder
lands sterfhuis kom, is het vaak "wat
zal die vent te vertellen hebben". Bij
Indische mensen is het "wat fijn dat
u er bent". Echt specifieke Indische
wensen op het gebied van begrafenis
sen en crematies zijn er niet, maar de
wijze waarop zij een sterfgeval ervaren
en ondergaan is Indisch. Het zijn ge
voelsmensen."
Firma Ouwejan verzorgt jaarlijks tus
sen de 500 en 600 uitvaarten. Het per
centage crematies ligt daarbij op 68%
en dat van begrafenissen op 32%. "In
dische mensen geven voorkeur aan
cremeren. Misschien heeft dat te ma
ken met het feit dat zij de graven van
hun dierbaren hebben moeten achter
laten en dat vele van die graven wer
den geruimd. Ze willen niet dat zoiets
hen nog eens overkomt". Regelmatig
komt het voor dat de as na een cre
matie in Indonesië moet worden uit
gestrooid. Ook dat regelt firma Ouwe
jan helemaal.
Johs Ouwejan heeft al meer dan 40
dienstjaren. "Ja inderdaad, wat er tij
dens een uitvaart zoal wordt gezegd,
ken ik wel uit mijn hoofd. Ik zou het
zelf ook kunnen maar luisteren doe
ik altijd. Wanneer na afloop tegen mij
gezegd wordt dat alles keurig gere
geld was, dan ben ik daar blij mee.
Dat is dan een stukje satisfactie voor
mij in mijn werk."
Of de heer Ouwejan ook hobbies
heeft "O ja zeker, wat dacht u: an
tieke auto's en miniatuur-treinen. Of
ik thuis fleurige kleding draag? Nou,
geen zwart pak, maar ook geen spij
kerbroek. Toch iets in gedekte tinten.
En erg uitbundig ben ik dan ook niet.
Zoals ik nu met u praat, zo praat ik
met nabestaanden en zo praat ik ook
met vrienden. Ik heb geen twee stem
men. Egaal zogezegd."
Bij het afscheid zei ik maar niet "tot
ziens", maar "veel sterkte" was ook
goed.
R.B.
De wereld is groot of klein
Al naar 't gebruik van de maat:
Ze is klein als men meet naar 't goed,
En groot als men meet naar 't kwaad.
(Spaanse copla)
5
