CONTROVERSE TUSSEN DE HEER
D. W. N. KRIEK EN SIR LAURENS VAN
DER POST AANGAANDE DE SPECIALE
MISSIE NR. 43 IN BANTAM (JAVA)
De heer Kriek gevoelt zich bezwaard aangezien Sir Laurens van der Post hem een verraders rol toebedeelt in zijn "top
secret report" betreffende de Speciale Missie nr. 43 in Bantam (Java). De heer Kriek heeft zich dienaangaande gewend
tot Sir Laurens van der Post met verzoek zijn rapport te willen corrigeren op voor hem belangrijke punten. Sir Laurens
van der Post heeft dit geweigerd. Voor een goed begrip van een en ander is het nodig een kort overzicht te geven
van hetgeen waarop deze pijnlijke aangelegenheid betrekking heeft.
deel I
In de hiernaast afgedrukte be
spreking van het boek van de
heer Kriek wijst dr. Mooij op de
controverse tussen de heer Kriek
en Laurens van der Post. In on
derstaand artikel, dat in het vol
gende nummer van Moesson
wordt vervolgd, gaat dr. Mooij
dieper op deze controverse in.
In de jaren vóór het uitbreken van de
Pacific oorlog was de heer Kriek ad
ministrateur van de goudmijn Tjikotok
(Zuid Bantam), Java. Bij de mobilisatie
werd hij in de rang van sergeant com
mandant van de landwacht in Tjikotok,
die was samengesteld uit het perso
neel van de goudmijn.
De hoofdzetel van de mijnbouw-onder-
neming bevond zich in het plaatsje
Tjikotok, waar naast de woon- en
werkverblijven van het personeel een
pasanggrahan aanwezig was.
Op vrijdag 6 maart 1942 kwam op die
onderneming een telefonisch bericht
door dat zich twee jeeps met militai
ren op weg naar Tjikotok bevonden.
Het bleken Engelse militairen te zijn
onder commando van Kolonel Laurens
van der Post. Deze legitimeerde zich
met instructies van de Generale Staf
te Bandoeng met een verzoek aan
de heer Kriek om de kolonel en zijn
groep, bestaande uit Engelse officieren
opererende onder "Special Mission
no 43", alle mogelijke hulp en bijstand
te verlenen. De kolonel was verge
zeld van de Hollandse 1e luitenant
Christoffel, die door de Generale Staf
als gids en tolk ter beschikking van
de Missie was gesteld.
door Dr. W. Mooij, Den Haag,
destijds Officier van Gezondheid KNIL
D. W. N. Kriek
De kolonel en zijn groep werden on
dergebracht in vorengenoemde pa
sanggrahan, waar verdere informaties
werden verstrekt omtrent het eigen
lijke doel van zijn komst naar de
onderneming. Strike geheimhouding
werd gevraagd aan de heer Kriek om
trent hetgeen hij te horen zou krijgen
en voorts werd hem verzocht met nie
mand over de werkelijke opdracht van
de Missie te spreken.
Kolonel van der Post was drie dagen
na de val van Singapore (15 febr. '42)
uit Ceylon per vliegtuig op Java ge
arriveerd en hij had instructie van
Allied Head Quarters zich achter de
linies van de vijand schuil te houden
ter voorbereiding van geallieerde lan
dingen op Java, welke binnen 6 8
weken verwacht konden worden.
Op aanraden van de heer Kriek werd
als voorlopige verblijfplaats van de
groep Tjirotan aangewezen, een leeg
staand emplacement benoorden Tji
kotok.
Op 8 maart '42 vond de radio-toe
spraak van de Gouverneur Generaal
plaats, waarbij de algehele capitulatie
van het Ned. Indische Leger werd
bekend gesteld.
Kolonel van der Post trok met zijn
groep de bossen in. Luitenant Chris
toffel wilde geen verdere diensten aan
de Missie nr. 43 verlenen en gaf er
de voorkeur aan naar Bandoeng terug
te keren. De prospector van de on
derneming, Paul Vogt, een Zwitser,
Sir Laurens van der Post
die zeden en gewoonten van de be
volking in het onherbergzame gebied
ten noorden van Tjirotan als geen an
der kende èn de taal van de bevolking
beheerste, nam zijn plaats in.
De heer Kriek kreeg telefonische op
dracht van de Generale Staf om met
de landwacht rust en orde te blijven
handhaven totdat de Japanners die
taak zouden overnemen.
Vóór het vertrek van Kolonel van der
Post met zijn groep was afgesproken
dat de heer Kriek zich zo lang moge
lijk op de onderneming zou handha
ven en de verbinding voor opvoer van
rijst en andere benodigdheden zou
verzorgen.
Dit heeft de heer Kriek tot eind sep
tember 1942 (toen de laatsten van de
groep zich aan de Jap hadden over
gegeven), met een onderbreking van
enige weken (toen hij moest vluchten
wegens verraad), met groot gevaar
voor zijn leven, volgehouden.
Hij werd tenslotte eind nov. '42 ge-
interneerd door de Jap. Bij de capitu
latie van de Jappen, aug. '45 kwam hij
weer vrij.
Kolonel van der Post werd omstreeks
20 of 22 april '42 door de Jap gevan
gen genomen en kwam in krijgsgevan
genschap.
Na de Japanse capitulatie terug in Ba
tavia, omstreeks sept. '45, trachtte de
heer Kriek contact op te nemen met
kolonel van der Post, die intussen een
belangrijke functie had gekregen als
intelligence officer van het Engelse
(lees verder volgende pagina)
"SPECIALE MISSIE Nr. 43
in BANTAM (JAVA)"
door D. W. N. Kriek
Het eerste exemplaar van dit
boek is bij de kranslegging op
BRONBEEK op 31 augustus l.l.
aangeboden aan Hare Koninklij
ke Hoogheid Prinses Juliana.
Het in offset gedrukte boek (170
pag.) is verkrijgbaar door over
making van een bedrag van
29,50 op postgiro-rekening nr.
5038024 t.n.v. D. W. N. Kriek -
G. v. IJselsteinstraat 41, 1082 KE
AMSTERDAM.
7
