Mijn vader, een "totok" te Wehe
ALICANTE (Spanje)
SETIAKAWAN-LENING
Onlangs las ik in een Moesson het artikel over de onthulling van de plaquette van
Jhr. Mr. Dr. A. W. L. Tjarda van Starkenborgh-Stachouwer, en een golf van
warme emoties sloeg door me heen. Mijn vader, J. C. Lindeboom, ging als
jongeman naar Indië, het zal zo in 1 929-1 930 geweest zijn, werd referendaris te
Medan en vlak voor de oorlog gem. secretaris te Makassar. Hij werd een
Indischman in hart en nieren! Aten wij voor de oorlog, en dat gold als het
maximum van aanpassing, zondags biefstuk met rijst en sla, na de oorlog werd
dat gauw anders, toen werd het gado-gado, boemboe roedjak en sambal pedis
betoel.
Toen kwamen de overgangsjaren, hij
was toen tijdelijk burgemeester van
die levendige stad en werd gevraagd
om de autochtoon, de heer Abdul
Hamid Daeng Makassing als burge
meester in te werken.
Aldus bleef hij nog ruim drie jaren
langer dan de meeste Hollanders in
Indië. "En die laatste jaren", zo placht
mijn vader zaliger dan te zeggen,
"waren de mooiste jaren van mijn
leven". Hij genoot met hart en ziel van
de opbouw van dat land, was uiterst
flexibel in zijn optreden en had begrip
voor haast elke bizarre situatie. Toen
kwam de terugtocht, het zal zo 1953
geweest zijn, terug naar het koude
Negri Belanda.
Na twee maanden acclimatisering,
kwam zijn aanstelling als "Kepala
Kampong" van de gemeente Leens in
de provincie Groningen. Ook daar pas
te hij zich wonderwel snel aan, aan de
Groninger volksaard, aan de agrarische
bevolking en aan de lokale problemen.
Buiten het hoofddorp Leens lag nu een
oude "borg", Verhildersum genaamd,
een soort kasteeltje dus met ring
gracht, ophaalbrug en al.
Dit voormalige familiehuis van de fa
milie Van Starkenborgh Stachouwer,
was reeds door de gemeente gekocht
om het als historisch gebouw voor
verval te behoeden. En in dit afgelegen
"optrekje" wilden de gemeenteraads
leden hun nieuwe burgemeester stop
pen. Mijn vader weigerde spontaan en
beslist; onder geen voorwaarde wilde
hij afstandelijk in zo'n voornaam huis
wonen en tevens, zo stelde hij, wilde
hij wonen waar het Gemeentehuis
stond.
Welnu, de Gemeente Leens telde
meerdere dorpen en het Gemeente
huis stond in het dorp Wehe. Zodat
Pohon-Linde, na de oorlog, via
Makassar, Sydney, Amsterdam en
Bussum, in 1953 in Wehe neerstreek.
Op mijn verjaardag in 1953 kreeg ik
mijn fél begeerde hond, die ik uit het
asiel te Groningen haalde. Een schat
van een bastaard-herder en die de
zelfde naam kreeg als mijn eerste
hond in Medan, Flores. En laat ik nu tot
op heden nooit geweten hebben of het
Flores was of Floris? Maar voor mij had
die naam een Indische klank en met
Flores heb ik héél wat keren langs die
oude Hervormde Kerk in Wehe ge
lopen, in welke nu de plaquette hangt
van onze laatste landvoogd.
Wat zou mijn vader énorm genoten heb
ben als die plaquette aangebracht was
tijdens "zijn" periode aldaar! Want hij
was en bleef een Indischman en dronk
bijv. 's morgens steevast zijn twee
koppen koffie toebroeken zegen
de al koffie drinkend in de achtertuin
zijn opkomend gewas. Gewas dat hij
gezaaid had en o.a. bestond uit sla,
boontjes, bloemkool, spruiten, witte
en rode kool, rabarber, etc. Het onder
houd van die tuin, het wieden en het
oogsten waren mijn taken, mijn vader
deed er verder niets aan, behalve dan
dat zegenen in de vroege morgen.
