De Kist
KRUIDEN VAN DE
BOVENSTE PLANK
Mierikswortel
19
Een overblijvende plant die oorspron
kelijk uit Oost Europa stamt (Rusland).
Met haar forse tongvormige bladeren,
vraagt zij een ruime plek in de tuin.
Ze verdraagt veel vocht. Mierikswortel
is een lid van de mosterd-familie.
De vlezige wortels, hebben een scher
pe, mosterdachtige smaak. Het kruid
wordt gebruikt bij de inleg van groenten,
augurken en vis. De wortel, geraspt en
bij kleine hoeveelheden toegevoegd
aan sla'tjes en andere rauwkost, geeft
er een pittige smaak aan. (Maar pe
despas op!)
Bovendien bevordert het, door de sti
mulerende invloed op het maagslijm
vlies, de spijsvertering. Men heeft er
maar een heel klein stukje van nodig.
Bewaar de rest in een potje met voch
tige aarde, want, uitgedroogd zit er
smaak noch kraak aan.
Mierikswortel heeft ook veel gene
zende waarden. Een beetje schraapsel
op een lepel honing, verlicht nachte
lijke hoestaanvallen.
Voor uitwendig gebruik:
Rasp een stukje wortel (vang daarbij
uw tranen op) maak er met lauw water
een papje van en breng bij zenuwpijn
tjes van allerlei aard, een beetje prut
op de zere plekken. In de meeste
gevallen trekt de pijn mee weg, als je
na een kwartiertje de pap verwijdert.
Sproeten, andere ontsierende vlekjes
op het gezicht? Schaaf een stukje
wortel en doe het in een wijd potje.
Giet er sterke wijnazijn op en laat het
een paar dagen staan, goed afgesloten
en liefst in de zon.
(Waar toch, waaarIedere avond
de plekjes aandeppen. U ziet het, al
weer zo'n nuttige plant, geef haar het
plekje dat ze verdient. U zou haar 's
nodig kunnen hebben.
Deze gegevens heb ik in diverse
boekjes opgezocht (op verzoek van
meneer N.N. uit Bergen op Zoom). Zelf
heb ik er weinig ervaring mee, behalve
dat ik wel 's wat schraapsel doe door
sausjes. Lekker, bij mosselen. Maar de
tranen biggelen je over de wangen bij
het raspen. Dus raad ik aan het een
beetje voorzichtig te gebruiken bij de
behandeling van vervelende zenuw
pijntjes.
Als sierplant kan ik haar van harte
aanbevelen, ze geeft uw tuin een
"deftig" aanzien.
In de wereld van het bijgeloof speelt
ze geen enkele rol.
HARRYET MARSMAN
Eigenlijk stond ie er maar te staan:
stom en roerloos.
Z'n uiterlijk viel wat uit de toon, alsof
hij pretendeerde meer te zijn dan een
simpele kist. 't Gebruikelijke leger-
was vervangen door een olijk lente
groen. De doorgaans sombere zwarte
namen en nummers stonden er bij
hem in een positief hagelwit opgeschil
derd. Stoer was hij wel met z'n hard
houten interieur gevat in een solide
ijzeren harnas.
Ettelijke malen rondde hij de halve
wereld, steeds de geheimen van z'n
meester en maker diep verbergend in
z'n oerdegelijke lichaam. Twee knoes
ten van sloten vertaalden nog eens
extra z'n belangrijkheid. Dat maakte
hem zo uitermate interessant.
De tand des tijds tastte hem niet aan.
De baas overleed, de kist bleef on
verstoorbaar zichzelf, ook toen hij van
de slaapkamer naar de bijkeuken ver
huisde, ook toen hij ontdaan werd van
het zware sluitwerk. Nu was de kist
niet langer mysterieus en verloor daar
mee gelijk een stuk van z'n aantrekke
lijkheid.
Aan belangrijkheid boette hij echter
niet in. Elke zes weken werd z'n holle
buik gevuld met een half baaltje prima
siamrijst. Dan schepte de oude vrouw,
echtgenote van de oude baas, met
grote zorgzaamheid kom na kom de
beras uit het baaltje in de kist. Elke
gemorste korrel raapte ze behoedzaam
op. Dat alles was niet alleen omdat ze
alle tijd van de wereld scheen te heb
ben, 't was eerder een soort levens
houding: haar eerbied voor de rijst.
Ze was een gelovig mens. Iedere dag
dankte ze onze lieve Heer voor haar
dagelijkse portie rijst, zoals met haar
tweederde van de totale wereldbevol
king doet. Rijst is immers een recht
streeks geschenk uit de hemel. Bij
deze opvatting mixte ze rustig Christe
lijke en Javaanse geloofsovertuiging
door elkaar.
Uit de hemel daalde Dewi Sri, godin
van de rijst neer. Uit mededogen met
de mensheid en hun gebrek aan voed
sel offerde zij zichzelf op en nam de
vorm aan van een rijsthalm. Deze padi
wordt in Indonesië vaak nog steeds
halm voor halm met een ani-ani (rijst-
mesje) handmatig geoogst, waarbij
men iedere keer vergiffenis vraagt aan
Dewi Sri, wier lichaam en ziel telkens
weer geweld aangedaan wordt. Rijst
korrels door onzorgvuldigheid verloren
laten gaan, staat bijna gelijk aan een
dubbele doodzonde.
De tijd tikte gewoon door. Volgens de
Christelijke leer is de oude vrouw
reeds lang herenigd met haar man.
Wat bleef zijn
haar woor
den, welke ik
dagelijks met
me meedraag.
Het kost me
extra moeite
om geen en
kele rijstkorrel
nodeloos te
verspillen.
Dan vraag ik
me wel eens
af: Hoe fikste
zij dat? Ze was
immers de bes
te kokki die ik
gekend heb.
Eigenlijk bleef
ie door de jaren
heen tijdloos.
Als rijstkist bleek hij in de prak
tijk niet te handhaven. Op zolder
vond hij een rustplaats, nog niet totaal
uitgerangeerd, een schat aan herinne
ringen uit lang vervlogen tijd her
bergend. Rust roest doorgaans, maar
in zijn geval bekruipt mij het zekere
gevoel dat hij mij ook wel zal over-
leven- LINDA AKKERMANS
