POIRRIÉ'S
PERIKELEN
BOOM
Onze familie heeft een eigen boom,
in Apeldoorn. Niet een stamboom, die
behoort iedereen te hebben, maar een
échte boom. Dat komt zo:
Mijn zoon, op zijn achttiende en met
gloednieuw rijbewijs, leent mijn Ford
om even voor zijn zoveelste meisje te
showen. Vlak bij haar huis overschat
hij zijn eigen rijkunst, slipt en neemt
in het voorbijgaan het eerste boompje
van een pas aangelegde middengroen
strook mee.
Nou heb ik hem altijd voorgehouden,
dat je immer de door jou aan ander
mans have en goed toegebrachte
schade moet vergoeden of herstellen,
zelfs als het de Gemeente betreft.
Volgzaam als hij is heeft hij toen een
boompje uit het belendende park ge
haald en die vooraan in de rij gezet
(met geleende schop van zijn zoveel
ste gaat-weer-niet-door-schoonvader).
NASIB
(Noodlot)
Het was maandagochtend toen onze
Chef Instructie, na een onrustig week
einde, de dag begon met wat stukken
te deponeren in mijn brievenbakje. "Je
krijgt zo dadelijk een arrestant voor
verhoor. Het is een jongeman die de
recherche tijdens de nachtelijke uren
heeft aangehouden in de omgeving
van Tanah Abang. Hij zou bekend heb
ben bij diverse adressen te hebben
ingebroken, maar weigert vooralsnog
te verklaren waar het gestolene is ge
bleven. Voel hem maar flink aan de
tand. Enkele aangiften van diefstal uit
die woonbuurt heb ik in je bakje ge
daan."
Even later werd de betreffende per
soon bij me gebracht. Ik herkende in
hem Atma, de toekang boeah (vruch
tenverkoper), die geregeld bij ons aan
huis kwam. Hij zelf gaf niet in het
minst blijk mij te kennen. Voordat ik
Atma een enkele vraag kon stellen,
zei hij: "Mengaku salah", waarmede
hij bij voorbaat zijn schuld bekende.
Wij zien dat boompje nog vaak, het is
goed gegroeid, echt mooi. Het heeft
wel iets andere bladeren dan de rest,
maar het is beslist geen appelboom,
anders zou je misschien zeggen dat
de appel niet ver van de boom valt.
De schade aan de Ford heb ik trou
wens zelf moeten betalen, daar ben je
nou eenmaal Vader voor.
CARDANAS
Op een keer, tijdens een terugreis van
vakantie, begon onze oude Ford aan
de onderkant te rommelen. De 'car
dan' was mijn eerste gedachte. Van
zoiets krijg ik altijd onmiddellijk de
stuipen, dus bij de eerste de beste
parkeergelegenheid in de buurt van
Nimes wij van de autobaan af.
Bij een minutieuze inspectie bleek de
cardanas inderdaad speling te hebben,
maar dat moet, zo'n ding mag nou
eenmaal niet onwrikbaar vast zitten,
alleen wist ik niet hoeveel speling er
op mocht zitten.
Goede (garage) raad is ook in Fran
krijk duur, dus besloot ik de parkeer
plaats af te zoeken naar een andere
Ford van hetzelfde type en bouwjaar,
liefst een Hollander vanwege mijn
armzalige Technisch-Engels. Tot mijn
opluchting stond er iets verderop een.
Ernaast stond een mevrouw met twee
kinderen. Nog een beetje bingoeng
van de doorstane emoties wendde ik
Ik nam het een en ander uit het bakje
nog even door o.m. het rapport van
aanhouding en voorlopig verhoor van
de recherche en noteerde de adressen
van hen die aangifte hadden gedaan.
Daarna besloot ik hem mede te nemen
naar de betreffende woonwijk. "Je
moet mij bij de plaatsen brengen waar
je gestolen hebt en ik wil weten waar
je de barang gelaten hebt", zei ik
resoluut. En toen sloeg Atma door, al
thans hij geraakte erg geëmotioneerd.
"Mijnheer mag ik even naar huis om
vrouw en kinderen te zien. Ik heb mijn
woning met ruzie verlaten en ben se
dertdien niet meer thuis geweest. Mijn
vrouw zal zich over mijn wegblijven
erg ongerust maken. O, wat ben ik
moe I" "Waarom heb je dan inbraak
en diefstal bekend?" wilde ik weten.
"Och, alles wat er alzo met mij ge
beurde was mijn "nasib". Die kan ik
niet ontlopen. Uit het een vloeit het
andere voort. Maar gestolen heb ik
niet."
Reeds eerder overtuigd van zijn on
schuld, heb ik Atma aan de rand van
zijn kampong afgezet. In het arrestan-
me tot haar. "Mevrouw, mag ik even
aan uw cardan voelen hoeveel speling
er op zit?" Ik zal nooit haar vernieti
gende blik vergeten, toen ze met een
stem waarin je de ijspegels kon horen
rammelen, antwoordde: "Mijn man
komt zo terug van het toilet, vraag het
hem maar". Heb ik gedaan, mocht wel
en tot mijn grote vreugde bleek zijn
cardan ongeveer dezelfde speling te
vertonen, op de tast dan.
Toen ze wat later langs ons heen
wegreden zat ze ijzig voor zich uit te
kijken, hij glimlachte. Chauffeurs onder
elkaar weten wat het wil zeggen als
je ver van huis met een rommelende
auto komt te zitten. De laatste jaren
gaan we gewoon met de bus naar
Spanje en we zijn van plan dit te
blijven doen. Als ze tenminste einde
lijk eens ophouden met die inkortingen.
tenregister vond zijn uitboeking plaats.
Een paar dagen hierna, zei Amah onze
keukenmeid, dat Atma er was. Ik trof
hem aan op het erf onder de djamboe-
boom. Hij zat op zijn hurken bij zijn
pikoelan. Hij begroette mij vol blijd
schap. De dingklik had hij al vóór hem
neergezet. Toen ik zat reikte hij mij
zijn mes aan. Hij had mooie mangga
golek te koop. "Krijg ik drie stuks
voor vijf gulden? Als er torretjes in
het vruchtvlees zitten, wil ik er andere
voor hebben." Er speelde een geluk
kige glimlach om zijn mond. "Mijn
vrouw zendt U haar groeten. Zij is U
erg dankbaar. Weet U, vandaag mag
ik geen geld van U aannemen."
Zo verliep de middag onder de djam-
boeboom, waar ondanks de contrasten
in de onderlinge menselijke verhou
dingen, die de tijd geen rol heeft kun
nen spelen.
P.S.
Het aanpraten van schuldgevoel heeft
geen zin, mijn zoon. Stel het moralise
ren nog even uit tot je er rijp voor
bent.
J. F. BERKHOUDT
20