DRIE MAANDEN WAARIN ZOVEEL GEBEURDE!
BELANGRIJKE DATA UIT
DRIE OORLOGSMAANDEN
8 December 1 941Nederland en Ned.-lndië verklaren de oorlog aan Japan. Tot
mijn schande moet ik bekennen, dat het toen nogal langs me heen ging. Ik was
alleen maar erg verbaasd, dat zoiets gedaan werd. Ja, die aanval op Pearl Harbor
vond ik erg, en ook die oorlogsverklaring. Maar mijn hemel, het was allemaal zo
ver weg. Het deed me niet veel, want alles ging gewoon zijn gangetje. Ik woonde
in een paviljoentje en werkte als onderwijzeres bij de Zusters Ursulinen van de
Postweg, te Batavia. Dat wil zeggen, dat ik ergens op een dependance werkte in
de Tjikinibuurt. Ik stond voor de 7de klas en moest zo n 30 meisjes voor het
examen opleiden.
De dagen na de afkondiging leek er
niets veranderd te zijn. Ik fietste elke
dag zo n twintig minuten naar school.
Toch voltrok zich vrij vlug de eerste
verandering. Mannen met patjols
kwamen op het schoolerf lange diepe
loopgraven maken. Gedek erover heen,
gedek op de plaats voor onze voeten,
en bamboe banken, om op te zitten.
De klassen moesten oefenen, om vlug
uit het schoolgebouw in die schuil
kelders te gaan, zonder dringen, elk
naar de eigen afdeling.
Mère Paula belde en daar gingen we.
Wel metveel plezieren gegiechel, maar
ordelijk. Och, het leek immers allemaal
maar spel. Tot het eerste echte lucht
alarm ging en vele gezichten doods
bleek werden, maar nog was het wel
leuk, niet echt, alleen een onderbre
king van de les. Mère Paula bleef altijd
rustig in haar kantoortje. "Ik ben daar
te oud voor," was haar commmentaar.
All clear kwam niet lang daarna.
Op een nacht had het zo hard ge
regend, dat ik maar met de taxi naar
school ging. Nou, dat was een over
bodige luxe bleek achteraf. Het hele
schoolerf stond blank. In de lokalen
dobberden de banken rond. De loop
graven waren helemaal vol gelopen.
Alles wat bamboe was, dreef op het
water. Van het dak was alleen een
zielig hoopje staken over. De brand
weer was druk doende de zaak leeg te
pompen. Grote pret, en natuurlijk een
vrije dag. Gek, datje je zulke dingen zo
haarscherp herinnert. Ik ben toen met
een betjak naar Pasar Baru gegaan.
(Lees verder volgende pagina)
8 DECEMBER 1
1941
7 december - Japanse aanval op
de Amerikaanse vloot in Pearl
Harbor.
8 dec. - Nederland verklaart de
oorlog aan Japan. Landing van
Japanse troepen bij Kota Baroe
(Malakka).
10 dec.- De Britse slagschepen
"Repulse" en "Prince of Wales"
bij Malakka tot zinken gebracht.
12 dec.- De Nederlandse onder-
zeëer 0-16 torpedeert vier Ja
panse troepenschepen bij de
oostkust van Malakka.
13 dec. - Indonesische nationa
listische organisaties roepen de
bevolking op het gouvernement
trouwe medewerking te verle
nen bij de verdediging van het
land. Eerste gevecht van de
M.L.D. met de Japanners bij de
Natoena-eilanden.
16 dec. - Eerste Japanse bom
bardement op Ned.-Indisch ge
bied: Tarempah (Anambas-ei-
landen).
19 dec.- Hevig Japans bombar
dement op Pontianak.
24 dec. - Hong Kong capituleert.
27 dec.- Eerste Japanse troepen
op Ned.-Indisch gebied: De
Tambalan-eilanden (N.W. van
Borneo) bezet.
1942
2 januari - Manilla capituleert.
10 jan. - Aankomst in Batavia
van generaal Wavell, opper
bevelhebber van het pas ge
vormde algemeen geallieerd
opperbevel in de Z.W. Pacific
- 8 MAART 1942
(American-British-Dutch-Australian
Command).
11 jan. - Japanse landingen bij
Tarakan, Menado, Kema en de
Sangihe-eilanden.
medio jan. - Lt.-G.G. van Mook
vertrekt naar Amerika om ver
snelling van de toevoer van ver
sterkingen te bepleiten.
24 jan. - Japanse troepen bezet
ten Kendari (Z.O. Celebes) en
landen bij Balikpapan. Slag in
Straat Makassar, waarbij ver
schillende Japanse schepen tot
zinken worden gebracht.
27 jan.- Japanse landing bij
Pontianak.
31 jan. - Na enige dagen zware
strijd wordt Ambon door Japanse
troepen bezet.
1 februari - Vorming van een
gecombineerde geallieerde ge-
vechtsvloot (Combined Striking
Force) onder bevel van schout
bij-nacht Karei Doorman.
3 febr. - Eerste Japanse bom
bardementen op Java, o.a. hevig
bombardement op Soerabaia.
6-7 febr. - Zware bombardemen
ten op vliegveld van Palembang.
9febr. - Japansetroepen landen
bij Makassar.
10 febr.- Bandjermasin door de
Japanners bezet.
14 febr.- Japanse parachutisten
landen bij Palembang, dat de
volgende dag wordt bezet.
15 febr.- Capitulatie van Singa
pore.
18 febr. - Japanse landing bij
Benoa (Bali).
19 febr. - Verovering van het
vliegveld Den Pasar (Bali), bom
bardement van de vliegvelden
Semplak (Buitenzorg) en Andir
(Bandoeng) en Port Darwin.
20 febr. - Japanse landing bij
Koepang (Timor).
21-22 febr. - De Ned.-lnd. rege
ring (G.G. en de belangrijkste
ambtenaren) verplaatst de zetel
van Batavia naar Bandoeng.
25 febr.- Ontbinding van het
ABDA-Command, de verdediging
van Java wordt aan de Neder
landers overgelaten.
27-28febr.- Slag in de Java-zee,
zware geallieerde verliezen, de
"Java" en de "Kortenaer" gaan
verloren, Karei Doorman gaat
met het vlaggeschip "De Ruyter"
ten onder.
1 maart - Japanse landingen op
de noordkust van Java. Het vlieg
veld Kalidjati bezet.
2 maart - Admiraal Helfrich ver
trekt met zijn staf naar Ceylon.
3 maart - Vernielingen van de
marine-installaties in Soerabaia
voor de komst van de Japanners.
4 maart - de G.G. draagt het
opperbevel over het KNIL over
aan Gen. Ter Poorten. Haven
werken van Tandjong Priok ver
nield.
5 maart - De Japanners trekken
Batavia binnen.
6 maart - De Tjiaterstelling door
de vijand doorbroken.
7 maart - Lembang bezet
8 maart - Gen. Ter Poorten aan
vaard de Japanse eis tot alge
mene capitulatie.
Lt. G.G. van Mook en andere
civiele en militaire autoriteiten
verlaten in opdracht van de G.G.
Java, met bestemming Australië.
3
