/ySRv\
ViJ^/
ORIENT TRAVEL BV
(Vervolg: "Prof. Mr. Dr. C. Fasseur)
Geschiedenis
en Indische Nederlanders
Prof. Fasseur: "Dat de belangstelling
voor de geschiedenis van Indonesië is
toegenomen, wordt onder meer be
wezen door deze leerstoel in Leiden".
- Zegt u bewust "de geschiedenis van
Indonesië" en niet "de geschiedenis
van Nederlands-Indië? Het laatste
zou kunnen duiden op een andere
benadering van doceren."
"Daar moet je niet kinderachtig over
doen. Als het gaat over de periode tot
1950 dan is het duidelijk dat je het
hebt over Indië. Ik weet wel dat men
sen het soms moeilijk kunnen hebben
met benamingen en sommigen blijven
zelfs staan op de sch van Neder-
landsch-lndië. Maar als je daarop blijft
steken, ga je toch denk ik aan het
wezen van de zaak voorbij."
- Het lijkt er vaak op dat Indische
Nederlanders nogal buiten spel staan
of worden gezet wanneer het gaat
over de geschiedenis van Indië. Het
gaat dan over Nederland en Indone
sië, Nederlanders en Indonesiërs,
staatkundige verhoudingen, politieke
problemen enz.
Het gewone leven met de gewone
dingen en de gewone mensen, die
voor een belangrijk deel toch Indië
maakten zoals het was, hangt er maar
een beetje bij en dat terwijl de ge
schiedenis van de (oudere) Indische
mensen juist uit dat gewone bestond.
"De emotionele betrokkenheid tot de
Indische geschiedenis is mijns inziens
bepaald tot die generatie, die er zelf
heeft geleefd en gewerkt. Als histori
cus, dien je de materie vanuit verschil
lende invalshoeken te benaderen.
Daardoor ga je natuurlijk ook relati
veren. Betrokkenheid bij de geschie
denis van Indonesië is geen zaak van
één bepaalde groep en zo doet het er
ook niet toe of mijn studenten een
Indische achtergrond hebben of niet.
Men volgt onderwijs zonder dat daar
bij een bepaalde richting wordt ge-
suggereerd^en de verworven kennis
moet een ieder zelf naar eigen inzicht
gebruiken."
"Ik weet dat er mensen zijn, die zich
enorm aangesproken voelen wanneer
er iets ten nadele van Indië wordt
gezegd. Ik kan me daarover verwonde
ren, misschien omdat ik mij totaal niet
betrokken of verantwoordelijk voel
voor iets dat 50, 100 jaar of langer
geleden fout is gegaan. Wat vele In
dische Nederlanders doen, het ver
dedigen en het koesteren van het
verleden, begrijp, ik dan ook niet
helemaal. Wat beogen ze daarmee?
Mijn verwachting is dat in de plurifor
me maatschappij van nu en de toe
komst de Indische Nederlanders steeds
minder herkenbaar zullen zijn. Het
nadeel daarvan is, dat specifieke cultu
rele kenmerken verloren dreigen te
gaan, maar aan de andere kant houdt
het als afzonderlijke groep willen
blijven voortbestaan naar mijn mening
het gevaar van getto-vorming in
Bestuur
"Wat waren naar uw mening de ster
ke en de minder sterke zijden van het
Nederlands bestuur in het voormalig
Ned.-Indië?"
"De sterke zijde van ons bestuur in
Indië bestond uit de sociale zorg voor
de bevolking, zoals men die in die tijd
zag. Ik neem in dat verband de pokken-
vaccinatie, de zorg voor verbetering
van landbouw en veeteelt, het irrigatie
systeem. Enige tijd geleden is er een
vergelijkend onderzoek gedaan door
de universiteiten van Leiden, Cam:
bridge, New Delhi en Yogya, naar
hetgeen is verricht door het Neder
landse en Engelse bestuur.
Op een congres in New Delhi verbaas
den de Indiase historici zich over de
intensieve bemoeienis die het Neder
landse bestuur aan de dag legde op
het gebied van de behartiging van de
welzijnstaken in haar kolonie.
