Met een handdruk wordt de gedenkplaat
door de voorzitter van de Stichting Herden
king 15 Augustus 1945 overgedragen aan
dr. E. Dolman, voorzitter van de Tweede
Kamer.
GEDENKPLAAT
IN HAL VAN TWEEDE KAMER
Op 15 augustus 1985 werd in het Ne
derlands Congresgebouw te Den Haag
tijdens de herdenkingsbijeenkomst van
het einde van de Tweede Wereldoor
log een bronzen gedenkplaat onthuld
ter herdenking van de slachtoffers van
die oorlog in Nederlands-lndië.
Deze gedenkplaat heeft op 16 decem
ber 1985 een waardige definitieve
plaats gekregen, te weten in de en
treehal van de Tweede Kamer, tegen
over de Erelijst van de Gevallenen
1940-1945. Op genoemde datum werd
de gedenkplaat, na een korte toe
spraak van de voorzitter van de Stich
ting Herdenking 15 augustus 1945,
overgedragen aan de voorzitter van de
Tweede Kamer. De korte, plechtige
bijeenkomst werd bijgewoond door de
burgemeester van Den Haag en ver
schillende genodigden.
Na afloop van de plechtigheid ontving de
heer Dolman een pakket met o.m. de video
en geluidsopname van de 40-jarige herden
king van het einde van de Tweede Wereld
oorlog op 15 augustus 1985.
(Vervolg: "Laatste Luister")
tenaren die verspreid zaten over de
talloze eilanden, de Hoofden van de
takken van Dienst, het Departement
en de Regering. Daarvoor had hij de
beschikking over enige Assistenten-
Resident en een secretaris. Naast
deze normale bestuursbesognes tracht
te Aardeman een droom te verwezen
lijken die hiervoor al kort is beschre
ven. Hij wilde een bolwerk opwerpen
tegen de alom groeiende roep om
"merdeka". Hij besefte drommels
goed, dat deze roep uiteindelijk zou
moeten worden gehonoreerd. Het ging
er bij hem om om die overgang naar
zelfstandigheid geleidelijk te doen
plaatsvinden.
Hij stelde zich de vorming van een
federatie voor tussen Bangka-Billiton,
de Westerafdeling van Borneo met de
Riouw onder één Raad, in te stellen
door de Regering. Deze Raad zou een
groot deel van zijn bevoegdheden
overnemen, voorhands natuurlijk on
der toezicht van één van de Residen
ten van die drie gebieden. Deze Raad
zou regeren tot het tijdstip zou aan
breken van een algehele overdracht
over een jaar of tien of zoveel eerder
als de bevolking er rijp voor was. De
tendens van de op Java en Celebes
gevoerde conferenties en vooral de
ideeën van een zekere Lord Kilearn
(Kill and Earn I) beangstigden Aarde-
man en zijn collega's zeer. De ge
schiedenis heeft geleerd dat hun angst
gerechtvaardigd was, maar dat wisten
zij toen nog niet.
Na vele oneffenheden te hebben ge
nomen en met de gewaardeerde steun
van enkele juridisch geschoolde amb
tenaren van het Departement, gelukte
het de Bangka-Billiton-Riouw-Raad in
het leven te roepen. Een hele hijs,
resultaat van vele uren vergaderen,
bezwaren omzeilen, tegenstellingen
opheffen, onwilligen aansporen, enz.
Tenslotte kwam de Lt. Gouverneur
Generaal Van Mook uit Batavia over
vliegen om de officiële opening van
de Riouw-Raad in te wijden. Maar de
Westerafdeling van Borneo sloot zich
bij deze federatie niet aan.
Er viel voor Aardeman en zijn staf van
ambtenaren B.B. meer dan genoeg te
regelen en op te bouwen, overigens
het normale werk van deze ambtena
ren. Maar tussen alle bedrijven door
vonden enige gebeurtenissen plaats,
die nog heel lang in Aardemans ge
heugen zouden blijven hangen en die
waren niet altijd van de aangenaamste.
Vooral de kwestie Rengat bezorgde
hem vele slapeloze nachten en alleen
door een wonder, door een nachtelijke
"ilham" of goddelijke ingeving, werd
hem het ergste bespaard.
(wordt vervolgd)
"INDISCHE SPRUW"
Of wat er voor doorgaat, ik noem het
aphten, dat zijn pijnlijke kleine wond
jes aan het mondslijmvlies.
Stomatitus aphtora (stomme titus) is
weer wat anders.
Vroeger kreeg ik als jongen opgezette
lippen als ik de kebumbum- en ana-
nasschillen te gulzig opat, voordat ik
ze in de vuilnisbak keilde. Vele men
sen hebben indische spruw, niemand
weet hoe dat komt en welke djamoe
je moet gebruiken. (Seriawan thee of
pillen). Als je al wat ouder wordt en
"koerang nafsoe", last krijgt met de
gewrichten en je kan moeilijker de
trappen op, dan denk je, dat je naast
vitaminen ook andere dingen zoals
kalk, ijzer, fosfor, magnesium, cobalt,
kiezelzuur, zink enz. nodig hebt.
Als je elke dag petjel, gado-gado of
een slaatje in de winter van witlof,
kool, tomaten, paprika of lombok (zon
der pitjes) en uien met een slasaus
van Calvè, knoflook of iets dergelijks
eet, en af en toe een ananas, mang-
ga's, nectarinen, gebakken makreel met
rauwe ui op de dinsdag- of zater-
dagmarkt koopt, nou, dan hoef je je
nergens druk om te maken.*) Daar zit
ten genoeg voedingsstoffen in. Als je
nog een volkstuintje er op na houdt,
waar in de winter boerekool en spruit
jes groeien, dan zit je helemaal goed.
Koop dan geen mineralen (groene
pillen uit zeewier uit de Noorse zee,
die de Jap vóór de oorlog ook al in de
handel bracht, en ook geen kiezelzuur-
pillen). Je weet niet wat je allemaal in
je darmen gesplitst krijgt. Het is je
reinste onzin
In Indonesië gooien ze ook alles in de
kali, ook het straatvuil. Dat gaat alle
maal de laoet in. Sommige pillenfabri-
kanten bevelen je zes keer per dag
van die grote groene of grijze pillen
in te nemen.
Het duurt ongeveer drie weken voor
dat je mondslijmvlies aan tong of er
gens anders weer beter is. In deze
tijd kan je niet veel eten, warm noch
koud en vooral zure vruchten, zoals
sinaasappels doen ontzettend pijn
(perie). Wondjes aanstippen met lange
wattestaafjes met lotagen.
SINJO TEMPÉ
Als je een liefhebber bent van tem
pé (B12) en tahoe en heel weinig
vlees eet, dan mag je tien, twintig
jaar optellen bij je geschatte leeftijd!
FILM OVER LEPRABESTRIJDING
OP SULAWESI
De K.R.O.-televisie zendt op zondag
26 januari a s. om 16.55 uur een 25
minuten durende film uit over de lepra
bestrijding op het Indonesische eiland
Sulawesi (het vroegere Celebes). De
kijkers kunnen dan tevens kennis
maken met het werk van de Neder
landse Stichting Voor Leprabestrijding
(N.S.L.) op dit eiland. Wie na het zien
van deze film nadere informatie wil
over leprabestrijding, kan contact op
nemen met de:
N.S.L., Wibautstraat 135, 1097 DN
Amsterdam, tel. 020 - 93 89 73.
10
