Smokkel zorgen
Linkerfoto: de Catalina waarmee de wapens werden gesmokkeld. Rechterfoto: de Nederlandse motorboot.
LAATSTE LUISTER (X)
door Victoria Kaulbach en
Dr. J. J. C. H. van Waardenburg
Niet altijd gleed de tijd rimpelloos voorbij. Opwindende kwesties presenteerden
zich soms geheel onverwachts. Op een zekere dag ontving Resident Aardeman
onverwacht bezoek van de Commissaris van Politie Van der Poel, die destijds
met de controleur Mr. Veling in Singapore was achtergebleven voor de contac
ten met de Regering daar. Deze Van der Poel was overgekomen uit Singapore,
vergezeld door een Engelse, breedgeschouderde Eurasian politie Inspecteur van
Singapore. Halfbloed; u weet wat dat destijds betekende in de Engelse wereld.
Minachting over zijn huidskleur, bedekte sneers over zijn afkomst, terwijl deze
inspecteur toch buitengewoon goed was in zijn dienstbetoon.
Het lot kent vreemde wegen. Op een goede middag zag hij op het bureau van
van zijn chef wat papieren slingeren. Er stond "geheim" op. Als inspecteur was
onderzoeken zijn dagelijks werk, dus dook hij in de papieren. En wat las hij
Tot zijn verbazing bevatten deze rondslingerende papperassen bescheiden, die
betrekking hadden op een kwalijke zaak! Beheerst had hij tot nog toe alle be
ledigingen over zich heen laten gaanMaar nu; wars van de discriminerende
houding en sneer van zijn blanke meerderen was hij naar Van der Poel gestapt
en had hem een fantastisch verhaal gedaan. Een James Bond-achtig gegeven
Dit kwam erop neer, dat hij achter een
belangrijke wapensmokkel-affaire was
gekomen, waarbij enige Engelse kop
stukken uit de handel en politie-auto-
riteiten betrokken zouden zijn. De
communistische onderwereld van het
cchiereiland Malakka had in de Philip-
pijnen een grote hoeveelheid wapens
besteld bij een Australisch-Amerikaans
smokkelsyndicaat. De wapens waren
nodig voor hun niet aflatende strijd
tegen de Engelse regering, die na de
Tweede Wereldoorlog tegen Japan op
nieuw het gezag over Malakka uit
oefende.
Aardeman keek deze mannen eens
aan en vroeg zich af wat hij ermee te
maken had? Welnu, in die papieren
had gestaan dat de wapens zouden
worden overgevlogen van de Philippij-
nen per Catalina naar een klein eiland
van de Riouw Archipel. De bemanning
zou bestaan uit enkele Australiërs en
Amerikanen. Enige Engelsen, waar
onder een vrouw, zouden van Singa
pore met een speedboot de tocht over
zee aanvaarden naar het eilandje, dat
100 km oostwaarts van Singapore in
de Zuid-Chinese zee lag, om daar dan
de wapens over te nemen.
De Eurasian inspecteur had kunnen
vaststellen wie de aanstichters van
deze smokkelhandel waren en welke
personen per speedboot - de Gladys
Mary - de wapens in ontvangst zouden
nemen tegen afgifte van een groot
bedrag aan Amerikaanse dollars. Tijd
stip en plaats waren in die toevallig
ontdekte papieren precies vastgesteld.
De wraak van de inspecteur op zijn
superieuren, die hem zo onheus be
jegenden en met de kopstukken uit
de handel een smerig spelletje speel
den, zou hem nu niet meer ontgaan.
Er waren geen concrete bewijzen die
Aardeman ervan konden overtuigen,
dat dit een serieus verhaal was. Maar
de openhartigheid van de Engelse in
specteur overtuigde hem toch wel. Het
zou nog veertien dagen duren voordat
de wapens naar het eiland zouden
worden overgevlogen. Aardeman kon
dus tijdig naar Batavia reizen.
Hij hoefde daar niemand te overtuigen,
maar deze smokkelaffaire was een
zeer delicate zaak. Hij kreeg van de
Vlootvoogd Admiraal Pinke gedaan
dat het oorlogsschip de "Heemskerk"
naar het betrokken eiland Poeloe Oe-
djoeng zou varen en daar, met Aarde
man aan boord, verscholen achter een
naburig eiland Poeloe Telibang, op de
loer zou liggen. Het leek veel op een
film-scenario Maar als je ermee ge
confronteerd wordt, is het helemaal
geen grap I
De Eurasian inspecteur van Politie zou
met enige Nederlandse militairen en
met onze Commissaris Van der Poel
enige dagen eerder dan het bewuste
tijdstip vanuit Singapore met een snel
le motorboot opstomen naar Poeloe
Oedjoeng. Zij zouden zich vermom
men en zo aan de smokkelaars doen
voorkomen dat zij de wapens van de
Catalina in ontvangst moesten nemen
voor hun lastgevers in Singapore.
Op de bewuste dag speelde zich het
volgende af: De "Heemskerk" was
opgestoomd naar het eiland Telibang.
Het was een heerlijke ochtend, maar
Aardeman kon niet genieten van de
zonsopgang, zozeer zat hij in span
ning over de afloop van dit avontuur.
Het décor was schitterend met een
gladblauwe zee en het eiland met een
palmenstrand omzoomd. De "Heems
kerk" lag goed verscholen 10 km van
de ontvangstplek af, als een loerende
krokodil om de bocht. Om een uur
of 8 's morgens werd het getjoeke-
tjoek van een motorboot hoorbaar. Dat
was de Gladys Mary die reeds in de
verte werd gesignaleerd. Door de ver
rekijker zag Aardeman duidelijk de
naam geschilderd op de voorkant. On
ze speedboot naderde snel van achter
het eilandje Telibang en enterde de
Gladys Mary. Aardeman die dit alles
met kloppend hart door de verrekijker
gadesloeg, zag vier mannen en een
vrouw op het dek staan. Het ging alle
maal razendsnel. In een oogwenk was
het gebeurd: de vier mannen en de
avonturierster werden gevangen ge
nomen en hun handen in handboeien
gekluisterd.
De vijf waren uitermate verbaasd en
schrokken zich ellendig toen zij op die
eenzame plek een andere motorboot,
bemand met politie en militairen aan
troffen. Hun verbazing ging over in
verontwaardiging en woede, toen zij
gevankelijk naar de "Heemskerk" wer
den overgebracht. Aardeman zag ze
daar aan boord komen, totaal gefrus
treerd en ontdaan. Zij werden ieder
afzonderlijk in een cel opgesloten.
6