Zo was er eens die zomer, dat Konin
gin Juliana een officiële rijtour door
de provincie Groningen zou maken en
ook door een deel van de Gemeente
Leens zou rijden. Het zal in 1955
geweest zijn. Als ik het goed onthou
den heb, kwam zij van Schouwerzijl en
zou via Mensingeweer de Gemeente
Leens uitrijden. Op straat stonden vele
mensen en kinderen met vlaggetjes.
De bovenmeester met zijn klassen
stond er ook, met een modern open
overhemd.
"Meneer", zei mijn vader, "U heeft nog
minstens een kwartier voor Hare
Majesteit eraan komt. Naarik zie heeft
U uw stropdas vergeten aan te doen,
gaat U die vlug thuis even omdoen?"
Mijn vader had ook een neus voor
oude zaken. Zo had hij uitgevonden
dat in het nabij gelegen dorp Warf-
huizen, dat ook tot de Gemeente
Leens behoorde, een zeer oude vrij
gezel woonde die nog in Atjeh ge
streden had en die een gave banteng-
huid thuis had hangen. "Meneer", zei
mijn vader, "die huid hangt hier ver
keerd!" De man wilde toen terecht
weten, waarom dan wel.
"Kijk" zei mijn vader, "U heeft het
eeuwige leven niet, en als U nu die
huid aan het Gemeentehuis aanbiedt,
dan gaat die huid subiet heel wat
langer mee". Om een lang verhaal kort
te maken, de man zou, met zijn zoon,
de huid bij ons thuis officieel komen
aanbieden.
De man zal zelf zo'n jaar of 85 geweest
zijn en zijn zoon een jaar of zestig.
Beide heertjes werden door mijn vader
hoffelijk ontvangen, op tafel stond de
borrel en de Grönninger leverworst
gereed. De leverworst werd gemaakt
door de dorpsslager, want mijn vader
was een fél voorstander van kopen in
eigen dorp, daar hamerde hij steeds op,
"want zó hou je de middenstand in je
dorp" was zijn gezegde.
En terwijl de oude heer het woord
voerde, viel opeens zijn zoon hem in
de rede, want Pa zat even fout met een
jaartal. Waarop de oude heer in snedig
Grönnings zei: "Jong keerl wil joe wel
eben de bek holl'n als joen olie vader
praot?" Mijn vader schoot in de lach en
redde de situatie, door te beamen dat
de oude heer even fout zat wat het
jaartal betrof, maar stelde tevens dat
het "jongelieden" betaamde en paste,
om ouderen het woord te laten doen,
zonder in de rede gevallen te worden.
Zo kwam deze bantenghuid in het
Gemeentehuis van Wehe te hangen,
op misschien nog geen 500 meter
afstand van dat oude kerkje, waar nu
de plaquette hangt van onze laatste
Gouverneur-Generaal. Naar ik vurig
hoop hangt hij er nu nog maar of de
huidige Burgervader de achtergrond
van dit verhaal kent, dat betwijfel ik!
Kapt. LUCAS LINDEBOOM
alias Pohon Linde
T.k.a. compleet gemeubileerde
BUNGALOW op 1 365 m2 grond,
8 km van Alicante. Rustig ge
legen met veel privacy en eigen
zwembad van 10 x 4 m„ TV en
telef. Prijs n.o.t.k. Na overleg
mogelijkheid tot bezichtiging.
Tel. 072- 12 45 55.
Vaak binnen 24 uur geregeld en bij U thuis bezorgd.
Enige f 5.100,- 36 x f 175,92 15,7%
voorbeelden: f 10.100,— 36 x f 342,39 14,3%
f 15.100,- 48 x 402,28 13,4%
f 20.100,- 60 x 446,74 12,6%
f 25.000,- 60 x f 555,65 12,6%
f 30.100,- 60 x 664,45 12,3%
Leeftijdsgrens 64 jaar, kwijtschelding bij overlijden.
Toezending prospectus op aanvraag.
TELEFOON 078 - 18 08 66 013 - 35 01 05
SETIAKAWAN FINANCIERINGEN bv
Karei Doormanweg 9 - 3317 ZD Dordrecht - Geopend v. 9.00-20.00 uur
6
