INFORMATIE OVER L.M.S. "BALOERAN"
Een opname,
gemaakt
in het
oerwoud van
Serawak,
het deel van
Kalimantan,
dat tot
Malaysië
behoort.
Een eindeloos
lijkend
aantal treden
vormt de
houten
loopbrug
die voert
van het
krachtstation
Kamporangan
naar het
radiostation
op de
Kinabalu.
alles klopte precies. Het kan zijn, dat
de betrokken handelaar aan de toon,
waarop ik de belofte deed, kon mer
ken, dat ik aan het woord "istimewa"
een andere betekenis gaf dan hij
deed; maar het kan ook een proef
ballon zijn geweest om uit te vinden
in hoeverre ik omkoopbaar was. De
giften bleven komen en de daarbij
behorende "priksaan istimewa" bleef
uiteraard gehandhaafd. Door al die
kratten bier, die wij mochten ontvan
gen, hebben mijn vrouw en ik op
Tarakan geleerd bier te drinken, al
was het alleen maar om de biervoor-
raad te mobiliseren oftewel soldaat te
maken. Het is ons niet gelukt de voor
raad tot nul terug te brengen.
Kort na de eerste speciale behande
ling werd er in een, als handbagage
meegenomen mand eieren een partij
opium aangetroffen: de jaarvoorraad
voor de op Tarakan aanwezige opium-
genieters. Pogingen om mijn vrouw
over te halen mij te bewegen de partij
weer vrij te geven hadden uiteraard
geen resultaat. Zij begreep gewoon
niet wat er met dat "zwarte goedje"
werd bedoeld. Ze kan soms ontzet
tend dom zijn, die vrouw van mij.
In december 1949 vond de overdracht
van de souvereiniteit plaats en kort
daarop werd het KNIL-detachement
vervangen door een eenheid van de
Siliwangi divisie. Op hetzelfde mo
ment, waarop de TNI van de haven
naar de kazernes marcheerde, bega
ven de KNIL-militairen zich langs een
andere weg naar de haven. Zo werd
een confrontatie tussen beide een
heden voorkomen.
In januari 1950 deed ik het z.g. hoger-
rangsexamen, schriftelijk in Bandjar-
masin en mondeling in Djakarta. Op
weg naar Djakarta, de reis per vlieg
tuig duurde twee dagen, logeerde ik
in het hotel te Balikpapan naast en
kele TNI-officieren, die in vloeiend
Nederlands met elkaar converseerden.
Zonder erop te rekenen, slaagde ik
toch voor het examen en in mei d.a.v.
kreeg ik de rang van controleur of
adjunct-inspecteur, onder gelijktijdige
benoeming tot echt Eaa tevens Ont
vanger. Het personeel schonk mij de
bij de rang behorende distinctieven,
uitgevoerd in zwaar verguld zilver:
een ster met een balk, zoals een ma
joor van de landmacht die draagt.
Zoals eerder vermeld lag ten Noor
den van Tarakan de kampong Nunu-
kan aan Indonesische zijde en aan de
andere kant van de grens lag Tawao
op Brits Borneo's grondgebied. De
grens liep over een heel klein eilandje,
Sebatik, dat tussen de twee genoem
de kampongs was gelegen; een ideale
plaats voor het clandestien in- en uit
voeren van handelswaar. Ontzaglijk
grote hoeveedheden katjang idju en
andere, veel in Singapore gevraagde
artikelen werden, gedekt door te Dja
karta afgegeven licenties, naar Nunu-
kan verscheept. Uiteraard kon ik er
niets tegen doen. Wel vroeg ik het
licentiekantoor geen licenties meer
voor Nunukan af te geven, maar ja,
de corruptie was toen al een veel
voorkomend euvel.
Een motorboot of iets wat daarop leek,
bezat de douane op Tarakan niet.
Trouwens, bij wijze van machtsvertoon
van de zijde van de smokkelaars,
werd ik eens uitgenodigd aan boord
van een boot, die het eigendom was
van een Chinese handelaar te Sama-
rinda. Het was een van de Britten
overgenomen motortorpedoboot, die
naar ik meen, 40 km per uur kon va
ren. Zelfs met een daaraan gelijkwaar
dige boot was het haast ondoenlijk
de smokkel tegen te gaan, gezien de
enkele kilometers brede strook van
drijvende eilandjes, waarop levens
grote bomen groeiden, voor het vaste
land van Borneo. Men moest er wel
de weg weten in de zich steeds wij
zigende doolhof van waterwegen.
(wordt vervolgd)
Voor het boek dat ik aan het schrijven ben over het L.M.S. "Baloeran"
dat reizen maakte tussen Rotterdam en Soerabaja van 1930-1940,
heb ik meer informatie nodig.
Ik kom graag in contact met passagiers, bemanningsleden enz. van dit
schip, die mij kunnen vertellen over de sfeer aan boord, de exacte
inrichting en andere details. Indien mogelijk zou ik graag in het bezit
willen komen van foto's, menukaarten etc.
Belt of schrijft U naar:
H. G. KIEZEBRINK
Klingmakersdonk 102 - 7326 GB Apeldoorn
telefoon 055 - 41 42 41
Uw hulp wordt zeer gewaardeerd
11
