Wonderlijke verhalen
uit de Indische historie
het Residentshuis in Tg. Pinang te di
rigeren. Natuurlijk ook enkele kokki's,
die welwillend voor de bereiding van
alle feestmaaltijden, diners, ontbijt
werden afgestaan. Die onvolprezen
bediendes - een uitgestorven categorie
in deze dagen Zij waren het die ber
gen rijst kookten, mata sapi's en gros
bakten, kippen braadden en wat al niet
meerHet eten werd in vele keukens
geprepareerd en op vele anglo's klaar
gemaakt.
De "Enggano" voer naar Singapore en
keerde terug met enige koelkasten,
waarin allerlei aan bederf onderhevige
levensmiddelen werden opgeborgen:
vlees en vis, kaviaar en kaas, paté en
meer van dat lekkere spul. Men kon
de G.G. toch geen rijst met droge vis
en sajoer presenteren? En in Singa
pore was alles te koop.
In allerijl werden op de pasar twee
grote tafellakens en 48 servetten gefa
briceerd. Stoelen werden gerequireerd,
grote schoonmaak gehouden langs de
wegen. Enfin - u kunt het wel bevroe
den: er was een opgewekte stemming.
Van de op 200 mijlen afstand gelegen
eilanden werden met de Higginsboten
de uitgenodigde gasten over zee naar
Tg. Pinang gebracht. Erebogen van
uitgerafelde palmbladeren werden op
gericht.
De dag kwam nader. De zenuwen
werden tot het uiterste gespannen.
Het oorlogsschip lag te deinen in de
haven. En toen sloeg het lot toe. Als
een bliksemstraal uit heldere hemel
bereikte Aardeman een telegram uit
Batavia dat de Lt. Gouverneur Gene
raal niet op het vastgestelde tijdstip
kon komen. Juist op die dag zou mevr.
Van Mook naar Nederland repatriëren.
Het hoge bezoek werd een etmaal
verschoven. Wat waren de Riouwers
blij met die ijskasten Een dag respijt.
Een dag even uitblazen. Achteraf toch
een goede kant aan dit uitstel. En toen
brak de bewuste dag aan.
Rood-Wit-Blauw wapperden fier de
vlaggen. Het Wilhelmus klonk plechtig.
De zon straalde aan een perfect blau
we hemel toen de Catalina in de baai
van Tg. Pinang neerstreek. De politie
stond stram aan de pier. Het oorlogs
schip zag er opgesierd uit. En ja - de
pers was ook aanwezig en filmde in
zwart-wit deze gedenkwaardige dag,
die later - 36 jaren later - als een flits
in een herdenkings documentaire nog
eenmaal op TV zou verschijnen
Maar we zitten nog in 1948 en Van
Mook stapte aan wal. Soldaten, offi
cieren, B.B.-ers - alles ging gesmeerd.
Het diner was voortreffelijk, de stem
ming opperbest, de borrel koud.
Na een paar uur gerust te hebben,
werd in presentie van vele kopstuk
ken de Bangka-Biliton-Riouwraad door
de Lt. G.G. van Mook geïnstalleerd.
Redevoeringen van Zijne Excellentie,
Dr. H. J. de Graaf
Historische feiten en anecdotes,
met een groot gevoel voor hu
mor geschreven door één van
de oudste deskundigen op het
gebied van de Indsche historie.
Naslagwerk voor nu en later.
f 22,50, porto f 4,25
BOEKHANDEL MOESSON
van de Resident, van enige Indone
sische Riouw raadsleden. Het was al
les plechtig en van een ouderwetse
charme. De familie Haverkorn van
Rijsewijk was met enige leden van het
Consulaat Generaal te Singapore
overgekomen om de plechtige instal
latie bij te wonen. Kortom - het geheel
straalde een luister uit van weleer -
en Aardeman bedacht met weemoed,
dat dit wel eens een laatste luister
kon zijn van het B.B.
