INDISCHE STRAATNAMEN
AURORA Tel 020 19 93 77
JAVAANS KINDERLIEDJE
Hieronder een oud Javaans kinderlied
je dat in de twintiger jaren heel popu
lair was bij de Javaanse jeugd te Jog
jakarta en dat ik spelenderwijs geleerd
'had van mijn neef Tukidjo die voor
zijn studie in 1922 aan de Ambacht-
söhool te Jogja bij ons thuis verbleef.
Door haar kindefhumor en woorden
spel gemakkelijk 'te onthouden en te
zingen. Iedere versregel eindigt met
een herhaling van de laatste letter
greep met het voorvoegsel a-u (oe).
De volgende versregel begint met
een woord dat aanvangt met die laat
ste lettergreep. Zo doorgaande ein
digt de tiende versregel met een
woord waarvan de laatste lettergreep
weer de eerste lettergreep is van het
beginwoord van de eerste versregel.
Men bespeurt een "cirkelgang". Mijn
herinnering van dit lied ongeveer vijf
tig jaren later kwam bij mij op na het
'horen van de welbekende song van
Harry Belafonte "There's a hole in my
bucket". Hierin is ook sprake van een
soort cirkelgang. Het lied luidt aldus:
Bangku duwur a-u-wur
(een hoge bank)
Wura wirie a-u-rie
(alsmaar heen en weer)
Ripong sap'i a-u-pi
(een koeiehoop)
Pindamg asu a-u-su
(een soorit kerry van hondevlees)
Sugïh utang a-u-tang
(rijk aan schulden)
Tanggal sidj'i a-u-dji
(de eerste van de maand, salarisdag!)
Dj'iman tó'ló a-u-'ló
(djaman, tijd van het'tólógewas)
Lóbak loib(p)i's a-u-bis
(lettich en lekkernij van kleefrijst)
Bistu kuló a-u-lom
(estoe, werkelijk, ik ben het)
Lombok abang a-u-bang
(rode peper)
Bangku duwur etc.
De eenvoudige melodie bij dit rijmpje
(na .de 6e regel herhaald) laat zioh
als volgt zingen:
5 16 5
5 3 6 5
5 16 5
5 3 6 5
5 16 5
5 1 5
5 3 5
5 1 5
5 3 5
5 1 5
Ingezonden door P. L. Penningnieuw-
land die wij daarvoor zeer erkentelijk
zijn.
Weet u waar Pakuningratan is? In
Djokja. De heer S. P. Maas in Viaardin-
gen schudt zuike antwoorden meteen
uit zijn mouw, want hij heeft een soort
hobbie gemaakt van Indische straten,
die dikwijis zuike specifieke namen
hadden. Een van zijn wensen is nog
foto's in het bezit te krijgen van straten
in de grote piaatsen, bij voorkeur van
net na de ooriog en voordat ze de
naamsverandering ondergingen. Dar
bij gaat het onder meer om de
voigende straten:
Soerabaia: Kaliasan, Mawarstraat, On-
domohen, De Klerkstraat, Kajoon enz.
Semarang: Karreweg, Bagong, Pan
dean Lamper, Gang Kolmus, Sompok
enz.
Djakarta: Mampang, Tjekini, Laan
Holle. Priok enz.
Wie dus dergeiijke foto's heeft of
anderszins geïnteresseerd is in In
dische straatnamen geiieve contact op
te nemen met: de heer S. P. Maas,
Prof. Rutgersstraat 85,3132 BH
Viaardingen.
23 dagen Hawaii
incl. vliegreis Amsterdam-Honolulu v.v.
"lei" begroeting bij aankomst; transport
vliegveld-hotel v.v. incl. 1 st. bagage;
reistas; 21 nachten verblijf op basis logies in
hotel Continental Surf, Waikiki; diensten van
onze lokale vertegenwoordiging
per pers. f 2995f~*
'geldig tot 211^ 1 /86
Deeln.Gar.fonds
Het I.W.I. verzamelt Indische
cultuurgoederen die verloren
dreigen te gaan. Ook door dona
teur te worden kunt u het I.W.I.
steunen. Met een minimum-bij
drage van f 10,(voor instel
lingen is dit 25,kunt u reeds
donateur worden. Het bedrag
kunt u overmaken op postreke-
ningnr. 49 22 635 t.n.v. het Indisch
Wetenschappelijk Instituut te
Den Haag.
INDISCH WETENSCHAPPELIJK
INSTITUUT, Prins Mauritslaan 36
2582 LS Den Haag, 070 - 54 5500
DE VERGISSING VAN MEVROUW AKKERINGA
Er zijn van die voorvallen in ons leven die wegwijzers zijn,
ze wijzen naar de toekomst, gewoonlijk tevergeefs, want
we zijn niet uitgerust voor de juiste interpretatie; we zijn te
veel verdiept in ons nuchtere dagelijkse leven om ons zelfs
bewust te zijn van het bestaan van wegwijzers, laat staan
om te begrijpen waarheen ze wijzen.
De bekende helderziende mevrouw Akkeringa die in de
vroege jaren dertig een tournee door Indië maakte, logeer
de, toen ze in Modjokerto optrad, bij ons. Ik herinner me
haar als een stille, bescheiden vrouw die heel weing at,
vroeg naar bed ging en weinig aan de conversaties deel
nam. Er kwam veel visite voor haar, hartelijk maar ver
moeiend. Mijn moeder was geanimeerd; mijn vader was
sceptisch maar hield zijn mond, uit beleefdheid tegenover
mevrouw Akkeringa en om mijn moeder niet in t harnas
te jagen.
Mijn broer Boet stond toen op het punt naar Holland te
vertrekken waar hij voor bosbouwer ging studeren in
Wageningen. Het was een grote stap, dat vertrek alleen
naar Holland en die studie en mijn moeder voorzag mevrouw
Akkeringa prompt van een foto van hem, met de vraag of
zij iets "zag". Arme mevrouw Akkeringa, denk ik nu, ze
moet toch al doodmoe geweest zijn van dat herhaaldelijk
openbaar optreden in diep geestelijke ooncentratie, in een
vreemd warm land, met soms onhebbelijke mensen in het
publiek die haar met luide opmerkingen belachelijk probeer
den te maken. Maar beminnelijk als ze was, voldeed ze aan
mijn moeders verzoek en zat even rustig met Boets foto
op haar schoot. Het resultaat was teleurstellend; ze zag
Boet meteen, maar lopend langs of staande voor de Vee
artsenijschool in Utredht, een omgeving die ze zelf goed
kende. Er was geen sprake van veeartsenij-studie, Boet
had van de lagere school af bosbouwer willen worden
ledereen was het er over eens, het kon niet. Mevrouw Akke
ringa had zich vergist, ze zou te moe zijn geweest.
Vijf jaar later was Boet afgestudeerd en klaar om naar
Indië terug te keren. Maar eerst moest hij in militaire dienst
en hij kwam daarvoor in Utrecht terecht, bij de artillerie
opleiding, die gelukkig (hij was niet militair aangelegd) in
die jaren' maar negen maanden nam. Hij woonde die tijd
op kamers. En pas toen mijn ouders hem eens opzochten
bleek dat hij elke dag, op weg van zijn kamer naar de
kazerne, de veeartsenijschool passeerdeVijf jaar te
voren, op een stille avond, op de voorgalerij van ons huis
in Modjokerto, had mevrouw Akkeringa Boet waargenomen,
- in een seconde van vooruitzien - toevallig in een omge
ving die niets te maken had met zijn studie, maar die toch
netjes bleek te passen in de loop die zijn leven later zou
nemen.
GREET GAUDREAU
21