In tegenstelling hiermee liet het Britse
bestuur in India zich met deze zaken
niet in en beperkte zich tot de zorg
voor de rechtspraak, het innen van
belastingen en het verzekeren van de
interne veiligheid. Daartegenover liet
het Nederlandse bestuur veel te
weinig aan de inheemse bevolking zelf
over, hetgeen een sterk doorgevoerd
paternalisme tot gevolg had; alles
werd voorde bevolking gedaan, maar
niets door haar. Er was te weinig
aandacht voor de onderwijsmogelijk
heden voor een bredere groep van de
bevolking.
Het onderwijs was dusdanig geperfec
tioneerd, dat te weinigen er deel aan
konden hebben. Wat betreft het univer
sitaire onderwijs waren er niet genoeg
plaatsen beschikbaar en waren de
eisen te hoog. In het voormalige Brits-
Indië beheerden de Indiërs zelf univer
siteiten.
De Indian Civil Service was open
gesteld voor Indiërs, die bepaalde
examens hadden afgelegd. Tussen de
beide wereldoorlogen vond in India
een grote toename plaats van het
aantal inheemse bestuursambtenaren,
die in staat waren het bestuur over te
nemen. In Ned.-Indië is er in het begin
van de 20e eeuw sprake van geweest
de bestuursdienst open te stellen voor
Indonesiërs, die in Leiden waren afge
studeerd en hen te plaatsen als contro
leur en ass.-resident. Daar dit op
bezwaren stuitte, is dit plan niet tot
uitvoering gekomen. De coöperatoren
onder de Indonesiërs kregen zodoen
de niet de gelegenheid deel te nemen
aan het bestuur en bleven in eigen
kring opgesloten. Daardoor was het
ook niet mogelijk tot een geleidelijke
overdracht van het bestuur te komen.
Oorlog
"Hoe waardeert u de grote aandacht
die er de laatste tijd wordt gewijd aan
de gebeurtenissen die zich in de oorlog
en de bezetting in Indië hebben af
gespeeld?"
"Ik vind het een goede zaak dat dit nu
gebeurt, op een ogenblik dat naast
betrokkenen er nog van kunnen getui
gen en op een tijdstip dat de boeken
van Prof. De Jong die over deze periode
handelen, het licht zien. Voor de ge
dachte te komen tot de oprichting van
een Indisch monument in de vorm van
een oorlogsmonument loop ik niet zo
warm, het suggereert dat de herden
king van 15 augustus een aflopende
zaak is. Men kan zich afvragen of de
Indische groep een dergelijk monu
ment nodig heeft als erkenning van
het tijdens de oorlog en bezetting
doorstane leed".
De Jong
Hoe schat u de kansen van het Comité
Geschiedkundig Eerherstel om het
proces tegen de Staat te winnen?
"Ik denk dat er weinig zicht op is dat
het proces gewonnen wordt en al zou
het wel zo zijn, dan denk ik dat geen
historicus bereid zal zijn deel 11 Aoveè-
te doen, omdat dan de positie van de
historicus als onafhankelijk weten
schapper in het spel komt. Indien er bij
de Indische Nederlanders inderdaad
behoefte bestaat aan een historisch
houvast, dan zal er uit die kring wel
iemand opstaan die zelf een boek gaat
schrijven indien hij zich daartoe
gekwalificeerd weet. Zelf ben ik dan
best bereid adviezen te geven".
(lees verder pagina 20)
(ANVR)
RETOUR BANGKOK VOOR SLECHTS f 1.575,-
RETOUR JAKARTA f 1 795-
31 -daagse verzorgde reis JAVA en Bali v.a. f 3.670,—
BALI -
plus BANGKOK, SINGAPORE, SUMATRA, JAVA retour f 2-^45 -
RETOUR AUSTRALIË plus 2 stops Indonesië
GARANTIEFONDS
REISGELDEN
f 2.800 -
Rokin 52 - AMTERDAM - Tel. 020 - 24 25 38
Laan van Meerdervoort 291 - DEN HAAG
Tel. 070 - 63 83 67
Singel 486 - 1017 AW AMSTERDAM
Tel. 020 -23 74 84
17