's Avonds om 8 uur ving de receptie
aan. En tijdens deze ontvangst ten
residentshuize gebeurde natuurlijk al
weer wat onverwachts: Enige stout
moedige dames, aangevoerd door mw.
Carry Ruig, de sociaal werkster, be
naderden Dr. Van Mook en maakten
hem warm voor een dansavond in de
soos van Tg. Pinang - een speciaal
verzoek, want dit feest zou niet af zijn
zonder een echte dansavond in avond
kleding met muziek, onder de sterren
hemel van Indië - ouderwets - net als
toen weet u wel? Wat drommels; had
den de dames alléén voor déze recep
tie hun mooie Singapore kleding aan
getrokken?
Dat was wel heel onverwacht en Aar
deman kon zijn oren niet geloven, toen
de dames hem triomfantelijk kwamen
melden dat de G.G. Van Mook graag
een dansavond zou willen meemaken
in de soos.
"Het is nu toch net als voor de oor
log, Resident?" vleiden de stoutmoe
dige dames met flonkerende ogen. Wat
kon de arme resident doen? Maar de
soos kwam hem voor de geest: on
verzorgd en lichtelijk vervallen, met
gevlekte muren van de vele regens en
nog niet opgeknapt - en dan de Gou
verneur Generaal - in die keet? Dat
kon toch niet? Maar Indië heeft altijd
geleefd met onverwachte gebeurte
nissen en het vernuft is de mens niet
voor niets gegeven. Daarbij is een
resident omringd door bekwame men
sen.
"Hartsteen riep Aardeman zijn con
troleur tot zich. Het Hoofd van het
Plaatselijk Bestuur, Hartsteen, moest
nu in twee uur tijds - het was al over
zevenen geworden en de zon was
reeds lang in de zee verzonken -
trachten de oude soos een goede op
knapbeurt te geven. Maar Hartsteen
wist daar wel raad op:
Het gevang zal vol strappans (gestraf
ten) en die moesten het klaren. Dus
werd de cipier opgebeld met het ver
zoek alle celdeuren te openen en de
gestraften in allerijl naar de soos te
dirigeren. Vrijheid was in dit geval
blijheid. De cipier wiste zich het zweet
van zijn voorhoofd, riep alle mandoers
bij elkaar, deed de celdeuren open en
om halfacht kwamen vijftig gestraften
bij de soos aan met vele blikken kalk
en tjemara groen.
Onder het toeziend oog van cipiers en
mandoers klaarden die vijftig gedeti
neerden het werk in twee uur tijds.
Alles werd wit gekalkt en de soos met
groen versierd - het feest kon begin
nen. De gestraften kregen sigaretten
en koppie toebroek. Die waren dik te
vreden. Waar die niet allemaal goed
voor waren: die kettingberen Weg
lopen? Weineen - zij hadden het veel
te goed
Aardeman, die niet op deze danspartij
gerekend had, zou de vrijpostige da
mes wel de oren hebben willen was
sen. Maar Dr. Van Mook vond dat
hele gedoe blijkbaar erg gezellig. Het
orkest speelde dansmuziek en de laat
ste hits. Dit was weer eens een de
monstratie van wat op een kleine
plaats in de binnenlanden mogelijk
was: met gestraften natuurlijk, met de
goodwill en de vindingrijkheid van het
Plaatselijke Bestuur: van Hartsteen en
al zijn medewerkers.
Het werd een ouderwets, vooroorlogs
dansfeest, dat tot in de kleine uurtjes
duurde en iedereen tevreden stelde.
Van Mook opende het bal met de
vrouw des huizes mevr. Kuneman en
danste menige dame rond. Tegen
tweeën verstomde het feestgedruis en
een ieder zocht zijn beddeke op.
De volgende dag vloog Zijne Excellen
tie de Lt. Gouverneur Generaal Van
Mook naar Batavia terug. Wat bleef
er over? De herinnering aan een laat
ste luisterrijke installatie, een dans
feest en verhalen, veel verhalen I
17
