Malang S december 1941
De van ouds bekende
BAMI KWA specialist
INDONESISCHE
KALENDERS
"Zeg vrouw hoor eens, wij hebben Japan de oorlog verklaard!" de eerste reactie
van pa op deze maandagmorgen. Hij was zo enthousiast, het was net of wij de
overwinning al in onze zak hadden. Wij waren toen helemaal niet bang en
konden ons niet voorstellen deze oorlog te verliezen.
Ik naar school, maar het was meer een vrije dag. Op de christelijke Mulo net als
op andere scholen, kwam er van het rooster niets terecht. Leraren werden
opgeroepen, hierdoor moesten roosters gewijzigd worden en er werd maar één
onderwerp besproken en dat was de vernietiging van Japan. De jongens van de
LBD met hun gasmasker en hun wadjan (engelse helm) waren paraat en die
hadden extra te sjouwen behalve hun schooltassen. De verduistering werd
ingevoerd, iedereen was bezig, o.a. met het huis te voorzien van extra gordijnen
en ik had natuurlijk de zorg over de lamp van mijn fiets. Een heel klein wit
streepje liet alleen nog het licht door, je zag geen b.... ook de baboe niet als je 's
avonds laat de tuin binnen reed.
heeft voor de komende feest
dagen originele AJAM KODOK
(gevulde kip) en SPEKKOEKEN
Bestel tijdig om teleurstelling te
voorkomen. Tel. 070 - 27 31 90,
b.g.g. na 18.00 uur.
Maar de stemming in die dagen was
zeer enthousiast. Hoewel wij geen
vliegtuigen hadden, een stel oude
schepen en een ouderwetse bewape
ning, dankzij de bezuinigingen van
onze regering in den Haag, hadden wij
geen notie tegen wie we eigenlijk
moesten vechten, dat bleek later pas.
Onze propaganda was zo goed en
onze inlichtingen zo slecht, dat wij
echt dachten de Jappen een lesje te
leren. Voor mij waren het drukke da
gen, ik fietste me rot naar Rampal en
terug en keek mijn ogen uit naar alle
activiteiten van legereenheden, die
zich klaar maakten om het tegen de
Jap op te nemen.
Overal versperringen, zoals bij het
telefoonkantoor naast Toko Oen, het
politiebureau Oro Oro Dowo en nog
een aantal vitale gebouwen en bedrij
ven.
Op een dag werden wij opgeschrikt
door de vliegende forten, die uit de
Phillipijnen waren gevlucht en in Sin-
gosari werden gestationeerd. Negen
vliegende forten boven Malang, nu dat
was wat anders dan die eenzame
Glenn Martin (soms twee hoor) en wij
keken onze ogen uit. Nu waren wij
helemaal niet meer te verslaan en toen
er ook nog Amerikaanse troepen in
Malang verschenen, werden wij nog
optimistischer.
De betjabestuurders kregen het druk
en verdienden goed, want de Amerika
nen waren op zoek, niet naar de Jap,
maar naar vrouwelijk schoon van een
bepaalde categorie. Die moesten hun
Engels opvijzelen om zich verstaan
baar te maken, "Oh John I loove you,
where you pigi mana" was de lokroep
en John trapte er in. In die tijd zaten de
bioscopen vol, wij wilden graag het
journaal zien en de eerste successen
van de Ned. onderzeeboten waren
opstekers en deden ons goed, na de
verplettering van de Amerikaanse
vloot in Pearl Harbour. Admiraal Helf-
rich haalde zelfs de voorpagina's van
de Amerikaanse kranten, "One ship a
day Helfrich", dat was nog eens wat!
Malang in het donker vermaakte zich
best, al moesten wij telkens vernemen
via de radio, dat wij weer waren terug
getrokken op vooraf gereed gemaakte
stellingen, het wachten was op de
genadeklap, die de geallieerden de
Jap zouden geven. "Wacht maar" zei
Pa, "hun verbindingslijnen worden zo
lang, dat wij ze straks afsnijden". Maar
wie waren die wij? Die wij zijn nooit
gekomen, wij moesten juist onze geal
lieerde broeders helpen in Singapore
en elders. Maar de LBD ging enthou
siast door met hun berichten "Hallo
hier Alap-alap over" en de stadswacht
oefende, de vrouwelijke chauffeuses
namen toe en Toko Oen en het Hoen-
kweehuis zaten boordevol. De tram
bleef rijden over Kajoetangan en de
apen van Wendit deden zich te goed
aan de katjang van de bezoekers, alles
ging gewoon door. Mijn nieuwe fiets
"Spoor Rapide" gekocht bij de heer
Martens en made in Holland stond
erop, terwijl Holland al bezet was (how
can), deed het uitstekend. Heel wat
kilometers heb ik met mijn vrienden
afgelegd.
NOG ENKELE
Keuze uit landschappen, dames
in klederdracht, reproducties van
schilderijen, orchideeën, wajang
orang etc. etc.
Prijs f 20-,
porto en emb. f 5,50.
Malang werd steeds gezelliger, hoe
wel wij enkele bouwmakers moesten
missen, die al aan het front zaten zodat
hun dames tijdelijk éénzaam over
Kajoetangen en Petjinan fietsten.
Maar als edelmoedige Malangers los
ten andere bouwmakers dit euvel op,
dus bleven ze niet lang alleen.
Ook onze Chinese stadsgenoten wa
ren paraat, onze tokohouder Ong Wie
Tjioe, stond plotseling in uniform in de
toko beras te verkopen, want ook was
hij tot de stadswachttoegetreden. Zijn
helm lag tussen de mais, zijn gasmas
ker tussen katjang pandjang en zo
wilde hij zijn steentje bijdragen. Ik
overdrijf niet, de stemming was opper
best, niemand dacht nog aan de capi
tulatie, dat woord kenden wij niet
eens. Op school deden de leraren hun
best om ons bij de les te houden en
juffrouw van den Brink kwam zelfs met
de auto op school. In die tijd was dat
luxe, al was ze dan lerares. Zo n blau
we twoseater Ford had veel bekijks,
alles leek gewoon.
De NIROM konden wij 24 uur beluis
teren en Pa hing, zat of sliep bij de
radio. Toen was het wachten op de
laatste klap, de slag in de "Java Zee"
en nog waren wij niet ontmoedigd, dat
zou het einde worden van de Japanse
vloot.
"All ships follow me" werd helaas "To
the bottom of the sea" en toen ston
den de Jappen voor onze neus en op
8 maart reden zij op Japanse fietsen
Malang binnén. Toko Oen en het
Hoenkweehuis werden nu bevolkt
door Jappen en de rose dames van
Malang moesten weer een andere taal
leren, het "Hello John I love you, tida
ada lagi" werd gewijzigd in "San
minoem Saké di baléh baléh".
Voor ons waren de good old days
voorbij en wat wij toen allemaal heb
ben moeten ondergaan, dat is nu oud
nieuws en je blikt terug omdat je die
periode toch niet helemaal van je af
kunt zetten, tenminste ik niet. Telkens
wanneer ik oude Malangers spreek,
kunnen wij het niet laten oude herin
neringen op te roepen, een mooie tijd
om nooit te vergeten. Soedah ja al. Dit
jaar valt 8 december weer op een
maandag, maar dan hoeft U zich geen
zorgen te maken, of alleen omnaarUw
Japanse auto te kijken, die misschien
niet meer voor de deur staat, andere
tijden, andere zorgen.
THEO KAPPERS
9
